Lời nói đầu 1

Chương I: Cơ sở lý luận 4

I. Khái niệm cơ bản về môi trường và kinh tế môi trường 4

1. Môi trường 4

11.Khại niệm môi trường 4

2. Kinh tế môi trường. 6

3. Vai trò của môi trường đối với con người 7

4Tại nguyên 9

II. Những khái niệm cơ bản liên quan đến dân số 10

1Khại niệm về dân số 10

2. Khái niệm liên quan 10

III. Khung lý thuyết nghiên cứu mối quan hệ dân số và môi trường 11

1Khụng lý thuyết nghiên cứu mối quan hệ dân số và môi trường 11

11.Tự tưởng của Maslthus 11

12 Luồng tư tưởng Maslthus mới. 11

14 Các học thuyết hiện đại. 13

2. Các thành tựu hiện tại: Mô hình và khung lý thuyết. 14

21.Mộ hình của Bongarts 1992 14

22.Mộ hình của Clark 1992 15

23.Mộ hình của Harrison1992 16

24 Mô hình IIASA (internationail institut of system analyis) 1992. 17

3. Gia tăng dân số tác động đến các thành phần của môi trường. 17

31.Mội quan hệ giữa dân số và sản xuất nông nghiệp, đất đai. 22

32 Một vấn đề nổi cộm thứ hai đó là sự ô nhiễm nước do kết quả hoạt động của con người. 23

33.Dận số với vấn đề ô nhiễm không khí và một số vấn đề ô nhiễm khác 24

Chương II Hiện trạng môi trường tỉnh 26

Hà Nam 26

IĐăc. điểm tự nhiên xã hội 26

1. Điều kiện tự nhiên 26

2. Đặc điểm phát triển kinh tế xã hội 28

IIHiên. trạng môi trường. 30

1 Thực trạng môi trường đô thị và khu công nghiệp 30

11.Hiên. trạng môi trường vệ sinh đô thị 30

12 Hiện trạng môi trường nước đô thị 31

13 Hiện trạng môi trường nước khu công nghiệp 31

14 Hiện trạng môi trường không khí, bụi ở các khu công nghiệp 33

2. Hiện trạng môi trường nông thôn và nông nghiệp 35

21 Sản xuất công nghiep-thủ^. công nghiệp tác động đến môi trường nông thôn 35

22. Sản xuất nông nghiệp ảnh hưởng đến môi trường nông thôn 36

23 Hiện trạng vệ sinh môi trường nông thôn 36

24 Hiện trạng môi trường đất 37

25 Hiện trạng nước ngầm 37

26.Hiên. trạng rừng 38

27 Đa dạng hoá sinh học 38

Chương III: Mối quan hệ giữa dân số và các vấn đề môi trường 38

INhân. định về những diễn biến môi trường trước ảnh hưởng của sự gia tăng dân số 38

III. Mô hình dự báo mối quan hệ dân số và môi trường. 42

Kết luận 48

Giải pháp và kiến nghị 50

Tài liệu tham khảo

1PGS TS. Vũ Hiên- TS. Vũ Đình Hoè

Dân số và phát triển

Nhà xuất bản chính trị quốc gia- Hà Nội 1999

2PGS TS. Nguyễn Đắc Hy

Phát triển bền vững trong tầm nhìn của thời đại

Viện Sinh thái và Môi trường- Hà Nội 2003

3. Kinh tế chất thải đô thị ở Việt Nam

Viện nghiên cứu chiến lược và chính sách khoa học và công nghệ

Nhà xuất bản chính trị quốc gia- Hà Nội 1999

4. Bài giảng Kinh tế môi trường

Trường Đại học Kinh tế quốc dân- Bộ môn Kinh tế và Quản lý môi trường

Hà Nội 1998

4. Giáo trình Quản lý môi trường

Trường Đại học Kinh tế quốc dân- Khoa Kinh tế và Quản lý môi trường

Hà Nội 032002/

5. Tài liệu nâng cao kiến thức dân số- Tập 1

Uỷ ban dân số, gia đình và trẻ em- Hà Nội 2002

6. Sách Dân số và phát triển- Tập 1

ICPD 94

7Hạnh trình vì sự phát triển bền vững

Nhà xuất bản chính trị quốc gia- Hà Nội 92002/

8. TS. Nguyễn Thị Thiềng

Bài viết: Những vấn đề cơ bản về quan hệ dân số và môi trường

Bộ môn dân số- Đại học kinh tế quốc dân.

