MỤC LỤC

CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU

1.1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI . .1

1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU . 2

1.2.1. Mục tiêu chung . .2

1.2.2. Mục tiêu cụ thể . .2

1.3. PHẠM VI NGHIÊN CỨU . 2

1.3.1. Không gian . .2

1.3.2. Thời gian . .2

1.3.3. Đối tượng nghiện cứu . .2

1.4. LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI 2

CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN . .5

2.1.1. Khái quát về thanh toán quốc tế . .5

2.1.1.1. Khái niệm về thanh toán quốc tế . .5

2.1.1.2. Tầm quan trọng của thanh toán quốc tế . 5

2.1.2. Khái niệm phương thức thanh toán tín dụng chứng từ . .6

2.1.2.1. Khái niệm . 6

2.1.2.2. Các bên tham gia trong thanh toán tín dụng chứng từ . 6

2.1.2.3. Quá trình tiến hành phương thức thanh toán tín dụng chứng từ 8

2.1.3. Thư tín dụng . .10

2.1.3.1. Khái niệm . 10

2.1.3.2. Nội dung . .10

2.1.3.3. Phân loại thư tín dụng . 13

2.1.4. Văn bản pháp lý điều chỉnh hoạt động tín dụng chứng từ . .19

2.1.4.1. Giới thiệu về quy tắc thực hành thống nhất về tín dụng chứng từ 19

2.1.4.2. Những điểm khác biệt của UCP 600 so với UCP 500 . 20

2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU . 24

2.2.1. Phương pháp thu thập số liệu . 24

2.2.2. Phương pháp phân tích số liệu . .24

SVTH: Nguyễn Thị Mỹ Loan

2

Luận văn tốt nghiệp GVHD: ThS. Bùi Thị Kim Thanh

CHƯƠNG 3: GIỚI THIỆU NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN

NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM CHI NHÁNH CẦN THƠ

3.1 GIỚI THIỆU NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN NGOẠI

THƯƠNG VIỆT NAM CHI NHÁNH CẦN THƠ . .26

3.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển . 26

3.1.2 Chức năng hoạt động . .27

3.1.3 Các nhiệm vụ kinh doanh chủ yếu . .28

3.1.4 Bộ máy tổ chức và quản lý nhân sự . 29

3.1.4.1. Cơ cấu tổ chức . .29

3.1.4.2. Tình hình nhân sự . 29

3.1.5. Chức năng của từng bộ phận . .30

3.1.6. Giới thiệu phòng thanh toán quốc tế . .33

3.2 KHÁI QUÁT TÌNH HÌNH KINH DOANH CỦA VCB CHI NHÁNH

CẦN THƠ . .34

CHƯƠNG 4: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG THANH TOÁN BẰNG TÍN

DỤNG CHỨNG TỪ VÀ CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU

QUẢ HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN BẰNG TÍN DỤNG CHỨNG TỪ

