MỞ ĐẦU

Ngày nay, công nghệ thông tin (CNTT) đang xâm nhập vào hầu hết các lĩnh vực của đời sống con người. Việc đưa CNTT với tư cách là phương tiện dạy học (PTDH) hiện đại đã trở thành một trào lưu mạnh mẽ với quy mô quốc tế và đó là một xu thế của giáo dục thế giới.

Đổi mới phương pháp dạy học (PPDH) là một nhiệm vụ quan trọng của toàn ngành giáo dục nhằm nâng cao chất lượng giáo dục. Để đào tạo ra những con người phát triển toàn diện đáp ứng được sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Hiện nay, vai trò của CNTT đối với giáo dục trên thế giới đã được khẳng định. Ở nước ta việc sử dụng CNTT trong việc dạy học tại trường phổ thông tuy đã phát triển, nhưng trên thực tế cho thấy để thực sự việc ứng dụng CNTT đi vào chiều sâu và phát triển hiệu quả thì trong quá trình dạy và học phải khai thác tối đa được các tính năng của công nghệ truyền thông.

Trong dạy học toán những bài trình chiếu đa phần chỉ mang tính minh họa người học chỉ xem và tiếp nhận tri thức chứ chưa tương tác với máy tính. Những mô hình dạy học toán tích cực được thiết kế bằng phần mềm động trên máy tính cung cấp những hình ảnh trực quan về các ý tưởng toán học, thúc đẩy việc sắp xếp và phân tích các dữ liệu, tính toán một cách chính xác và trong quá trình tương tác với máy tính học sinh (HS) có thể tập trung vào việc đưa ra quyết định, phản ánh để giải quyết vấn đề.

Nghiên cứu của các chuyên gia trên thế giới đã chỉ ra rằng: HS có thể học toán được nhiều hơn, sâu hơn với việc sử dụng mô hình toán tích cực. Hơn nữa giáo viên (GV) không dừng lại ở mức minh họa cho HS hiểu mà còn có thể khai thác tương tác với phần mềm toán nhằm hình thành những ý tưởng mới.

Từ những lý do trên chúng tôi chọn đề tài nghiên cứu là “Thiết kế mộtsố bài giảng giúp HS giải bài tập hình học phẳng ở trường Trung học phổ thông (THPT) với sự hỗ trợ của phần mềm Vi thế giới”

2. Mục đích nghiên cứu

Tìm hiểu khả năng tương tác với phần mềm Vi thế giới để vận dụng vào dạy học giải một số bài tập hình học phẳng theo hướng thiết kế kịch bản hướng dẫn HS tương tác với phần mềm để chiếm lĩnh tri thức.

3. Giả thiết khoa học

Nếu thiết kế được các kịch bản sư phạm để HS tương tác với phần mềm Vi thế giới thì sẽ góp phần nâng cao chất lượng dạy học giải bài tập hình học phẳng, góp phần đổi mới PPDH.

4. Phương pháp nghiên cứu

+ Phương pháp nghiên cứu lý luận

Nghiên cứu những tài liệu về PPDH giải bài tập môn toán, các tài liệuliên quan đến bài tập hình học phẳng trong bậc phổ thông.

Nghiên cứu việc lập kế hoạch, chuẩn bị quá trình dạy học giải một số bài tập hình học phẳng với sự hỗ trợ của phần mềm Vi thế giới về mặt mục tiêu, nội dung, phương pháp, phương tiện và hình thức tổ chức dạy học.

Thiết lập môi trường có dụng ý sư phạm thông qua đó người học có thể học tập trong hoạt động (HĐ). Tìm hiểu thông tin về các trang WEB, diễn đàn dạy học toán trên mạng về giải một số bài tập hình học phẳng với sự hỗ trợ của phần mềm Vi thế giới.

+ Phương pháp điều tra quan sát.

Quan sát, điều tra kết quả quá trình vận dụng dạy học giải một số bài tập hình học phẳng ở trường phổ thông với sự hỗ trợ của phần mềm Vi thế giới.

