Đề tài: MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ THẨM PHÁN VÀ HỘI THẨM NHÂN DÂN

Luận văn dài 77 trang

LỜI NÓI ĐẦU 1

CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ KHÁI QUÁT CHUNG VỀ TÒA ÁN NHÂN DÂN 3

1.1. VỊ TRÍ PHÁP LÝ, VAI TRÒ, CHỨC NĂNG CỦA TÕA ÁN NHÂN DÂN .3

1.1.1. Vị trí pháp lý và vai trò của Tòa án nhân dân 3

1.1.2. Chức năng của Tòa án nhân dân 4

1.2. CÁC NGUYÊN TẮC CƠ BẢN VỀ TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA TÒA ÁN NHÂN DÂN 6

1.2.1. Nguyên tắc bổ nhiệm Thẩm phán 6

1.2.2. Nguyên tắc khi xét xử có sự tham gia của Hội thẩm nhân dân và Hội thẩm nhân dân ngang quyền với Thẩm phán 7

1.2.3. Nguyên tắc khi xét xử, Thẩm phán và Hội thẩm nhân dân độc lập, chỉ tuân theo pháp luật 8

1.2.4. Nguyên tắc Tòa án xét xử tập thể và quyết định theo đa số 9

1.2.5. Nguyên tắc Tòa án xét xử công khai 10

1.2.6. Nguyên tắc mọi công dân đều bình đẳng trước pháp luật 11

1.2.7. Nguyên tắc khi xét xử đảm bảo quyền bào chữa của bị can, bị cáo 12

1.2.8. Nguyên tắc bảo đảm cho công dân được sử dụng tiếng nói, chữ viết của dân tộc mình trước Tòa án 12

1.2.9. Nguyên tắc Chánh án Tòa án nhân dân các cấp đặt dưới sự giám sát của cơ quan quyền lực nhà nước cùng cấp 13

1.3. CƠ CẤU TỔ CHỨC VÀ THẨM QUYỀN XÉT XỬ CỦA TÒA ÁN NHÂN DÂN 14

1.3.1. Tòa án nhân dân tối cao 14

1.3.2. Tòa án nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (gọi tắt là Tòa án nhân dân cấp tỉnh) 16

1.3.3. Tòa án nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh (gọi tắt là Tòa án nhân dân cấp huyện) 19

1.3.4. Các Tòa án quân sự 21

CHƯƠNG 2: CÁC QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VỀ THẨM PHÁN VÀ HỘI THẨM NHÂN DÂN 23

2.1. CÁC QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VỀ THẨM PHÁN 23

2.1.1. Khái niệm Thẩm phán 23

2.1.2. Vị trí, vai trò của Thẩm phán 23

2.1.3. Tuyển chọn Thẩm phán 24

2.1.3.1. Tiêu chuẩn Thẩm phán 24

2.1.3.2. Thủ tục tuyển chọn, bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Thẩm phán 30

2.1.4. Nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của Thẩm phán 35

2.2. CÁC QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VỀ HỘI THẨM NHÂN DÂN 38

2.2.1. Khái niệm Hội thẩm nhân dân 38

2.2.2. Vị trí, vai trò của Hội thẩm nhân dân 39

2.2.3. Tuyển chọn Hội thẩm nhân dân 40

2.2.3.1. Tiêu chuẩn Hội thẩm nhân dân 40

2.2.3.2. Thủ tục bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm Hội thẩm nhân dân 43

2.2.4. Nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của Hội thẩm nhân dân 46

CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG, NGUYÊN NHÂN VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐỂ NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA THẨM PHÁN VÀ HỘI THẨM NHÂN DÂN 49

3.1. THỰC TRẠNG VỀ HOẠT ĐỘNG CỦA TÕA ÁN NHÂN DÂN 49

3.2. THỰC TRẠNG, NGUYÊN NHÂN VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐỂ NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA THẨM PHÁN 50

3.2.1. Tình trạng nhiều Thẩm phán vi phạm pháp luật 50

3.2.2. Tình trạng thiếu Thẩm phán 53

3.2.3. Vấn đề trình độ, năng lực chuyên môn và ý thức trách nhiệm đối với công việc của Thẩm phán 55

3.2.4. Vấn đề đảm bảo tính độc lập trong hoạt động xét xử của Thẩm phán 58

3.3. THỰC TRẠNG, NGUYÊN NHÂN VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐỂ NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA HỘI THẨM NHÂN DÂN 61

3.3.1. Vấn đề trình độ, năng lực của Hội thẩm nhân dân 61

3.3.2. Vấn đề kiêm nhiệm và chuyên nghiệp trong hoạt động xét xử của Hội thẩm nhân dân 63

3.3.3. Vấn đề ý thức trách nhiệm trong việc tham gia xét xử của Hội thẩm nhân dân 65

3.3.4. Vấn đề quy định về việc miễn nhiệm và bãi nhiệm đối với Hội thẩm nhân dân 66

KẾT LUẬN