Đề tài “Dự trữ ngoại hối Việt Nam trước và sau khủng hoảng tài chính toàn cầu –

thực trạng và giải pháp” gồm 50 trang nội dung chính, 7 bảng, 10 biểu đồ. Đề tài được

chia làm 5 chương. Ngoài ra đề tài còn có lời mở đầu, kết luận, danh mục 50 tài liệu

tham khảo, 10 phụ lục. Cụ thể:

Chương 1: Tổng quan về dự trữ ngoại hối

Chương 1 được trình bày trong 7 trang, từ trang 1 đến trang 6

Dựa trên cơ sở tổng hợp các tài liệu có liên quan đến dự trữ ngoại hối, nhóm nghiên cứu

đã trình bày những vấn đề về cơ sở lý luận của dự trữ ngoại hối gồm 5 phần: định nghĩa,

mục đích, hình thức dự trữ, các tiêu chí đánh giá tính thích hợp của dự trữ ngoại hối và

các nhân tố tác động đến dự trữ ngoại hối.

Nhóm đã đi sâu vào việc nghiên cứu các tiêu chí đánh giá tính thích hợp của dự trữ ngoại

hối. Cho thấy được cách tính cũng như ý nghĩa trong sự sụt giảm hay gia tăng của từng

tiêu chí đã đề cập. Thêm vào đó, nhóm nghiên cứu còn đi sâu vào việc phân tích về mặt

lý thuyết các tác động của 5 nhân tố ảnh hướng đến dự trữ ngoại hối của một nước như

thế nào.

Chương 2: Phương pháp ước lượng mô hình dự trữ ngoại hối

Chương 2 được trình bày trong 6 trang, từ trang 7 đến trang 12

Trong chương này, nhóm nghiên cứu đã trình bày cơ sở lý thuyết nền tảng về phương

pháp ước lượng mô hình dự trữ ngoại hối cho Việt Nam thông qua hàm nhu cầu dự trữ

của Edison (2003) và các phương pháp kiểm định ước lượng mang lại hiệu quả cao như

kiểm định ADF, kiểm định PP, mô hình đồng liên kết và VECM. Những phương pháp

này giúp cho kết quả thu được chính xác hơn vì đã loại trừ yếu tố xu thế, một nguyên

nhân dẫn đến hồi qui giả mạo.

Chương 3: Thực trạng dự trữ ngoại hối Việt Nam trước và sau khủng hoảng

Chương 3 được trình bày trong 15 trang, từ trang 13 đến trang 27

Để có một nhận định ban đầu về mức độ tác động làm cơ sở cho việc nghiên cứu dự trữ

ngoại hối, phân tích các tác động ngắn và dài hạn thông qua các kết quả ước lượng, kiểm

định ở chương 4, nhóm nghiên cứu đã đi sâu vào việc tìm hiểu biến động của dự trữ

ngoại hối Việt Nam trong giai đoạn 1996 – 2009, đặc biệt là sau giai đoạn khủng hoảng

tài chính toàn cầu và xem xét diễn biến của các biến kinh tế vĩ mô và mức độ tác động

của các biến này đến dự trữ ngoại hối trong cùng giai đoạn. Thêm vào đó, nhóm nghiên

cứu còn trình bày những vấn đề tồn tài trong dự trữ ngoại hối hiện nay, góp phần làm suy

yếu ngày một trầm trọng hơn dự trữ ngoại hối quốc gia.

Chương 4: Nghiên cứu dự trữ ngoại hối và ước lượng mô hình dự trữ ngoại hối tại

Việt Nam

Chương 4 được trình bày trong 10 trang, từ trang 28 đến trang 37

Trên cơ sở các số liệu thứ cấp thu thập được chủ yếu qua nguồn thống kê của IMF (IFS),

nhóm nghiên cứu đã sử dụng phần mềm Eview chạy các kiểm định ADF, kiểm định PP,

kiểm định đồng liên kết và kiểm định VECM. Từ đó, thu được những kết quả đo lường

mức độ ảnh hưởng của các biến kinh tế vĩ mô có tác động đến dự trữ ngoại hối trong

ngắn hạn, dài hạn và kèm theo đó là phương trình ước lượng hàm nhu cầu dự trữ ngoại

hối.

