[FONT=VNI-Times]CAÅM NANG NUOÂI TOÂM[FONT=VNI-Times].

[FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times] CHÖÔNG I:

[FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times] MÔÛ ÑAÀU

[FONT=VNI-Times]Ngaøy xöa, khi troàng luùa, OÂng cha ta thöôøng noùi: Nhaát NÖÔÙC, nhì PHAÂN, tam CAÀN, töù GIOÁNG. Trong ngheà nuoâi toâm yeáu toá NÖÔÙC vaø CAÀN chính laø vieäc QUAÛN LYÙ MOÂI TRÖÔØNG NÖÔÙC vaø PHOØNG BEÄNH. Ngoaøi vieäc choïn ñöôïc con GIOÁNG TOÁT SAÏCH BEÄNH, thì vieäc quyeát ñònh söï thaønh coâng cuûa baø con nuoâi toâm chính laø quaûn lyù moâi tröôøng nuoâi vaø phoøng tröø dòch beänh cho toâm.

[FONT=VNI-Times]Do vaäy, tröôùc heát, chuùng toâi seõ giôùi thieäu moät soá vaán ñeà veà moâi tröôøng vaø beänh toâm thöôøng gaëp, ñaëc bieät laø beänh toâm ôû Ñoàng baèng soâng Cöûu Long, treân cô sôû naøy baø con seõ xaây döïng heä thoáng ao, möông maùng vaø caûi taïo ao, laáy nöôùc, gaây maøu, cho toâm aên vaø chaêm soùc toâm ñuùng kyõ thuaät , nuoâi toâm ñaït hieäu quaû.

[FONT=VNI-Times]1.1. Tìm hieåu veà con toâm:

[FONT=VNI-Times]Toâm suù thuoäc gioáng toâm Penaeus vaø ñöôïc caùc nhaø khoa

[FONT=VNI-Times]CHÖÔNG II

[FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times] NHÖÕNG CHÆ TIEÂU MOÂI TRÖÔØNG CAÀN QUAN TAÂM TRONG AO NUOÂI TOÂM:

[FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times]2.1. Caùc chæ tieâu[FONT=VNI-Times] thuûy lyù hoaù toái öu trong ao nuoâi toâm

[FONT=VNI-Times]Ñeå nuoâi toâm boäi thu, nöôùc trong ao nuoâi toâm caàn thoaû maõn caùc yeáu toá sau:

[FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times]Yeáu toá:

[FONT=VNI-Times]Bieân ñoä thích hôïp

[FONT=VNI-Times]Ghi chuù

[FONT=VNI-Times]Ñoä maën (phaàn ngaøn %o)

[FONT=VNI-Times]15 -25

[FONT=VNI-Times]Dao ñoäng khoâng quaù 5

[FONT=VNI-Times]Nhieät ñoä( T 0C)

[FONT=VNI-Times]28 - 32

[FONT=VNI-Times]Dao ñoäng ngaøy ñeâm khoâng quaù 5

[FONT=VNI-Times]Ñoä pH (ñoä chua)

[FONT=VNI-Times]7,5 – 8,5

[FONT=VNI-Times]Dao ñoäng ngaøy ñeâm khoâng quaù 0,5

[FONT=VNI-Times]Ñoä kieàm ([FONT=VNI-Times]phaàn trieäu-vieát taét laø ppm)[FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times]80-100

[FONT=VNI-Times]100-130

[FONT=VNI-Times]130-150-200

[FONT=VNI-Times]Neáu thaáp hoaëc cao quaù seõ aûnh höôûng ñeán pH

[FONT=VNI-Times]Khi môùi thaû toâm

[FONT=VNI-Times]Khi toâm 45 ngaøy tuoåi

[FONT=VNI-Times]Khi toâm treân 45 ngaøy tuoåi

[FONT=VNI-Times]CHÖÔNG III.

[FONT=VNI-Times]BEÄNH TOÂM

[FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times]3.1. Beänh do Virusgaây neân.

