Chính sách cạnh tranh từ góc độ quốc gia đang phát triển

Bùi Nguyễn Anh Tuấn

Mục lục

Cạnh tranh và chính sách cạnh tranh .4

Các cách tiếp cận về cạnh tranh .4

Chính sách cạnh tranh 6

Mối tương quan giữa chính sách cạnh tranh, chính sách công nghiệp và chính sách thương

mại .10

Chính sách cạnh tranh ở các nước đang phát triển 12

Cạnh tranh và phát triển kinh tế .12

Thực trạng chính sách cạnh tranh ở các nước đang phát triển .14

Các kết quả nghiên cứu thực nghiệm về cạnh tranh ở các nước đang phát triển .16

Các tác động của các hành vi phản cạnh tranh tới các nước đang phát triển .19

Chính sách cạnh tranh, chính sách thương mại và chính sách đầu tư ở các nước đang phát

triển 19

Quy mô thị trường và chính sách cạnh tranh .24

Lý luận về “các đầu tầu của nền kinh tế” và ngành công nghiệp non trẻ đối với các quốc

gia đang phát triển 24

Chính sách cạnh tranh ở Việt Nam 26

Cạnh tranh, cấu trúc thị trường và chính sách cạnh tranh 26

Mối quan hệ giữa chính sách công nghiệp, chính sách thương mại và chính sách cạnh tranh

.33

Một số hành vi phản cạnh tranh đã xuất hiện 38

Khuyến nghị và kết luận 40

Khuyến nghị chính sách .40

Kết luận 42

Phụ lục .44

Tài liệu tham khảo .49

Danh mục hình

Hình 1. Mô hình cấu trúc – hành vi – kết quả 5

Hình 2. Mối quan hệ giữa Luật Cạnh tranh và Chính sách cạnh tranh 8

Hình 3. Phân tách sự thay đổi về chỉ số cải cách ủng hộ cạnh tranh theo nhóm thu nhập

(2001-2005) 21

Hình 4. Số vụ M&A có liên quan đến các nước đang phát triển (% tổng giá trị giao dịch) 22

Hình 5. Quyền sở hữu của nhóm 3 doanh nghiệp dẫn đầu trong tất cả các doanh nghiệp 30

Hình 6. Quyền sở hữu của nhóm 3 doanh nghiệp dẫn dầu trong 20 ngành có mức độ tập trung

cao nhất 31

Danh mục bảng

Bảng 1. Mối quan hệ giữa chính sách cạnh tranh, chính sách công nghiệp và chính sách

thương mại .12

Bảng 2. Luật cạnh tranh ở các nước đang phát triển (tính tới 6/2000) 15

Bảng 3. Các nước có luật cạnh tranh phân loại theo nhóm thu nhập .15

Bảng 4. Các mức định lượng đối với vị trí thống lĩnh thị trường 16

Bảng 5. Mức độ tập trung kinh tế ở các nền kinh tế đang phát triển .17

Bảng 6. Tỷ lệ tổng thu dụng lao động của các doanh nghiệp nhỏ ở các nước đang phát triển so

sánh với Hoa Kỳ (%) .18

Bảng 7. Chỉ số trung bình của cải cách ủng hộ cạnh tranh chia theo nhóm thu nhập (2001-

2005) và độ lệch chuẩn 20

Bảng 8. Mức độ tập trung kinh tế trong các ngành sản xuất tại Việt Nam giai đoạn 2000 –

2006 28

Bảng 9. Các ngành công nghiệp có mức giảm tập trung kinh tế theo CR4 và HHI lớn nhất giai

đoạn 2000 – 2006 .28

Bảng 10. Kết quả tài chính của một số tổng công ty nhà nước (%) 32

Bảng 11. Tỷ lệ bảo hộ danh nghĩa và hữu hiệu ở Việt Nam, 1997 và 2003 (%) .3