Chương 5: Các nhóm giải pháp cho dự trữ ngoại hối Việt Nam sau giai đoạn khủng

hoảng

Đây là chương quan trọng nhất. Được trình bày trong 13 trang, từ trang 38 đến trang 50

Dự trữ ngoại hối sau giai đoạn khủng hoảng tài chính toàn cầu tuy không bị ảnh hưởng

nhiều như các nước trên thế giới nhưng đến nay, dự trữ ngoại hối đã có những dấu hiệu

xấu báo hiệu chiều hướng đi xuống của lượng dự trữ ngoại hối quốc gia. Bên cạnh đó, sự

gia tăng ngày một nhiều hơn trong việc hội nhập và ngày càng tiến gần hơn lộ trình thực

hiện tự do hóa tài khoản vốn vào năm 2010 của AEC đòi hỏi cần có một lượng dự trữ

ngoại hối tối ưu phù hợp với hoàn cảnh hiện nay của nền kinh tế. Ngoài ra, dự trữ ngoại

hối còn vấp phải những khó khăn khác hiện đang tồn tại như tình trạng đô la hóa, sử

dụng phương pháp kinh tế lượng không phù hợp, Nhận thức được những vấn đề này,

nhóm nghiên cứu có đề ra một số giải pháp. Các giải pháp được chia thành ba nhóm:

nhóm giải pháp gia tăng dự trữ ngoại hối, nhóm giải pháp an toàn dự trữ ngoại hối và

nhóm giải pháp nâng cao hiệu quả dự trữ ngoại hối.

Lời kết:

Năm chương đã trình bày rất rõ và cụ thể về tổng quan dự trữ ngoại hối, phương pháp

ước lượng mô hình dự trữ, thực trạng dự trữ ngoại hối trước và sau khủng hoảng, nghiên

cứu và ước lượng mô hình dự trữ ngoại hốivà các nhóm giải pháp. Nhóm nghiên cứu đã

tổng kết đề tài này tại phần kết luận và đưa ra các hướng phát triển mới để đề tài có ý

nghĩa hơn nữa, đóng góp cho công trình nghiên cứu khoa học.