[FONT=VNI-Times]Theo keát quaû nghieân cöùu cuûa TS Nguyeãn Vaên Haûo, chuû nhieäm Ñeà taøi nghieân cöùu caáp nhaø nöôùc 2000 – 2002: Moät soá beänh thöôøng gaëp treân toâm suù, caùc phöông phaùp chaån ñoùan vaø bieän phaùp phoøng trò. thì ÔÛ khu vöïc Ñoàng baèng soâng Cuûu Long thöôøng gaëp caùc beänh toâm do virus (ñoám traéng, ñaàu vaøng, coøi). Nguyeãn Vaên Haûo (2004) xaùc ñònh: Khi toâm meï bò ñoû mang, ñoû thaân, thì keát quaû xeùt nghieäm cho thaáy toâm ñaõ bò nhieãm nhieàu maàm beänh virus nguy hieåm khaùc nhau nhö WSSV, MBV, IHHNV,YHCV, WSSV vaø xaùc ñònh virus WSSV khoâng phaûi laø taùc nhaân gaây beänh chính cuûa beänh ñoû thaân, ñoû mang treân toâm meï vaø khuyeân neân loïai boû chuùng khoûi ñaøn toâm meï.

[FONT=VNI-Times]3.1.1. Beänh ñoám traéng do virus (WSSV)[FONT=VNI-Times]:[FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times]3.1.1.1. Daáu hieäu beänh[FONT=VNI-Times]:

[FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times]CHÖÔNG IV

[FONT=VNI-Times] CHUAÅN BÒ AO NUOÂI TOÂM

[FONT=VNI-Times]4.1. Choïn hình thöùc nuoâi toâm:

[FONT=VNI-Times]Hieän nay coù nhieàu hình thöùc nuoâi toâm, tuyø thuoäc vaøo töøng nôi, vaøo khaû naêng kinh teá maø baø con löïa choïn moâ hình nuoâi cho thích hôïp theo moät soá ñaëc ñieåm sau:.

[FONT=VNI-Times]Baûng So saùnh öu vaø nhöôùc ñieåm cuûa moät soá moâ hình nuoâi toâm:

[FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times] CHÖÔNG V.

[FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times] CHOÏN, THAÛ GIOÁNG, CHO TOÂM AÊN, CHAÊM SOÙC TOÂM

[FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times]5.1. Löïa choïn toâm gioáng vaø thaû gioáng.

[FONT=VNI-Times]5.1.1.Löïa choïn toâm gioáng:

[FONT=VNI-Times] Hieän coù nhieàu caùch löïa choïn toâm gioáng, coù theå döïa vaøo caùc tieâu chuaån sau ñeå choïn toâm gioáng:

[FONT=VNI-Times]- [FONT=VNI-Times]Toâm cuøng löùa tuoåi, coù kích thöôùc ñoàng ñeàu, saïch, thöôøng baùm vaøo thaønh beå.

[FONT=VNI-Times]- [FONT=VNI-Times]Chaân vaø phuï boä khoâng coù kyù sinh (zoothanium ).

[FONT=VNI-Times]- [FONT=VNI-Times]Ñoát buïng daøi, thòt ñaày voû, ôû ñoát buïng thöù 6 tyû leä thòt/ruoät > 4/1.

[FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times]6. PHUÏ LUÏC

[FONT=VNI-Times]6.1. Xây dựng ao nuôi tôm kết hợp trồng lúa:[FONT=VNI-Times]

Ở những nơi có 2 mùa nước ngọt và lợ, bà con có thể sử dụng ao ruộng để cấy lúa trong mùa mưa kết hợp với nuôi tôm (độ mặ n 3 – 5 %o) và nuôi tôm chuyên trong mùa khô (độ mặn cao). [FONT=VNI-Times]Sau ñaâyy laø moâ hình nuoâi toâm – luùa cuûa baø con Phöôùc Long, Baïc Lieâu:

[FONT=VNI-Times] Kinh nghieäm nuoâi toâm saïch cuûa oâng saùu ngoõan vaø oâng naêm phuù ôû baïc lieâu

[FONT=VNI-Times]Tin raèng trong nhieàu naêm thaønh coâng lieân tieáp, yeáu toá may ruûi ñaõ phaàn naøo nhöôøng choã cho söï chu ñaùo, hôïp lyù trong coâng ngheä maø OÂng Saùu, OÂng Naêm vaø nhieàu hoä nöõa ñaõ theo ñuoåi.

