Đây là luận văn khoa học :"Điều tra tình hình dịch bệnh và khảo sát đáp ứng miễn dịch của cá rô phi đỏ đối với Streptococcus sp."

Phục cho các bạn học sinh, sinh viên dùng làm tài liệu tham khảo trong nghiêu cứu.

1/ MỞ ĐẦU

Những năm gần đây, nghề nuôi trồng thủy sản đã không ngừng phát triển và ngày càng chiếm vị trí quan trọng trong ngành thủy sản nói riêng và kinh tế đất nước nói chung, với kim ngạch xuất khẩu thủy sản năm 2002 là 2,023 tỷ USD, năm 2003 là 2,20 tỷ USD và năm 2004 là 2,40 tỷ USD. Trong đó, nghề nuôi thủy sản nước ngọt mà đặt biệt là đối tượng cá rô phi đã được Bộ Thủy sản xác định là một trong những đối tượng nuôi chủ yếu trong chương trình phát triển nuôi trồng thủy sản giai đoạn 1999 – 2010.

Nghề nuôi cá rô phi ao, bè được phổ biến nhanh chóng mang nhiều lợi ích kinh tế. Tuy nhiên do phát triển ao, bè nuôi nhiều trong cùng diện tích cũng như nuôi với mật độ cao làm cho nghề nuôi bị thiệt hại nhiều do dịch bệnh xảy ra. Tác nhân gây bệnh quan trọng trên cá rô phi nói chung và rô phi đỏ nói riêng thường là vi khuẩn, virus hoặc protozoa trong đó đáng chú ý nhất là bệnh do vi khuẩn mà đặc biệt là Streptococcus sp.

Có rất nhiều báo cáo khoa học đề cập đến bệnh do Streptococcus iniae trên cá rô phi nuôi công nghiệp tại nhiều quốc gia trên thế giới. Vi khuẩn này gây rất nhiều dịch bệnh và tỷ lệ cá chết cao. Gần đây cũng đã có thông tin S. iniae được phân lập từ cá rô phi nuôi (Oreochromis spp) ở Việt Nam (Tan và Enright, 2003).

Việc định danh loài vi khuẩn gây bệnh đòi hỏi rất nhiều kinh nghiệm cũng như các phương pháp phân tích sinh lý – sinh hóa phức tạp. Do vậy, trong các nghiên cứu trước đây của Nguyễn Tri Cơ (2004), Võ Văn Tuấn (2005), Nguyễn Thị Ngọc Bích (2005), Dương Phượng Uyên (2005) chỉ xác định được đến loài Streptococcus sp. khi phân lập liên cầu khuẩn từ cá bệnh. Tuy nhiên, việc tìm hiểu ảnh hưởng của bệnh do Streptococcus sp. trên cá rô phi nuôi và tiến hành các nghiên cứu nhằm phòng bệnh hiệu quả là yêu cầu cấp thiết.

Trước nhu cầu thực tiễn đó, được sự phân công của Khoa Thủy Sản Trường Đại học Nông Lâm Thành phố Hồ Chí Minh, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “ĐIỀU TRA TÌNH HÌNH DỊCH BỆNH VÀ KHẢO SÁT ĐÁP ỨNG MIỄN DỊCH CỦA CÁ RÔ PHI ĐỎ ĐỐI VỚI Streptococcus sp.”.

2/ MỤC LỤC

I. GIỚI THIỆU 1

1.1 Đặt Vấn Đề 1

1.2 Mục Tiêu Đề Tài 1

II. TỔNG QUAN TÀI LIỆU 3

2.1 Hiện Trạng Nuôi Trồng Thủy Sản tại Tp. Hồ Chí Minh 3

2.1.1 Hiện trang nghề nuôi cá bè tại Quận 9 3

2.1.2 Tình hình nuôi cá nước ngọt tại các quận huyện ven đô Tp. Hồ Chí Minh 3

2.2 Một Số Đặc Điểm Sinh Học của Cá Rô Phi 4

2.2.1 Nguồn gốc 4

2.2.2 Phân loại 4

2.2.3 Môi trường sống 5

2.2.4 Đặc điểm sống và tập tính dinh dưỡng 5

2.2.5 Tốc độ tăng trưởng 6

2.2.6 Đặc điểm sinh sản 6

2.3 Tình Hình Nuôi Cá Rô Phi 6

2.3.1 Trên thế giới 6

2.3.2 Tại Việt Nam 7

2.4 Thị Trường Cá Rô Phi 7

2.5 Tình Hình Dịch Bệnh ở Cá Rô Phi 8

2.6 Tình Hình Nghiên Cứu Bệnh trên Cá Rô Phi 9

2.6.1 Trên thế giới 9

2.6.2 Tại Việt Nam 9

2.7 Một Số Tác Nhân Vi Khuẩn Gây Bệnh Thường Gặp trên Cá Rô Phi 9

2.7.1 Bệnh do vi khuẩn Streptococcus 9

2.7.2 Bệnh do vi khuẩn Aeromonas 12

2.7.3 Bệnh do vi khuẩn Staphylococcus 12

2.7.4 Bệnh do vi khuẩn Pseudomonas 13

2.7.5 Bệnh do vi khuẩn Columnaris 13

2.8 Một Số Thông Tin về Miễn Dịch Học 14

2.8.1 Khái niệm về đáp ứng miễn dịch 14

2.8.2 Khái niệm về kháng nguyên, kháng thể 15

2.8.3 Phản ứng ngưng kết 15

2.8.4 Vaccine 16

2.9 Vài Nét về Kháng Sinh Dùng trong Điều Trị 20

2.9.1 Phân loại kháng sinh 20

2.9.2 Nguyên tắc sử dụng kháng sinh 21

III. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 22

3.1 Thời Gian và Địa Điểm Nghiên Cứu 22

3.2 Vật Liệu và Trang Thiết Bị 22

3.3 Phương Pháp Nghiên Cứu 22

3.3.1 Phương pháp thu thập số liệu 22

3.3.2 Phương pháp nghiên cứu vi sinh vật 24

3.3.3 Phương pháp xử lý số liệu 30

IV. KẾT QUẢ THẢO LUẬN 31

4.1 Kết Quả Điều Tra Tình Hình Nuôi và Dịch Bệnh trên Cá Rô Phi Đỏ 31

4.1.1 Sơ lược thông tin các hộ điều tra 31

4.1.2 Một số yếu tố về kỹ thuật nuôi 35

4.1.3 Bệnh và những loại thuốc được dùng trong phòng trị 39

4.2 Kết Quả Thu Mẫu và Phân Lập Vi Khuẩn 41

4.2.1 Biểu hiện bệnh tích 41

4.2.2 Kết quả phân lập vi khuẩn 42

4.3 Kết Quả Thí Nghiệm Khảo Sát Ảnh Hưởng của Mật Độ Nuôi lên

Đáp Ứng Miễn Dịch và Tỉ Lệ Cảm Nhiễm Ngược ở Cá 43

4.4 Kết Quả Thí Nghiệm Khảo Sát Đáp Ứng Miễn Dịch Cá 44

V. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ 47

5.1 Kết Luận 47

5.2 Đề Nghị 4