Trang

Danh mục bảng viii

Danh mục biểu đồ viii

Danh mục từ viết tắt . ix

Lời mở đầu . x

Chương 1: TỔNG QUAN VỀ DỰ TRỮ NGOẠI HỐI

1.1 . Định nghĩa . 1

1.1.1 Ngoại hối . 1

1.1.2 Dự trữ ngoại hối 1

1.2 Mục tiêu của dự trữ ngoại hối . 2

1.3 Hình thức dự trữ ngoại hối 2

1.4 Tiêu chí đánh giá qui mô dự trữ . 2

1.4.1 Tỷ lệ dự trữ ngoại hối và giá trị nhập khẩu 2

1.4.2 Tỷ lệ dự trữ ngoại hối và nợ ngắn hạn nước ngoài 3

1.4.3 Tỷ lệ dự trữ ngoại hối và mức cung tiền rộng 3

1.5 Các nhân tố ảnh hưởng đến dự trữ ngoại hối . 4

1.5.1. Quy mô kinh tế 4

1.5.2 Tính dễ bị tổn thương của tài khoản vãng lai . 4

1.5.3 Tính dễ bị tổn thương của tài khoản vốn 4

1.5.4 Tính linh hoạt của tỷ giá hối đoái 5

1.5.5 Chi phí cơ hội . 5

Kết luận chương 1 . 6

Chương 2: PHưƠNG PHÁP ưỚC LưỢNG MÔ HÌNH DỰ TRỮ

NGOẠI HỐI

2.1 Dữ liệu chuỗi thời gian . 7

2.2 Kiểm định nghiệm đơn vị 7

2.2.1 Hồi quy giả mạo . 7

2.2.2 Phương pháp kiểm định 7

2.3 Mô hình đồng liên kết 10

2.4 Mô hình VECM 11

Kết luận chương 2 . 12

Chương 3: THỰC TRẠNG DỰ TRỮ NGOẠI HỐI TẠI VIỆT NAM TRưỚC

VÀ SAU KHỦNG HOẢNG TÀI CHÍNH TOÀN CẦU

3.1 Dự trữ ngoại hối tại Việt Nam . 13

3.1.1 Cơ cấu dự trữ . 13

3.1.2 Biến động dự trữ ngoại hối . 13

3.1.3 Những vấn đề tồn tại về dự trữ ngoại hối 15

3.2 Ảnh hưởng của khủng hoảng đến dự trữ ngoại hối . 16

3.2.1 Tại các nước trên thế giới 16

3.2.2 Tại Việt Nam 18

3.3 Diễn biến của các nhân tố vĩ mô và các tác động đến dự trữ ngoại hối . 19

3.3.1 Tài khoản vãng lai 20

3.3.2 Tài khoản vốn . 21

3.3.3 Tỷ giá hối đối 23

3.3.4 Chi phí cơ hội . 25

Kết luận chương 3 . 27

Chương 4: NGHIÊN CỨU DỰ TRỮ NGOẠI HỐI VÀ ưỚC LưỢNG MÔ

HÌNH DỰ TRỮ NGOẠI HỐI TẠI VIỆT NAM

4.1 Đánh giá qui mô dự trữ ngoại hối của Việt Nam . 28

4.1.1 Tiêu chí tỷ lệ dự trữ ngoại hối và giá trị nhập khẩu . 28

4.1.2 Tiêu chí tỷ lệ dự trữ ngoại hối và nợ ngắn hạn nước ngoài . 29

4.1.3 Tiêu chí tỷ lệ dự trữ ngoại hối và mức cung tiền rộng . 29

4.2 Mô tả dữ liệu và phương pháp sử dụng 30

4.2.1 Mô tả dữ liệu . 31

4.2.2 Phương pháp sử dụng 31

4.3 Kết quả kiểm định . 32

4.3.1 Kiểm định đơn vị 32

4.3.2 Kiểm định đồng liên kết 33

4.3.3 Kiểm định VECM 34

4.4 Phân tích kết quả nhận được . 35

4.4.1 Phân tích tác động trong dài hạn . 35

4.4.2 Phân tích tác động trong ngắn hạn 36

Kết luận chương 4 . 37

Chương 5: CÁC NHÓM GIẢI PHÁP CHO DỰ TRỮ NGOẠI HỐI VIỆT

NAM SAU GIAI ĐOẠN KHỦNG HOẢNG

TÀI CHÍNH TOÀN CẦU

5.1 Xu hướng chính sách tiền tệ của Việt Nam trong năm 2010 38

5.2 Mục đích xây dựng giải pháp . 39

5.3 Căn cứ xây dựng giải pháp . 39

5.4 Các nhóm giải pháp 40