[FONT=VNI-Times]1.Caùc Traïi nuoâi toâm naøy ñaõ toå chöùc, thieát keá ao ñaàm ñuùng kyõ thuaät vôùi ñaày ñuû heä thoáng caáp nöôùc, chöaù nöôùc, laéng loïc roài tôùi heä thoáng ao, bôø nuoâi toâm vuoâng vöùc, thuaän tieän cho vieäc vaän haønh khí, nöôùc.

[FONT=VNI-Times]2.Thôøi gian ñaàu, OÂng Ngoõan duøng thuoác tím ñeå xöû lyù nöôùc, sau duøng duøng EDTA; ñoù laø ñieàu hôïp lyù, vì EDTA khoâng nhöõng keát tuûa caùc kim loïai naëng, caùc chaát vaån caën maø coøn giuùp cho taûo phaùt trieån toát. Thoâng qua tuùi loïc baèng vaûi kateâ daøi 30 m ñeå laáy nöôùc vaøo ao nhaèm ngaên tröùng vaø aáu truøng keå caû daïng tröôûng thaønh cuûa caùc sinh vaät theo nöôùc vaøo ao. Neáu nöôùc caáp coù löôïng vi khuaån coù haïi vöôït tieâu chuaån quy ñònh, thì xöû lyù nöôùc trong ao baèng Virkon hay caùc saûn phaåm coù Iod. Ñeå dieät cua coøng, trong ao oâng duøng thuoác dieät giaùp xaùc (khi chöa thaû toâm). Giaûi baït xung quanh ao nhaèm giaûm thieåu muøn baõ ôû ñaùy ao, theâm nöõa: deã daøng vôùt oác ñinh phaùt trieån trong ao baèng vôït. Caûi tieán daàn, ñeán nay, OÂng Naêm Phuù, oâng Ngoõan laïi cuõng khoâng duøng thuoác tím nöõa maø chæ loïc nöôùc caån thaän, sau duøng men vi sinh ngay töø ñaàu.

[FONT=VNI-Times]Trong hoäi thaûo thaùng 7/2007 taïi Baïc Lieâu, Tieán só Patrick Lavens cho bieát. caùc chaát xöû lyù nöôùc theá heä cuõ nhö chlorine, formaldehyde, iodine, benzalkonium chloride, BKC tuy reû nhöng thöôøng coù moät soá haïn cheá nhö: chuùng gaây ñoäc cho ngöôøi vaø moâi tröôøng, aên moøn caùc trang thieát bò; nhieàu loïai vi khuaån bò kích thích seõ taêng söùc ñeà khaùng, taêng tính ñoäc haïi cuûa chuùng. OÂng cuõng löu yù chlorine khoâng gieát ñöôïc virus.

[FONT=VNI-Times]3. Vôùi maät ñoä nuoâi thöa (7 - 12 con/m2), OÂng ñaõ laøm ñuùng nhö höôùng daãn veà maät ñoä nuoâi toâm cuûa Boä Thuûy Saûn .

[FONT=VNI-Times]4. Thaêm vuoâng nuoâi toâm cuûa OÂng Ngoõan tröôùc giôø thu hoïach, maøu nöôùc trong ao coøn khaù ñeïp, OÂng noùi; nhôø söû duïng vi sinh, sau 5 – 6 thaùng nuoâi, maøu nöôùc vaãn ñöôïc duy trì, toâm ñaït 22 -25 con/kg.

[FONT=VNI-Times]5. Ñieàu quan troïng nöõa, OÂng thoå loä: Con gioáng laø yeáu toá quan troïng, OÂng ñaõ phaûi laën loäi tôùi nhieàu traïi gioáng ñeå xem xeùt, choïn löïa tröôùc khi ñem veà nuoâi.

[FONT=VNI-Times] 6. Quan saùt luùc chuaån bò thöùc aên cho toâm, thaáy oâng Ngoõan phoái troän 10 g toûi giaõ nhoû vôùi 20 cc maät ong roài laøm aùo cho 1 kg thöùc aên. Theo kinh nghieäm Ñoâng döôïc, maät ong trò ñöôïc nhieàu beänh vaø laø chaát coù taùc duïng nhö moät “khaùng sinh töï nhieân”.

