Khái niệm doanh nghiệp

Quy mô doanh nghiệp là phạm trù phản ánh độ lớn của doanh nghiệp và cách thức tổ chức, bố trí các bộ phận cấu thành doanh nghiệp ấy.

Quy mô doanh nghiệp bao gồm 2 mặt: lượng và chất

- Về mặt lượng:

Để đánh giá quy mô doanh nghiệp người ta sử dụng những chỉ tiêu định lượng cụ thể, hay nói cách khác độ lớn của mỗi doanh nghiệp phụ thuộc trực tiếp vào trình độ tích tụ, tập trung hoá sản xuất. Trình độ tích tụ, tập trung hoá sản xuất càng cao, quymô của doanh nghiệp càng lớn. Nhưng điều đó không phủ nhận sự tồn tại của các doanh nghiệp quy mô vừa và nhỏ bởi vì trình độ tích tụ tập trung hoá kinh doanh của các chủ đầu tư cũng không giống nhau. Mặt khác, quá trình tích tụ tập trung hoá diễn ra song song với quá trình nâng cao trình độ chuyên môn hoá, mở rộng các quan hệ liên kết kinh tế.

- Về mặt chất: quy mô của doanh nghiệp không phải là sự tập hợp giản đơn các bộ phận cấu thành doanh nghiệp mà nó phản ánh cách thức tổ chức, sắp xếp các bộ phận ấy theo yêu cầu thực hiện, mục tiêu kinh doanh của doanh nghiệp. Cách thức tổ chức, sắp xếp bộ phận trong doanh nghiệp phụ thuộc vào nhiều nhân tố khác nhau độ lớn của doanh nghiệp, đặc điểm lĩnh vực kinh doanh, các mối quan hệ liên kết kinh tế mà doanh nghiệp tham gia.

Quy mô hợp lý của doanh nghiệp phải là quy mô đảm bảo khả năng cạnh tranh cao trên thị trường. Do vậy quy mô hợp lý của doanh nghiệp không nhất thiết phải là quy mô lớn. Việc lựa chọn quy mô hợp lý của doanh nghiệp đặc biệt quan trọng vì

- Nó quy định trực tiếp đến hiệu quả sử dụng vốn đầu tư cơ bản.

- Ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả sản xuất kinh doanh và qua đó ảnh hưởng đến khả năng tồn tại và phát triển của doanh nghiệp trong môi trường cạnh tranh.

- Chi phối đến tiềm lực kinh tế của đất nước.