+ Phương pháp thực nghiệm sư phạm.

Giảng dạy một số giáo án dạy bài tập hình học phẳng ở trường phổthông được thiết kế với sự hỗ trợ của phần mềm Vi thế để kiểm tra tính khảthi và hiệu quả của phương án đề ra tại trường THPT Cô Tô Huyện Cô Tô .

+ Phương pháp thống kê toán học

Xử lý số liệu điều tra thu được.

5. Cấu trúc luận văn

Ngoài phần mở đầu, kết luận, mục lục, danh mục tài liệu tham khảo, phần nội dung của luận văn gồm 3 chương.

Chương I. Cơ sở lý luận và thực tiễn của đề tài

Chương II. Thiết kế các phương án dạy học hình học phẳng với sự hỗ trợ của phần mềm Vi thế giới

Chương III. Thực nghiệm sư phạm (TNSP)

MỤC LỤC

Trang

LỜI CẢM ƠN! ..... 1

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT ..... 2

MỞ ĐẦU ...... 3

CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN .. 6

1.1. Định hướng đổi mới phương pháp dạy học toán ở trường THPT........ 6

1.2. Dạy học giải bài tập ....... 7

1.2.1. Vai trò của bài tập trong quá trình dạy học ... 7

1.2.2. Các yêu cầu đối với lời giải bài tập toán ...... 8

1.2.3. Định hướng dạy học giải bài tập toán . 8

1.3. Ứng dụng CNTT trong dạy học toán ....... 11

1.3.1.Vấn đề khai thác và sử dụng CNTT trong dạy học toán 11

1.3.2. Tổ chức dạy học toán trong môi trường CNTT ... 13

1.3.3. Quy trình dạy học toán với sự hỗ trợ của ICT ..... 17

1.3.4. Nhận định ..... 23

1.4. Thực trạng việc dạy học giải bài tập hình học phẳng ở trường THPT ........ 24

1.4.1. Các dạng bài tập hình học phẳng trong chương trình toán THPT 24

1.4.2. Một số khó khăn của HS khi giải bài tập hình học phẳng ...... 25

1.4.5. Tìm hiểu phân tích thực trạng việc dạy học giải bài tập hình học phẳng ở trường THPT với sự hỗ trợ của phần mềm ...... 28

CHƯƠNG II: THIẾT KẾ CÁC PHƯƠNG ÁN DẠY HỌC BÀI TẬP HÌNH HỌC PHẲNG VỚI SỰ HỖ TRỢ CỦA PHẦN MỀM VI THẾ GIỚI.... 33

2.1. Bài giảng điện tử - Giáo án điện tử. 33

2.2. Các kịch bản sử dụng, khai thác CNTT ... 34

2.3. Quy trình xây dựng một bài giảng điện tử có sử dụng phần mềm dạy học . 36

2.4. Phần mềm Vi thế giới... 43

2.5. Tương tác với phần mềm Vi thế giới ....... 47

2.6. Thiết kế HĐ dạy học giải bài tập với sự hỗ trợ của phần mềm Vi thế

giới. 53

2.7. Thiết kế bài giảng với sự hỗ trợ của phần mềm Vi thế giới. ........ 61

2.7.1. Giáo án với mô hình lớp học truyền thống (GV và HS cùng sử

dụng một máy tính). 61

2.7.2. Giáo án với mô hình lớp học không truyền thống (02-03 HS một

máy tính). ...... 74

CHƯƠNG III: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM 97

3.1. Mục đích, tổ chức TNSP ....... 97

3.2. Đối tượng và thời gian TNSP 97

3.3. Nhiệm vụ TNSP .. 98

3.4. Phương pháp TNSP...... 99

3.5. Kết quả TNSP ... 101

3.5.1. Nhận xét về tiến trình dạy học ........ 101

3.5.2. Đánh giá kết quả học tập của HS .... 102

KẾT LUẬN....... 107

TÀI LIỆU THAM KHẢO.. 108

PHỤ LỤC .........