A. Mở đầu

1. Lý do chọn đề tài

Pháp luật thừa kế là vấn đề phức tạp thường xẩy ra các tranh chấp trong quá trình giải quyết đặc biệt là thừa kế theo di chúc. Trong đó hình thức di chúc chung của vợ chồng được các luật gia nhắc đến nhiều nhất. Xung quanh vấn đề này còn có nhiều tranh cãi liệu BLDS 2005 có nên tiếp tục thừa nhận quyền lập di chúc chung của vợ chồng để định đoạt tài sản chung của họ hay không.

Vấn đề hiệu lực pháp luật của di chúc chung vốn đã gây rất nhiều tranh luận giữa các chuyên gia pháp luật thừa kế, khi đóng góp cho dự thảo BLDS 2005. Tuy nhiên sau khi BLDS 2005 được ban hành, vấn đề này vẫn chưa được giải quyết triệt để, nên vẫn còn nhiều bất cập, đặc biệt là quy định về thời điểm có hiệu lực của di chúc chung không trùng với thời điểm mở thừa kế.

Hệ quả là, khi một bên vợ hoặc chồng chết trước, người được chỉ định hưởng thừa kế theo di chúc chung không thể yêu cầu chia di sản do người chết trước để lại, những người thuộc diện thừa kế bắt buộc của người vợ hay chồng đã chết trước không được yêu cầu chia thừa kế bắt buộc của người vợ hoặc chồng đã chết và nếu ngoài di chúc chung, một bên vợ, chồng đã chết trước còn để lại nhiều di chúc khác nhau thì vấn đề xác định hiệu lực của các di chúc sẽ gặp rất nhiều khó khăn.

Do tính cấp thiết của vấn đề nên tôi xin phép được chọn đề tài:" Thời điểm có hiệu lực của di chúc chung vợ chồng" làm bài tiểu luận cho mình qua đó nêu lên một số thực trạng chung và một số kiến nghị nhằm khắc phục điểm hạn chế này.

2. Mục đích và phạm vi nghiên cứu

Mục đích của đề tài này là trên cơ sở lý luận và thực tiễn nhằm làm rõ hạn chế của vấn đề thời điểm có hiệu lực của di chúc chung của vợ chồng và đề xuất các kiến nghị giải quyết.

Phạm vi nghiên cứu: Đề tài tập trung làm rõ thêm những bất cập trong quy định của BLDS 2005 về thời điểm có hiệu lực của di chúc chung vợ chồng. Thời gian phân tích từ khi BLDS 2005 có hiệu lực cho đến nay.

3. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu của đề tài là cơ sở lý luận và thực tiễn về vấn đề hiệu lực của di chúc chung vợ chồng đặc biệt tập trung khai thác phần thực tiễn.

Phương pháp nghiên cứu: Đề tài chú ý vận dụng tổng hợp các nguyên tắc, phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng, kết hợp giữa lý luận và thực tiễn, phương pháp phân tích và tổng hợp, phương pháp xã hội khoa học.

4. Tình hình nghiên cứu

Vấn đề hiệu lực của di chúc chung của vợ chồng tuy gây nhiều tranh cãi nhưng số lượng công trình nghiên cứu còn hạn chế, chưa có quy mô lớn.

Một số công trình nghiên cứu đó là: "Một số bất cập trong việc thừa nhận quyền lập di chúc chung của vợ - chồng". Tác giả, Thạc sĩ Lê Minh Hùng, trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh.

B- Nội dung.

Chưong 1: Khái quát chung về thừa kế theo di chúc

1.1. Khái niệm.

1.1.1. Di chúc và thừa kế theo di chúc.

1.1.2. Di chúc chung vợ chồng.

1.2. Các điều kiện có hiệu lực của di chúc.

1.2.1. Người lập di chúc phải có năng lực chủ thể.

1.2.2. Người lập di chúc tự nguyện.

1.2.3. Nội dung di chúc không trái pháp luật, đạo đức xã hội.

1.2.4. Hình thức của di chúc không trái quy định của pháp luật.

1.2.5. Hiệu lực pháp luật của di chúc, di chúc chung vợ chồng.

Chương 2: Thời điểm có hiệu lực của di chúc chung của vợ chồng.

2.1. Vấn đề di chúc chung vợ chồng hiện nay.

2.2. Kiến nghị

C- Kết luận