5.4.1 Nhóm giải pháp gia tăng dự trữ ngoại hối . 40

a. Giảm chi phí cơ hội 40

b. Tự do hóa tài khoản vốn 40

c. Thu hút nguồn đô la trong dân . 41

5.4.2 Nhóm giải pháp an toàn dự trữ ngoại hối . 42

a. Thay đổi cơ cấu dự trữ ngoại hối . 42

b. Hướng đầu tư mới 43

5.4.3 Nhóm giải pháp nâng cao hiệu quả dữ trữ ngoại hối . 45

a. Quản lý dự trữ ngoại hối . 45

b. Sử dụng mô hình định lượng mới . 45

5.5 Tính khả thi của các nhóm giải pháp 47

5.6 Hạn chế của các nhóm giải pháp . 47

5.7 Kiến nghị khác . 48

Kết luận chương 5 . 49

KẾT LUẬN 50

PHỤ LỤC 1: QUYỀN RÚT VỐN ĐẶC BIỆT SDRs

PHỤ LỤC 2: MÔ HÌNH VAR

PHỤ LỤC 3: PHưƠNG TRÌNH QUAN HỆ GIỮA DỰ TRỮ NGOẠI HỐI VÀ CÁC

NHÂN TỐ ẢNH HưỞNG

PHỤ LỤC 4: BIẾN ĐỘNG CỦA CÁC BIẾN: Res, Cad, Er, Ird, M, Sted, Trade

(1996 – 2009)

PHỤ LỤC 5: SỐ LIỆU NGHIÊN CỨU

PHỤ LỤC 6: KẾT QUẢ KIỂM ĐỊNH ADF

PHỤ LỤC 7: KẾT QUẢ KIỂM ĐỊNH PP

PHỤ LỤC 8: KẾT QUẢ KIỂM ĐỊNH ĐỒNG LIÊN KẾT

PHỤ LỤC 9: KẾT QUẢ ưỚC LưỢNG MÔ HÌNH THEO PHưƠNG PHÁP

VECM

PHỤ LỤC 10: CHưƠNG TRÌNH QUẢN LÝ TÀI SẢN NỢ CÓ ALM

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

Bảng 2.1 : Qui trình kiểm định nghiệm đơn vị . 9

Bảng 4.1 : Số tháng nhập khẩu có thể được tài trợ bằng dự trữ ngoại hối

qua các năm . 28

Bảng 4.2 : Tỷ lệ dự trữ ngoại hối và nợ ngắn hạn nước ngoài qua các năm . 29

Bảng 4.3 : Tỷ lệ dự trữ ngoại hối và lượng cung tiền rộng qua các năm 30

Bảng 4.4 : Kiểm định tính dừng của các biến trong mô hình . 32

Bảng 4.6 : Kết quả phương pháp VECM 34

Bảng 5.1 : Phân tích chuỗi thời gian . 46

Biểu đồ 3.1 : Dự trữ ngoại hối Việt Nam trừ vàng (triệu USD) . 14

Biểu đồ 3.2 : Dự trữ ngoại hối các nước sau khủng hoảng (triệu USD) . 17

Biểu đồ 3.3 : Dự trữ ngoại hối Việt Nam (trừ vàng) qua các tháng (triệu USD) 18

Biểu đồ 3.4 : Thâm hụt tài khoản vãng lai của Việt Nam qua các năm (triệu USD) 20

Biểu đồ 3.5 : Tình hình nhập siêu của Việt Nam qua các năm (triệu USD) . 21

Biểu đồ 3.6 : Tài khoản vốn của Việt Nam qua các năm (triệu USD) 23

Biểu đồ 3.7 : Tình hình tỷ giá hối đoái của Việt nam qua các năm 23

Biểu đồ 3.8 : Tình hình TGHĐ năm 2008 24

Biểu đồ 3.9 : Tình hình TGHĐ năm 2009 24

Biểu đồ 3.10: Diễn biến của VN rate và US Fed qua các năm . 27

DANH MỤC BIỂU ĐỒ

DANH MỤC BẢNG

NHNN : Ngân Hàng Nhà Nước

Fed : Cục dự trữ liên bang của Mỹ

IFS : Thống kê của IMF (International Fund Statistic)

AEC : Cộng đồng kinh tế ASEAN (Asean Economic Community)

TKVL : Tài khoản vãng lai

TKV : Tài khoản vốn

DTNH : Dự trữ ngoại hối

NNH : Nợ ngắn hạn

NK : Nhập khẩu

TGHĐ : Tỷ giá hối đoái

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT