Mối quan hệ giữa lãi suất vốn vay, tỷ suất lợi nhuận và quy mô vốn đầu tư

Chương I: Những vấn đề lý thuyết về lãi suất vốn vay, tỉ suất lợi nhuận và quy mô vốn đầu tư và mối quan hệ giữa chúng.

I – Lãi suất vốn vay

1. Khái niệm.

Lãi suất là một phạm trù kinh tế rộng và phức tạp.Kinh tế học hiện đại có nhiều cách hiểu khác nhau về lãi suất.Chẳng hạn,lãi suất là chi phí cơ hội của việc giữ tiền; lãi suất là phần thưởng cho sở thích tiêu dùng vv…

Tuy nhiên hiểu theo một nghĩa chung nhất thì: Lãi suất là giá cả của vốn tiền tệ được đo bằng tỉ lệ số tiền lãi trên số tiền gốc mà người đi vay phải trả cho người cho vay khi đến hạn phải trả, thông thường tính theo %/tháng hoặc %/năm. Đối với người đi vay: Lãi suất vốn vay là chi phí hoặc giá của vốn vay.Đối với người cho vay: Lãi suất là lợi tức khi cho vay vốn.Trong nền kinh tế thị trường vốn huy động của các tổ chức kinh tế một phần quan trọng từ các nguồn vốn vay.Vì vậy luôn phát sinh lãi suất.

2. Phân loại lãi suất

2.1 Phân loại vốn vay theo sức mua của đồng tiền:

• Lãi suất danh nghĩa là thuật ngữ tài chính và kinh tế học để chỉ tỷ lệ lãi trên giá trị danh nghĩa của một khoản tiền vay hoặc đầu tư…với hàm ý nó là tỷ lệ lãi chưa được điều chỉnh ảnh hưởng của lạm phát. Các lãi suất được các ngân hàng niêm yết là lãi suất danh nghĩa.

• Lãi suất thực là lãi suất đã tính đến lạm phát.

Lãi suất thực là lãi suất sau khi đã loại trừ lạm phát. Trên thực tế những khoản thu nhập bằng tiền hay thu nhập danh nghĩa thường không phản ánh đúng giá trị thực của chính khoản thu nhập đó. Tỷ lệ lạm phát hay tỷ lệ trượt giá của đồng tiền trong một thời gian nhất định luôn làm cho giá trị thực nhỏ hơn giá trị danh nghĩa. Vì vậy lãi suất thực luôn nhỏ hơn lãi suất danh nghĩa bởi tỷ lệ lạm phát nói trên. Trên thực tế, tỷ lệ lạm phát sau đó có thể khác với tỷ lệ lạm phát dự kiến nên không thể biết trước một cách chắc chắn được lãi suất thực tế còn lãi suất danh nghĩa thì có thể biết trước được một cách chắc chắn khi công bố.