[FONT=VNI-Times]OÂng Leâ Ñöùc Xuaân ôû Thöøa Thieân, Hueá troän 1 kg toûi, 1 kg daøu thöïc vaät naáu chín troän vôùi 15 kg thöùc aên cho toâm, neân lieân tieáp trong 2 muøa toâm naêm 2005 ao toâm cuûa OÂng Xuaân khoâng bò cheát beänh, trong khi caùc ao toâm laân caän cheát saïch vì beänh.

[FONT=VNI-Times]Trung Taâm öùng duïng Tieán boä Khoa hoïc vaø Coâng ngheä tænh Baïc Lieâu (2006) coøn höôùng daãn ngöôøi nuoâi toâm phoøng choáng beänh cho toâm nuoâi baèng caùch troän 1 lít cheá phaåm coâng ngheä sinh hoïc EM 5 vôùi 1 kg toûi giaõ nho, hoøa trong 8 lít nöôùc, loïc loïai boû baõ, roài troän vôùi thöùc aên, sau ñoù 1 giôø, ñem cho toâm aên (vaøo buoåi saùng).Caùc cheá phaåm sinh hoïc EM keát hôïp vôùi toûi vaø chuoái coøn trò ñöôïc nhieàu beänh nhö beänh ñoám traéng, ñaàu vaøng, moøn ñuoâi, phaùt saùng, kích thích toâm loät xaùc.

[FONT=VNI-Times]7. Vieäc baét buoäc traéc nghieäm chaát löôïng nöôùc ao nuoâi tröôùc khi quyeát ñònh xöû lyù hoùa chaát hoaëc khaùng sinh cuõng laø moät vieäc laøm coù cô sôû khoa hoïc cuûa OÂng Ngoõan. Töø keát quaû xeùt nghieäm nöôùc, OÂng seõ coù caùch xöû lyù phuø hôïp.

[FONT=VNI-Times]8. Vieäc quan saùt toâm nuoâi haøng ngaøy ñöôïc OÂng Ngoõan neâu thaønh moät “quy trình “ bao goàm nhieàu ñieåm quan saùt veà hình thaùi, maøu saéc, caùc phaàn phuï cuûa toâm, phaân toâm, voû toâm, maøu möôùc ao baét buoäc coâng nhaân nuoâi toâm phaûi thöïc hieän.

[FONT=VNI-Times]9. Cho toâm aên baèng oác böôu vaøng ôû caùc thaùng cuoái kyø nuoâi. Theo chuùng toâi, cuõng seõ phaûi raát thaän troïng, vaø chæ neân aùp duïng trong trang traïi coù phaàn lôùn caùc ao ñeàu ñaõ ôû vaøo thôøi kyø chuaån bò thu hoïach.

[FONT=VNI-Times]10. Moät yeáu toá heát söùc quan troïng ñaõ goùp phaàn thaønh coâng cuûa OÂng Ngoõan, ñoù laø vieäc duøng ngöôøi thaät söï “ñaéc nhaân taâm”: OÂng cho coâng nhaân goùp voán nuoâi toâm.

[FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times]Traïi toâm cuûa OÂng Taï Minh Phuù, Phoù Giaùm ñoác Sôû Thuûy saûn Baïc Lieâu, OÂng Giaøu, OÂng Khôûi, OÂng Kieân ôû Long Ñieàn Ñoâng ñeàu khoâng duøng chlorine xöû lyù nöôùc ao tröôùc khi nuoâi toâm. Coù theå, hoaëc haõn höõu laém, duøng Pond Clear. Cheá phaåm duy nhaát caùc OÂng söû duïng laø men vi sinh. Thaêm traïi toâm OÂng Naêm Phuù ñang thu hoïach, oâng cho bieát: Khi toâm ñöôïc 5 thaùng nuoâi, ñaït 29 con/Kg. vaø thaáy ao beân caïnh sau khi thu hoïach xong, nöôùc coøn toát, oâng lieàn chia ñoâi soá toâm: moät nöaû giöõ laïi tieáp tuïc nuoâi ôû ao cuõ, moät nöûa san sang ao thöù hai (ao vöøa thu hoïach xong) vaø sau 1 thaùng nuoâi tieáp, luùc chuùng toâi ñeán xem, thì oâng ñang thu toâm trong caû hai ao naøy, caû hai ao, toâm ñeàu ñaït côõ 22,5 con/Kg. naêng suaát

[FONT=VNI-Times]OÂng Naêm cho bieát, toøan boä khu traïi chæ ñöôïc caáp nöôùc vaoø thaùng 12 vaø thaùng 3 döông lòch, trong caùc ao nuoâi toâm phaàn lôùn khoâng phaûi thay nöôùc do söû duïng men vi sinh.

[FONT=VNI-Times]OÂng Naêm cho bieát: Coù theå söû duïng nöôùc trong ao nuoâi quanh naêm, nuoâi lieân tieáp, tuøy tình hình moâi tröôøng. Cuoái naêm thaùo caïn toøan boä caùc ao vaø, phôi khoâ. xôùi ñaùy, va øneáu söû duïng bïat phuû bôø ao, chaát muøn baõ ñaùy ao seõ ñöôïc giaûm thieåu tôùi möùc khoâng caàn phaûi seân veùt ñi nôi khaùc. Do söû duïng men vi sinh neân ñaùy ao khoâng coù buøn ñen vaø chaát thaûi. OÂng Nguyeãn Vaên Nghæ ôû Vónh Traïch Ñoâng cuõng söû duïng nöôùc tieát kieäm nhö vaäy.

[FONT=VNI-Times]Baø con nuoâi toâm saïch cho bieát: duøng men vi sinh xöû lyù ban ñaàu nöôùc ao ñeå nuoâi toâm chæ phaûi chi 500.000 ñ/ao, trong khi neáu söû duïng chlorine phaûi chi phí gaáp 10 laàn (5.000.000 ñ/ao). Sau khi thaû toâm, tieáp tuïc xöû lyù men vi sinh ñònh kyø cho tôùi khi thu hoïach toâm.

[FONT=VNI-Times]Hieän nay, nhieàu baø con do sôï toâm nuoâi seõ bò nhieãm beänh ñoám traéng, ñaàu vaøng neân vaãn phaûi duøng Chlorin, chaát maø laâu nay vaãn bò xem laø chaát laøm chai ñaùy ao, laøm ao giaûm tuoåi thoï sinh thaùi hocï. Moät soá coâng ty cuõng khuyeân baø con nuoâi toâm phaûi xöû lyù ao caån thaän ñoái vôùi nhöõng ao tröôùc ñoù ñaõ bò Virus, trong ñoù coù khuyeân söû duïng Chlorine vôùi lieàu cao. Nhöng keát quaû nuoâi toâm cuûa caùc hoä ôû Vónh Traïch Ñoâng, Long Ñieàn, Baïc Lieâu ñaõ neâu cho thaáy hieäu quaû cuûa vieäc khoâng söû duïng chlorine ñeå xöû lyù nöôùc ao tröôùc khi nuoâi toâm.

file:///C:/DOCUME%7E1/User/LOCALS%7E1/Temp/msohtml1/01/clip_image002.jpg [FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times] Heä thoáng quaït nöôùc caûi tieán, tieát kieäm

[FONT=VNI-Times] naêng löôïng cuûa OÂng Ngoõan

[FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times]

file:///C:/DOCUME%7E1/User/LOCALS%7E1/Temp/msohtml1/01/clip_image004.jpg[FONT=VNI-Times]Thu hoïach toâm trong ao nuoâi coù söû duïng men vi sinh cuûa OÂng Ngoõan

[FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times] Thu hoïach toâm trong hai ao nuoâi

file:///C:/DOCUME%7E1/User/LOCALS%7E1/Temp/msohtml1/01/clip_image006.jpg[FONT=VNI-Times] ñaõ san thöa sau 5 thaùng nuoâi

[FONT=VNI-Times] cuûa OÂng Naêm Phuù (21/12/07)

[FONT=VNI-Times][FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times]

[FONT=VNI-Times]