LỜI NÓI ĐẦU

Mục tiêu của chương trình Quản lý hành chính Nhà nước và quản lý ngành

Giáo dục và Đào tạo là trang bị cho giáo sinh, sinh viên sư phạm những kiến

thức cơ bản về quản lý hành chánh Nhà nước và quản lý Ngành Giáo dục và

Đào tạo để khi trở thành giáo viên có thể hoàn thành nhiệm vụ, chức trách của

một công chức Ngành Giáo dục và Đào tạo.

Tài liệu học tập nầy Chúng tôi biện tập một số nội dung cơ bản cần thiết để giúp

cho người học có thể nghiên cứu học tập được thuận lợi theo chương trình mà

Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành. Một số nội dung mới chẳng hạn như

thanh tra, luật giáo dục đã được cập nhật. Tuy nhiên một số văn bản khác còn

đang chờ điều chỉnh chúng tôi vẫn giữ như củ, nếu như trong năm học có thay

đổi giảng viên sẽ điều chỉnh cập nhật lại.

Sau mỗi chương có các câu hỏi và tài liệu đọc thêm hướng dẫn người học tự

đọc thêm và bước đầu vận dụng những kiến thức đã học vào thực tiễn. Cuối

cùng có các bài tập tổng hợp giúp cho sinh viên luyện tập, thực hành chuẩn bị

thi kết thúc học phần.

Mặc dù hết sức cố gắng nhưng khó tránh khỏi sai sót, rất mong được sự thông

cảm và góp ý giúp đỡ.

Chương I: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ NHÀ NƯỚC,

QUẢN LÝ HÀNH CHÁNH NHÀ NƯỚC VÀ CÔNG VỤ,

CÔNG CHỨC

Những vấn đề cơ bản về nhà nước CHXNCN Việt Nam

1.Bản chất của Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam

(NNCHXHCNVN )

ã Nhà nước CHXHCNVN là Nhà nước pháp quyền XHCN của dân, do dân,

vì nhân dân. Tất cả quyền lực Nhà nước thuộc về nhân dân mà nền tảng

là liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và tầng lớp trí thức.

ã NNCHXHCNVN không chỉ là một cơ quan thống trị giai cấp, mà còn là bộ

máy thống nhất quản lý xã hội về mọi mặt.

* Các quan điểm mang tính nguyên tắc trong xây dựng và hoàn thiện

NNCHXHCNVN

ã Xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN, do dân và vì dân, lấy liên minh

giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức làm nền

tảng, do Đảng Cộng sản lãnh đạo. Thực hiện đầy đủ quyền làm chủ của

nhân dân, giữ vửng kỷ cương xã hội, chuyên chính với mọi hành động

xâm phạm lợi ích của Tổ quốc vá nhân dân.

ã Quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công phối hợp giữa cơ

quan nhà nước trong việc thực hiện các quyền: lập pháp, hành pháp và tư

pháp.

ã Thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ trong tổ chức hoạt động của Nhà

nước.

ã Tăng cường pháp chế XHCN, xây dựng Nhà nước pháp quyền Việt Nam,

quản lý xã hội bằng pháp luật, coi trọng giáo dục, nâng cao đạo đức.

ã Tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước.

2. Một số vấn đề cơ bản về pháp luật và pháp chế XHCN

Khái niệm về pháp luật

Pháp luật là công cụ để Nhà nước quản lý xã hội. Pháp luật ra đời do nhu cầu

bảo vệ lợi ích giai cấp thống trị và luôn luôn gắn liền với Nhà nước. Nó ra đời

cùng với Nhà nước. là công cụ sắc bén nhất để thực hiện quyền lực Nhà nước,

duy trì địa vị của giai cấp cầm quyền. Pháp luật là hệ thống các quy phạm do

Nhà nước ban hành, thể hiện ý chí của giai cấp thống trị. Nhà nước ban hành ra

pháp luật và đảm bảo cho pháp luật được thực hiện. Cũng như Nhà nước, pháp

luật là những yếu tố nằm trong thượng tầng kiến trúc xã hội. Pháp luật và nhà

nước là những yếu tố mang tính quyết định để thiết lập cho xã hội một “ trật tự “.

