MỤC LỤC

Trang

ĐẶT VẤN ĐỀ 1

Chƣơng 1. TỔNG QUAN 3

1.1. Sức khoẻ và bệnh tật của người lao động nông nghiệp

3

1.2. Một số yếu tố ảnh hưởng đến sức khoẻ, bệnh tật

7

1.3. Một số đặc điểm kinh tế, xã hội của huyện Lục Ngạn

14

1.4. Tình hình nghiên cứu sức khoẻ, bệnh tật của người lao động 16

Chƣơng 2. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 20

2.1. Đối tượng nghiên cứu

20

2.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu

20

2.3. Phương pháp nghiên cứu và chọn mẫu

20

2.4. Chỉ tiêu nghiên cứu

23

2.5. Kỹ thuật thu thập số liệu

24

2.6. Vật liệu, phương tiện, nguồn lực

25

2.7. Phương pháp khống chế sai số

25

2.8. Đạo đức trong nghiên cứu

25

2.9. Phương pháp xử lý số liệu

25

Chƣơng 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 26

3.1. Một số thông tin chung về đối tượng nghiên cứu

26

3.2. Một số chứng, bệnh thường gặp của người chuyên canh vải

29

3.3. Một số yếu tố liên quan đối với các chứng, bệnh thường gặp

36

Chƣơng 4. BÀN LUẬN 41

4.1. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu

41

4.2. Thực trạng một số chứng, bệnh thường gặp

45

4.3. Một số yếu tố liên quan đối với các chứng, bệnh thường gặp

50

KẾT LUẬN

54

KIẾN NGHỊ 55

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC 56

ĐẶT VẤN ĐỀ

Nông nghiệp, nông dân, nông thôn có tầm chiến lược đặc biệt quan trọng đối với các vấn đề kinh tế, xã hội ở nước ta. Đường lối và các chính sách được hoạch định và tổ chức thực hiện trong hơn 20 năm qua đã đem lại hiệu quả vô cùng to lớn đối với nông nghiệp, nông dân, nông thôn cả nước được cộng đồng Quốc tế ghi nhận và đánh giá tích cực (dẫn từ ). Nông nghiệp tiếp tục phát triển với tốc độ khá cao theo hướng sản xuất hàng hoá, nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả; đảm bảo vững chắc an ninh lương thực và thực phẩm quốc gia. Kinh tế trang trại có xu hướng phát triển mạnh và đang là mô hình sản xuất hàng hoá có hiệu quả. Tuy nhiên những vấn đề về môi trường có ảnh hưởng tới sức khỏe, phát triển bền vững và những phát sinh nội tại đang đòi hỏi chúng ta về sự cần thiết phải có sự quan tâm, đánh giá.

Quá trình canh tác nông nghiệp nói chung, trồng vải nói riêng luôn luôn tạo ra sự giao lưu, chuyển đổi của các thành phần sẵn có về môi trường sinh thái. Những chất mà con người đưa vào môi trường theo mục đích nâng cao hiệu quả kinh tế cho cây vải bao gồm các sản phẩm từ phân bón, hoá chất trừ sâu, diệt cỏ, diệt chuột và các loại hoá chất có tác dụng đến quá trình sinh trưởng đều đáng phải quan tâm. Lợi ích của phân bón, hoá chất trừ sâu diệt cỏ và các hoá chất có tác dụng đến quá trình sinh trưởng của cây nông nghiệp đã được khẳng định từ thời thượng cổ. Tuy nhiên những bất cập, ảnh hưởng có hại của phân bón và hoá chất bảo vệ thực vật đã và đang là vấn đề khó giải quyết của các nhà khoa học cũng như cả cộng đồng, đặc biệt là sự ảnh hưởn g xấu tới môi trường sống và sức khoẻ của con người (dẫn từ , ).

Bắc Giang là tỉnh miền núi có diện tích tự nhiên 3.823,3 km2, trong đódiện tích nông nghiệp là 260.906 ha. Năm 2007 cả tỉnh Bắc Giang có 2.935 trang trại, tăng 2.549 trang trại so với năm 2002. Các trang trại đã thu hút, giảiquyết việc làm cho 8.842 lao động, trong đó có 3.908 lao động thường xuyên. Đặc biệt đối với cây vải đã hình thành vùng sản xuất hàng hoá lớn nhất cả nước với diện tích là 39.835 ha, tổng sản lượng đạt 228.000 tấn, tăng gấp 4 lần so với năm 2002, góp phần quan trọng vào việc xoá đói, giảm nghèo ở nhiều địa phương trong tỉnh (dẫn từ , , , ).

Khu chuyên canh vải đã tạo ra một môi trường sinh thái mới bao gồm các sinh vật sẵn có đã có sự thay đổi về tỷ lệ, đồng thời đã tăng tỷ lệ một số sinh vật mới phù hợp với môi trường như các loại chim ăn quả tăng lên, quần thể muỗi và một số côn trùng khác cũng thay đổi…Tất cả sự chuyển đổi sinh thái và ô nhiễm môi trường có thể ảnh hưởng đến sức khoẻ, đặc biệt là cơ cấu một số bệnh thường gặp trong cộng đồng dân cư. Thực tế có rất nhiều vấn đề được quan tâm đối với người chuyên canh vải. Song việc trước mắt là phải xem xét các chứng, bệnh thường gặp ở người chuyên canh vải có gì khác so với các đối tượng lao động khác. Đồng thời xem xét một số yếu tố liên quan có thể tác động đến tần xuất mắc các chứng, bệnh ở các đối tượng này.

Vấn đề đặt ra là: Cơ cấu bệnh tật cũng như các vấn đề sức khỏe có liên quan của người dân chuyên canh vải Lục Ngạn ra sao? Vấn đề sức khoẻ nào mang tính đặc thù và các yếu tố nào có liên quan đến sức khỏe ở đối tượng chuyên canh vải? Có gì khác với các cộng đồng canh tác nông nghiệp khác không? Để trả lời những vấn đề này, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Thực trạng một số chứng, bệnh thường gặp và yếu tố liên quan ở người chuyên canh vải huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang”.

Đề tài nghiên cứu nhằm đáp ứng hai mục tiêu sau:

1. Mô tả một số chứng, bệnh thường gặp của người chuyên canh vải huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang;

2. Xác định một số yếu tố liên quan đối với các chứng, bệnh thường gặp của người chuyên canh vải.