9. Báo cáo hiện trạng môi trường tỉnh Hà Nam

Phủ lý 102002/

Lời nói đầu

Thế giới đã trải qua những thay đổi có ảnh hưởng sâu rộng trong vòng hai thập kỷ qua. Đã đạt được những tiến bộ trọng đại trong nhiều lĩnh vực quan trọng đối với phúc lợi con người thông qua những nỗ lực của các quốc gia và cộng đồng quốc tế. Tuy vậy, các quốc gia, đặc biệt là các quốc gia đang phát triển đang phải đối mặt với những vấn đề cấp bách như sự bùng nổ dân số, sự suy giảm chất lượng môi trường, những khó khăn kinh tế nghiêm trọng, sự nghèo đói tràn lan và dai dẳng cùng với những bất công về kinh tế xã hội gia tăng. Giữa những vấn đề này lại có mối quan hệ, tác động qua lại lẫn nhau trong đó một vấn đề được quan tâm bởi rất nhiều các quốc gia là mối quan hệ giữa dân số và vấn đề môi truờngTuyên+. bố Amxectdam năm 1989 đã khẳng định “ dân số, môi trường và tài nguyên là một thể liên kết khăng khit”' và nhấn mạnh sự cần thiết phải đảm bảo “Mối liên hệ bền vững giữa số lượng người, nguồn tài nguyên và sự phát trien”^?. Số dân tăng lên thì nhu cầu cơ bản cho đời sống lấy từ môi trường cũng tăng lên, đi cùng với nó là quá trình khai thác tài nguyên thiên nhiên bừa bãi không có sự bảo tồn và tái tạo sẽ dẫn đến hậu quả không thể tránh được là môi trường tự nhiên bị suy thoái, các nguồn tài nguyên thiên nhiên bị cạn kiệt. ý thức được tầm quan trọng của vấn đề, hiện nay mối quan hệ dân số môi trường đang được rất nhiều nhà khoa học trên thế giới quan tâm. Và đối với nước đang phát triển như Việt Nam hiện nay, việc hiểu đầy đủ mọi tác động của sự gia tăng dân số đến môi trường là điều hết sức cần thiết.

Tỉnh Hà Nam là một tỉnh thuần nông, năng suất lao động chưa cao, 93,9 % dân số sinh sống ở nông thôn, đời sống nhân dân còn nhiều khó khăn , các vấn đề xã hội có nhiều bức xúc và với tốc độ gia tăng dân số như hiện nay đang đặt ra những thách thức đối với môi trường và tài nguyên trên địa bàn tỉnh.

Với tầm quan trọng của vấn đề như vậy và việc nghiên cứu mối quan hệ giữa dân số và môi trường để tìm ra giải pháp hữu hiệu nhằm làm hài hoà mối quan hệ đó, rất phù hợp với những kiến thức đã được trang bị trong nhà trường và những kiến thức thực tế đã thu lượm được trong quá trình thực tập nên em đã chọn đề tài

“Bước đầu nghiên cứu mối quan hệ giữa sự gia tăng dân số và vấn đề bảo vệ môi trường (khảo sát thực địa trên địa bàn tỉnh Hà Nam)”

làm chuyên đề thực tập tốt nghiệp

Chuyên đề có đối tượng nghiên cứu là mối quan hệ giữa dân số và môi trường.

Phạm vi nghiên cứu là địa bàn tỉnh Hà Nam

Nội dung của luận văn ngoài lời mở đầu, kết luận , phụ lục và tài liệu tham khảo gồm 3 chương

Chương I: Cơ sở lý luận

Chương II: Hiện trạng môi trường tỉnh Hà Nam

Chương III:Mối quan hệ giữa dân số và các vấn đề môi trường

Em xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ tận tình của thầy giáo: Nguyễn Duy Hồng- GVC khoa Kinh tế môi trường &Quản lý đô thị.

Tiến sĩ Nguyễn Đắc Hy- Giám đốc Viện Nghiên cứu sinh thái & Môi trường

Tiến sĩ Lê Hà Thanh- giảng viên khoa Kinh tế Môi trường & Quản lý đô thị

Thạc sĩ Lương Chi Lan- cán bộ Viện Nghiên cứu sinh thái &Môi trường

Đã giúp đỡ em hoàn thành chuyên đề tốt nghiệp