Nó là sản phẩm của cuộc đấu tranh giai cấp.

Những yêu cầu

ã Pháp luật phải thể hiện được đường lối, chính sách của Đảng và Nhà

nước, phù hợp với yêu cấu của công cuộc đổi mới. Pháp luật phải thể

hiện được ý chí, nguyện vọng và bảo vệ lợi ích của đa số nhân dân lao

động. Đồng thời pháp luật phải đáp ứng được nhu cầu phát triển xã hội,

tạo ra môi trường pháp lý để thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, phát triển nền

kinh tế hàng hoá nhiều thành phần trong cơ chế thị trường, theo định

hướng XHCN có sự quản lý của Nhà nước.

ã Đảm bảo tính thống nhất trong việc xây dựng, ban hành luật pháp và thực

hiện pháp luật.

ã Cơ quan nhà nước, viên chức nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội,

các đoàn thể nhân dân, và mọi công dân có nghĩa vụ thực hiện pháp luật.

ã Bảo đảm và bảo vệ quyền tự do, lợi ích hợp pháp của công dân.

ã Ngăn chận kịp thời và xử lý công minh mọi vi phạm pháp luật.

3. Quản lý hành chánh nhà nước

Khái niệm quản lý hành chánh nhà nước

- Khái niệm quản lý

Quản lý là sự tác động có kế hoạch, sắp xếp tổ chức, chỉ huy, điều khiển,

hướng dẫn, kiểm tra của các chủ thể quản lý ( cá nhân hay tổ chức ) đối với các

quá trình quản lý xã hội và hoạt động của con người, để chúng phát triển phù

hợp với quy luật, đạt mục đích đã đề ra của tổ chức và đúng ý chí của nhà quản

lý, với chi phí thấp nhất.

- Khái niệm quản lý nhà nước

Quản lí nhà nước là sự tác động của các chủ thể mang tính quyền lực nhà

nước, bằng nhiều biện pháp, tới các đối tượng quản lý nhằm thực hiện những

chức năng đối nội và đối ngoại của Nhà nước trên cơ sở pháp luật.

- Nền hành chánh nhà nước. Có 3 yếu tố cơ bản sau:

ã Thể chế

ã Cơ cấu tổ chức và cơ chế vận hành bộ máy hành pháp.

ã Đội ngũ cán bộ công chức và hệ thống công vụ.

- Khái niệm quản lý hành chánh nhà nước

Quản lý hành chánh nhà nước là hoạt động thực thi quyền hành pháp, là sự tác

động có tố chức và điều chỉnh bằng quyền lực nhà nước đối với các quá trình

xã hội và hành vi hoạt động của công dân, do các cơ quan có tư cách pháp

Tài liệu tham khảo

1. Báo cáo chính trị của Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh An Giang khóa VI trình

Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ VII. Kế hoạch phát triển kinh tế xã

hội 5 năm 2001 – 2002

2. Báo cáo kiểm điểm việc thực hiện nghị quyết trung ương 2 khóa VIII và

phương hướng phát triển GD từ nay đến năm 2010 (số 72/TLHN ngày

20/6/2002 của Bộ chính trị)

3. Chỉ thị số 34/2002/CT-BGD&ĐT của Bộ trưởng Bộ GD và ĐT về những

nhiệm vụ trọng tâm của toàn ngành trong năm học 2002 – 2004

4. Chương trình hành động của Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh An Giang về

phát triển GD và ĐT từ nay đến năm 2005 và đến 2010 (số 05/CTR-TU,

ngày 4/9/2002)

5. Chương trình hành động của ngành GD và ĐT An Giang từ nay đến năm

2005 và năm 2010 (số 1278/KH-GDĐT, ngày 17/12/2003)

6. An Giang một chặng đường hoa – Nhiều tác giả, NXB văn nghệ TP.Hồ

Chí Minh, 2000