Lời Mở Đầu

Hà Nội là trung tâm kinh tế chính trị văn hoá và xã hội của cả nước, là một trong hai đô thị đặc biệt đang đứng trước những thời cơ và thách thức trong thời kỳ hội nhập. Kể từ khi nước ta ra nhập WTO Hà Nội ngày càng được chú ý hơn với tư cách là thủ đô của một quốc gia. Thực hiện nghị quyết của Chính phủ đưa Hà Nội không những là trung tâm kinh tế, chính trị văn hoá và xã hội của cả nước mà còn là một đô thị hiện đại mang tầm cỡ khu vực và thế giới trở. Để thực hiện nghị quyết này Đảng bộ và nhân dân Thành phố đã từng bước đạt được những thành tựu về kinh tế và xã hội. Cụ thể là trong thời kỳ 2000- 2005 tổng GDP thành phố tăng 11.25% cao hơn mức bình quân của cả nước. Tuy vậy Hà Nội vẫn đang đứng trước những thách thức lớn của một đô thị như vấn đề ô nhiễm, lao đông và việc làm, nhà ở, giao thông vận tải…Trong đó đặc biệt là vấn đề ùn tắc giao thông là một trong những vấn đề bức xúc nhất hiện nay. Để giải quyết vấn đề này Thành phố đã có nhiều biện pháp nhằm giảm tình trạng ùn tắc giao thông hiện nay, mà một trong những biện pháp mà Thành phố đang chú trọng tới là việc mở rộng hoặc lam mới các con đường nhằm đáp ứng các chỉ tiêu về cơ sở hạ tầng giao thông mà một đô thị cần có, mà theo các nhà nghiên cứu thì tỷ đất dành cho giao thông chiếm từ 20-25% diện tích đất đô thị là hợp lý, điều này rất phù hợp với chủ trương và đường lối chỉ đạo của Đảng và Nhà nước và nó cũng nằm trong chiến lược phát triển giao thông Hà Nội từ nay đến năm 2020. Để làm được điều này Thành phố đã có rất nhiều lỗ lực trong việc giải phóng mặt bằng để mở rộng thêm các con đường và làm thêm những con đường mới, nhưng một tình trạng chung đang diễn ra hiện nay là; vốn đầu tư vào các công trình rất là lớn trong khi ngân sách Thành phố chỉ đáp ứng được một phần nhỏ, và vốn để đầu tư vào các công trình này chủ yếu là vốn đi vay và vốn viện trợ ODA của nước ngoài; một thực trạng nữa là chí phí dành cho giải phóng mặt bằng của các dự án này chiếm một tỷ lệ lớn trong tổng số vốn đầu tư vào dự án, có dự án tiền đền bù giải phóng mặt bằng chiếm tới trên 80% tổng số vốn đầu tư, nhưng khi các tuyến đường mở ra thì việc thu lợi từ việc gia tăng giá đất ở hai bên đường chủ yếu thuộc về các hộ và các tổ chức bỗng nhiên được ra mặt đường trong khi đó Thành phố đã mất một số vốn lớn để đầu tư vào công trình lại không được hưởng lợi gì khi giá đất các căn hộ hai bên đường tăng lên . Thêm vào đó các chính sách nhằm bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Thành phố thu hồi đất trở lên không phù hợp với thức tế hiện nay. Với mục đích nghiên cứu của đề tài là nhằm giảm chi phí đền bù giải phóng mặt bằng khi tiến hành xây dựng các con đường trong khu vực đô thị Hà Nội và đưa ra một số chính sách về giải phóng mặt bằng phục vụ phát triển cơ sở hạ tầng giao thông của Thành phố Hà Nội. Bài viết sẽ đánh giá tình hình phát triển cơ sở hạ tầng giao thông, thực trạng phát triển cơ sở hạ tầng giao thông và việc đền bù giải phóng mặt bằng khi mở các tuyến đường bộ trên địa bàn Thành phố Hà Nội từ năm 2003 đến nay. Từ các bước đánh giá trên sẽ đưa ra một số chính sách về giải phóng mặt bằng nhằm giảm chi phí xây dựng các tuyến đường trên địa bàn Thành phố Hà Nội.

Để đề tài được thành công em xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của Phòng Kế hoạch- Tổng hợp Sở Tài nguyên - Môi trường và Nhà đất Thành phố Hà Nội, cô Bùi thị hoàng Lan đã giúp đỡ em rất nhiều trong thời gian thực tập