MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT 1

DANH MỤC BẢNG BIỂU 2

LỜI MỞ ĐẦU 4

1. Lí do chọn đề tài. 4

1.1 - Đặt vấn đề (tại sao chọn đề tài). 4

1.2 - Tính cấp thiết cần nghiên cứu đề tài. 5

2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu. 6

3. Phương pháp nghiên cứu. 6

4. Tên và kết cấu đề tài. 6

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA HOẠT ĐỘNG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ TRONG BỐI CẢNH HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ. 8

1.1 - Cơ sở lý thuyết của hoạt động thương mại quốc tế. 8

1.1.1 - Khái niệm thương mại quốc tế. 8

1.1.2 - Một số học thuyết về thương mại quốc tế. 10

1.1.2.1 - Học thuyết trọng thương ( Thomas Mun) - cơ sở đầu tiên cho hoạt động thương mại quốc tế. 10

1.1.2.2 - Lợi thế tuyệt đối của Adam Smith. 11

1.1.2.3 - Lợi thế so sánh ( David Ricardo) - quy luật chi phối hoạt động thương mại quốc tế. 12

1.1.2.4 - Học thuyết của E.Hecksher và B.Ohlin - Quy luật tỷ lệ cân đối của các yếu tố sản xuất. 14

1.1.3 - Vai trò của thương mại quốc tế. 16

1.2 - Phát triển thương mại quốc tế trong bối cảnh hội nhập. 17

1.2.1 - Nội dung và hình thức phát triển thương mại quốc tế. 17

1.2.2 - Toàn cầu hóa, hội nhập kinh tế quốc tế và tác động của nó đến phát triển thương mại quốc tế. 20

1.2.2.1 - Nội dung và biểu hiện của toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế. 20

1.2.2.2 - Tác động của hội nhập đến sự phát triển thương mại quốc tế . 22

1.3 - Kinh nghiệm của một số nước trong việc thúc đẩy hoạt động thương mại với Trung Quốc. 23

1.3.1 - Kinh nghiệm của Thailand. 23

1.3.2 - Kinh nghiệm của Myanmar. 27

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG TÌNH HÌNH THƯƠNG MẠI CỦA VIỆT NAM VỚI TRUNG QUỐC GIAI ĐOẠN 2001 - 2007. 30

2.1 - Đặc điểm kinh tế Việt Nam và Trung Quốc giai đoạn 2001 - 2007. 30

2.1.1 - Đặc điểm của nền kinh tế Việt Nam. 30

2.1.1.1 - Khái quát tình hình phát triển kinh tế chung ở Việt Nam giai đoạn 2001 - 2007. 30

2.1.1.2 - Đặc điểm nền kinh tế Việt Nam. 35

2.1.2 - Khái quát tình hình phát triển thương mại của Trung Quốc và đặc điểm nền kinh tế Trung Quốc. 37

2.1.2.1 - Thực trạng thương mại Trung Quốc. 37

2.1.2.2 - Đặc điểm nền kinh tế Trung Quốc. 38

2.1.3 - Cơ sở cho việc phát triển thương mại hai nước Việt Nam - Trung Quốc 39

2.1.3.1 - Những yếu tố điều kiện tự nhiên và xã hội. 39

2.1.3.2 - Quan điểm và chính sách của nhà nước Trung quốc trong quan hệ thương mại với Việt Nam. 40

2.1.3.3 - Quan điểm và chính sách của Đảng và nhà nước Việt Nam trong quan hệ thương mại với Trung Quốc. 43

2.2 - Thực trạng hoạt động thương mại của Việt Nam với Trung Quốc. 45

2.2.1 - Khái quát về tình hình thương mại của Việt Nam. 45

2.2.1.1 - Khái quát hoạt động xuất khẩu. 45

2.2.1.2 - Khái quát hoạt động nhập khẩu. 47

2.2.2 - Thực trạng quan hệ thương mại của Việt Nam với Trung Quốc giai đoạn 2001 - 2007. 50

2.2.2.1 - Tăng trưởng trong quan hệ thương mại Việt Nam với Trung quốc. 50

2.2.2.2 - Cơ cấu mặt hàng xuất nhập khẩu. 53

 Cơ cấu hàng xuất khẩu: 53

 Cơ cấu hàng nhập khẩu. 55

2.2.2.3. Tình hình hoạt động thương mại tại các địa phương trên các tuyến hành lang. 58

 Tình hình thương mại của các địa phương của Việt Nam với Trung Quốc. 58

 Tình hình thương mại của các địa phương của Trung Quốc với Việt Nam. 60

2.3 - Đánh giá chung về quan hệ thương mại Việt Nam với Trung Quốc. 62

2.2.1 - Các thành tựu đạt được và nguyên nhân của nó. 62

2.2.2 - Những hạn chế cần khắc phục và nguyên nhân hạn chế. 67

CHƯƠNG 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP THÚC ĐẨY HOẠT ĐỘNG THƯƠNG MẠI CỦA VIỆT NAM VỚI TRUNG QUỐC TRONG BỐI CẢNH HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ 71

3.1 - Cơ hội và thách thức của Việt Nam trong quan hệ thương mại với Trung Quốc . 71

3.1.1 - Cơ hội. 71

3.1.2 - Thách thức. 73

3.1.3 - Xây dựng ma trận SWOT cho chiến lược phát triển quan hệ thương mại giữa hai nước Việt Nam – Trung Quốc. 75

3.2 - Quan điểm và định hướng phát triển hoạt động thương mại của Việt Nam với Trung Quốc. 77

3.2.1 - Quan điểm của Đảng và nhà nước Việt Nam trong việc phát triển thương mại với Trung Quốc. 77

3.2.2 - Định hướng phát triển thương mại Việt Nam với Trung Quốc. 79

3.3 - Giải pháp thúc đẩy hoạt động thương mại của Việt Nam với Trung Quốc. 81

3.3.1 - Giải pháp từ phía nhà nước. 81

- Chủ động hội nhập kinh tế quốc tế và khu vực. 82

- Nâng cao vai trò quản lí nhà nước với hoạt động xuất khẩu hàng hóa Việt Nam sang thị trường Trung Quốc. 83

- Hoàn thiện các chính sách thương mại nhằm thúc đẩy hoạt động thương mại với Trung Quốc. 86

- Các biện pháp hỗ trợ thương mại từ phía nhà nước. 87

3.3.2 - Giải pháp từ phía các doanh nghiệp. 91

- Nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam. 92

- Tập trung xuất khẩu một số mặt hàng mà thị trường Trung Quốc đang cần và một số mặt hàng Việt Nam hiện có. 93

- Nâng cao hiệu quả công tác nghiên cứu thị trường Trung Quốc. 94

- Tham gia hội chợ triển lãm để khuyếch trương thương hiệu, quảng bá hình ảnh đối với người tiêu dùng Trung Quốc. 95

3.3.3 - Một số biện pháp khác. 96

KẾT LUẬN 97

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 99

Xác nhận của đơn vị thực tập: