LỜI MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài

Điều 15 Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã ghi nhận: “Nhà nước thực hiện nhất quán chính sách phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Cơ cấu kinh tế nhiều thành phần với các hình thức tổ chức sản xuất, kinh doanh đa dạng dựa trên chế độ sở hữu toàn dân, sở hữu tập thể, sở hữu tư nhân, trong đó sở hữu toàn dân và sở hữu tập thể là nền tảng”.

Thể chế hóa những quy định này, đã có rất nhiều loại hình doanh nghiệp được phép thành lập, hoạt động với nhiều chế độ sở hữu khác nhau. Các công ty mới được thành lập trên thực tế với số lượng đáng kể, trong đó CTCP là một loại hình doanh nghiệp được rất nhiều nhà đầu tư, kinh doanh lựa chọn. Bởi đây là loại hình công ty có nhiều ưu thế như: Khả năng tích tụ tập trung vốn cao và linh hoạt, khả năng luân chuyển vốn tốt, mô hình quản lý tiên tiến Chính việc phát triển loại hình CTCP đã tạo điều kiện xã hội hóa hoạt động huy động vốn, nâng cao hiệu quả kinh doanh và góp phần quan trọng vào việc phát triển TTCK nâng cao hoạt động của nền kinh tế.

So với các nước trên thế giới thì CTCP ở Việt Nam ra đời muộn hơn. Từ Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI năm 1986, nước ta chuyển từ nền kinh tế tập trung quan liêu bao cấp sang nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Đường lối đổi mới từ Đại hội VI do Đảng Cộng Sản lãnh đạo đã khơi dậy sức mạnh to lớn của dân tộc đem lại những thành tựu có ý nghĩa vô cũng quan trọng, tạo ra những tiền đề đưa đất nước bước sang thời kỳ mới: Thời kỳ đẩy mạnh công cuộc công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước. Từ khi có nền kinh tế thị trường, CTCP ở Việt Nam mới dần dần xuất hiện và được điều chỉnh trong LCT 1990. Trong những năm gần đây, nhà nước ta đã có nhiều nỗ lực trong việc xây dựng và hoàn thiện pháp luật về CTCP. LDN 1999 cũng có những ghi nhận về CTCP. Kế thừa những thành tựu và khắc phục những hạn chế của hai luật trên, LDN 2005 đã tiến một bước lớn trong việc hoàn chỉnh hơn nữa những quy phạm pháp luật về loại hình doanh nghiệp này. Tuy nhiên, với sự phát triển như vũ bão của nền kinh tế, thì loại hình doanh nghiệp là CTCP ngày càng lớn mạnh và chiếm ưu thế trên thị trường. Do đó, việc nghiên cứu pháp luật về CTCP và vấn đề CP sao cho đáp ứng được yêu cầu đòi hỏi của thực tế, là việc làm cấp thiết hiện nay nhằm đáp ứng được yêu cầu của hoạt động kinh doanh trong bối cảnh hội nhập quốc tế.

2. Tình hình nghiên cứu đề tài

Nói về CTCP, có lẽ đây không còn là một đề tài quá mới mẻ đối với giới nghiên cứu luật học. Đã nhiều bài viết, khóa luận tốt nghiệp, luận văn thạc sỹ nói về vấn đề này. Trong đó, có thể kể đến như: “CTCP trong nền kinh tế thị trường ở Việt Nam” của thạc sỹ Đồng Ngọc Ba, giảng viên trường Đại học Luật Hà Nội; “Quản trị CTCP theo pháp luật hiện hành ở Việt Nam” của tác giả Hoàng Hà Vĩnh Châm; luận văn tốt nghiệp “Quy chế pháp lý về thành lập CTCP ở Việt Nam” của Chu Thị Phương Thảo; hay bài viết “Cấu trúc vốn của CTCP, các giải pháp nhằm hoàn thiện LDN năm 1999 dưới góc độ cấu trúc vốn” của tác giả Hoàng Thị Giang đăng trên tạp chí Nhà nước và pháp luật số tháng 7/2005 .

Mỗi bài viết, đề tài nghiên cứu đã đề cập đến nhiều khía cạnh khác nhau của CTCP. Tuy nhiên, trong các đề tài đó chưa có đề tài nào nghiên cứu một cách chuyên sâu về vấn đề CP trong CTCP. Nói về CTCP - đó là một loại hình doanh nghiệp quá quen thuộc trong thực tế, nhưng nói đến vấn đề CP trong CTCP - có lẽ không có nhiều người hiểu sâu sắc về nội dung này.

Xuất phát từ mong muốn hiểu rõ hơn về bản chất của CP, nên em đã mạnh dạn chọn nội dung “ Thực trạng pháp luật Việt Nam về CP trong quá trình thành lập và hoạt động của CTCP” làm đề tài luận văn tốt nghiệp của mình.

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

LỜI MỞ ĐẦU 1

1.Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài 1

2. Tình hình nghiên cứu đề tài 2

3. Mục đích nghiên cứu. 3

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu đề tài 3

5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu. 3

6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài 3

7. Kết cấu của đề tài 3

CHƯƠNG 1: KHÁI QUÁT CHUNG VỀ CTCP VÀ CP. 5

1.1. Khái quát về CTCP. 5

1.1.1. Khái niệm CTCP. 5

1.1.2. Đặc trưng pháp lý của CTCP. 7

1.2. Cổ phần. 11

1.2.1. Khái niệm cổ phần. 11

1.2.2. Vai trò của cổ phần. 17

1.2.2.1. Vai trò của CP trong CTCP. 17

1.2.2.2. Vai trò của CP trong nền kinh tế thị trường. 18

CHƯƠNG 2. 20

THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VIỆT NAM VỀ CP TRONG QUÁ TRÌNH THÀNH LẬP VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA CTCP. 20

2.1. Quy định của pháp luật hiện hành về CP. 20

2.1.1. Các loại CP theo Luật doanh nghiệp 2005. 20

2.1.1.1. CP phổ thông. 21

2.1.1.2.CP ưu đãi 23

2.1.2. Chủ thể có quyền mua CP trong CTCP. 25

2.1.3. Những hoạt động cơ bản của CTCP liên quan đến CP. 28

2.1.3.1. Chào bán CP. 28

2.1.3.2.Chuyển nhượng CP. 34

2.1.3.3.CTCP mua lại CP của cổ đông. 36

2.2. Thực tiễn áp dụng pháp luật về CP. 38

CHƯƠNG 3. 45

MỘT SỐ KIẾN NGHỊ NHẰM HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VÀ THỰC THI CÓ HIỆU QUẢ PHÁP LUẬT VỀ CP VÀ CTCP. 45

3.1. Hoàn thiện các quy định của pháp luật về CP trong CTCP. 45

3.2. Nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật về CP. 53

KẾT LUẬN 54

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