I- Đặt vấn đề

Trí tuệ là nguồn lực vô tận của sự phát triển xã hội, khoa học và công nghệ là sản phẩm của trí tuệ và của lao động được định hướng bởi trí tuệ đó, bởi vậy, sự sáng tạo khoa học công nghệ của con người cũng là vô hạn. Những lợi ích do những thành tựu của khoa học và công nghệ mang lại cho con người và xã hội loài người là vô cùng to lớn và quan trọng, có tính chất quyết định đối với sự phát triển của xã hội và sụ sống của con người. Hiện nay, nền khoa học của thế giới đang có sự phát triển như vũ bão, nó trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp, đồng thời công nghệ đang trở thành nhân tố quyết định chất lượng sản phẩm, chi phái sản xuất…tức là đến khả năng cạnh tranh của hàng hoá, hiệu quả của sản xuất, kinh doanh thì khoa học công nghệ phải là động lực của công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Bởi vậy, phát triển khoa học công nghệ có ý nghĩa quan trọng trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá.

Việt Nam đang tiến hành quá trình đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá , “ tạo nền tảng đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại”. Nhưng là một nước quá độ lên chủ nghĩa xã hội từ một nền kinh tế kém phát triển nên tiềm lực khoa học và công nghệ của nước ta còn yếu. Muốn thực hiện được mục tiêu đó, nước ta phải xác định đúng vị trí và tầm quan trọng của khoa học, công nghệ từ đó đưa ra phương hướng chỉ đạo cụ thể để xây dựng nó thích ứng với đòi hỏi của sự nghiệp công nghiêp hoá.

Mặt khác công nghiệp hoá, hiện đại hoá là một quá trình mà trong đó con người- với những năng lực của mình như kinh nghiêm, trí tuệ, bản lĩnh mới biết tạo ra và sử dụng các thành tựu khoa học- kĩ thuật , công nghệ hiện đại, kết hợp với giá trị tuyền thống của dân tộc để đổi mới toàn diện, triệt để mọi lĩnh vực cuă đời sống xã hội, thúc đẩy xã hội phát triển lên một trình độ văn minh, hiện đại. Theo đó, lực lượng tiến hành , hoặc nói cách khác, chủ thể của quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá là những người lao động có chất lưọng cao.

Bài học kinh nghiệm của các nước phát triển trên thế giới cho thấy, để thực hiện thành công quá trình cải biến về chất toàn bộ nền sản xuất và đời sống xã hội trong điều kiện bùng nổ của cách mạng khoa học công nghệ , cần dựa vào một loạt các điều kiện cần thiết mà trước hết và chủ yếu là sự phát triển về chất lượng của nguồn lực nói chung và nguồn lực lao động nói riêng. Dĩ nhiên sự phát triển của nguồn lực là tích hợp của sự tác động giữa nhiều yếu tố: giáo dục- đào tạo, sức khoẻ và dinh dưỡng, môi trường việc làm và cuối cùng là sự giải phóng con người.

Những yếu tố này gắn bó và tuỳ thuộc lẫn nhau. Trong đó, giáo dục và đào tạo là cơ sỏ quan trọng nhất, chi phối tất cả các yếu tố khác. Do vậy, trong mối quan hệ với công nghiệp hoá, hiện đại hoá, giáo dục và đào tạo đóng vai trò là tiền đề tiên quyết, có ý nghĩa cực kì quan trọng. Nó không chỉ là động lực của quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá mà còn là cơ sở của sự phát triển bền vững.

Trên cơ sở nhìn nhận hai vấn đề trên, Đảng ta đã khẳng định: coi phát triển giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ là nền tảng và động lực của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá và xác định “ coi phát triển khoa học công nghệ và giáo dục, đào tạo là những quốc sách hàng đầu trong quá trình thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước ”.

Vậy quan điểm trên là dựa trên lí luận triết học nào? Thực hiện chỉ đạo của Đảng, nền khoa học công nghệ và giáo dục đào tạo của ta đã thu được thành tựu và mang lại hiệu quả gì cho quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước? Những hạn chế còn tồn tại và giải pháp khắc phục trong thời gian tới? Liên hệ với các nước. Tất cả những vấn đề trên sẽ được đề cập nhằm nghiên cứu và hiểu sâu hơn một trong những quốc sách mà Đảng, Nhà nước ta đã chỉ ra.