TẠI VIETCOMBANK CHI NHÁNH CẦN THƠ

4.1 PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG THANH TOÁN BẰNG TÍN DỤNG

CHỨNG TỪ TẠI VCB - CT . 36

4.1.1 Quy trình thanh toán bằng L/C tại VCB - CT . .36

4.1.1.1 Quy trình L/C xuất khẩu . .36

4.1.1.2 Quy trình L/C nhập khẩu . 38

4.1.2 Phân tích thực trạng thanh toán tín dụng chứng từ tại VCB - CT 39

4.1.2.1 Tình hình thanh toán bằng tín dụng chứng từ . .39

4.1.2.2 Đánh giá thực trạng phương thức thanh toán tín dụng chứng từ tại

VCB - CT . .44

4.1.2.3 Thực trạng thanh toán bằng tín dụng chứng từ của VCB - CT so với các

Ngân hàng khác như: IVB - CT và EIB - CT . 46

4.2 ĐÁNH GIÁ ƯU NHƯỢC ĐIỂM CỦA PHƯƠNG THỨC L/C SO VỚI

CÁC PHƯƠNG THỨC KHÁC NHƯ: CHUYỂN TIỀN VÀ NHỜ THU .49

SVTH: Nguyễn Thị Mỹ Loan

3

Luận văn tốt nghiệp GVHD: ThS. Bùi Thị Kim Thanh

4.2.1 Ưu điểm và nhược điểm của phương thức thanh toán tín dụng chứng từ49

4.2.2 Ưu điểm và nhược điểm của phương thức thanh toán nhờ thu . .50

4.2.3 Ưu điểm và nhược điểm của phương thức thanh toán chuyển tiền 52

4.3 PHÂN TÍCH CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ HOẠT

ĐỘNG THANH TOÁN BẰNG L/C TẠI VCB - CT . .53

4.4 NHỮNG RỦI RO CÓ THỂ GẶP PHẢI TRONG QUY TRÌNH THANH

TOÁN L/C TẠI VCB - CT . 56

4.4.1 Rủi ro đối với người xuất khẩu . .56

4.4.2 Rủi ro đối với người nhập khẩu . 60

4.4.3 Rủi ro đối với Ngân hàng . .62

4.4.4 Các tình huống thông thường trong thanh toán quốc tế bằng L/C .65

4.4.4.1 Tình huống về thời gian kiểm tra tính chân thật bề ngoài của chứng

từ (xem phụ lục 1a) . .65

4.4.4.2 Tình huống bộ chứng từ xuất trình thiếu chứng từ cần thiết (xem phụ

lục 1b) . 66

CHƯƠNG 5: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ THANH

TOÁN TÍN DỤNG CHỨNG TỪ TẠI VIETCOMBANK CHI NHÁNH

CẦN THƠ

5.1. THỰC HIỆN TỐT CÁC BIỆN PHÁP NGHIỆP VỤ . .68

5.1.1. Đối với thư tín dụng xuất khẩu . .68

5.1.2. Đối với thư tín dụng nhập khẩu . 69

5.2. KẾT HỢP HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG XNK VỚI HOẠT ĐỘNG

TTQT . .70

5.2.1. Tài trợ nhà xuất khẩu . .70

5.2.2. Tài trợ cho nhà nhập khẩu . .71

5.3. PHÁT TRIỂN HỆ THỐNG NH ĐẠI LÝ TRÊN TOÀN THẾ GIỚI.72

5.4. KHAI THÁC TỐT CÁC NGUỒN NGOẠI TỆ . .73

5.5.TĂNG CƯỜNG THU HÚT KHÁCH HÀNG THUỘC MỌI THÀNH

PHẦN KINH TẾ . 74

5.6. NÂNG CAO NĂNG LỰC ĐỘI NGŨ CÁN BỘ THANH TOÁN . .75

5.7 HOÀN THIỆN VÀ ĐỔI MỚI CÔNG CỤ THANH TOÁN . .76

5.8 CÁC BIỆN PHÁP HẠN CHẾ RỦI RO TRONG THANH TOÁN L/C.77

SVTH: Nguyễn Thị Mỹ Loan

4

Luận văn tốt nghiệp GVHD: ThS. Bùi Thị Kim Thanh

5.8.1 Trường hợp VCB - CT là Ngân hàng phát hành . .77

5.8.1.1 Phân tích kỹ khả năng tín nhiệm của người mở . .77

5.8.1.2 Xem xét kỹ tính chất hàng hóa quy định trong hợp đồng . .78

5.8.2 Trường hợp VCB - CT là Ngân hàng thông báo . .81

5.8.3 Trường hợp VCB - CT là Ngân hàng xác nhận . 82

CHƯƠNG 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

6.1. KẾT LUẬN . .83

6.2. KIẾN NGHỊ . .83

6.2.1 Kiến nghị đối với Chính phủ . .83

6.2.1.1 Hoàn thiện các văn bản pháp luật tạo môi trường pháp lý cho hoạt

động thanh toán quốc tế . 83

6.2.1.2 Thúc đẩy hoạt động xuất nhập khẩu để tạo điều kiện cho hoạt động

thanh toán tín dụng chứng từ phát triển . 84

6.2.2 Kiến nghị đối với Ngân hàng Nhà nước . 85

6.2.2.1 Duy trì chính sách tỷ giá ổn định và quản lý ngoại hối . .85

6.2.2.2 Xây dựng hệ thống chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động thanh toán

quốc tế cũng như thanh toán tín dụng chứng từ tại các Ngân hàng . 85

6.2.2.3 Hỗ trợ các Ngân hàng thương mại phát triển và ứng dụng công nghệ

hiện đại trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng . 85

CHƯƠNG 1

GIỚI THIỆU

1.1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI

Kinh tế Việt Nam hội nhập thế giới đã có những chuyển biến tích cực.

Từng ngành hàng, từng lĩnh vực đang bước trên lộ trình mới đầy hứa hẹn. Việc

tự do hóa thương mại cùng với việc Việt Nam gia nhập tổ chức thương mại thế

giới WTO đã đưa hoạt động kinh tế của đất nước lên một tầm cao mới, hội nhập

với nền kinh tế quốc tế. Thực tế này đòi hỏi thanh toán quốc tế phải ngày càng

hoàn thiện để đảm bảo được sự an toàn chính xác cho các bên tham gia giao dịch.

Hiện nay, các phương thức thanh toán quốc tế đã trở nên hết sức đa dạng,

đáp ứng nhu cầu phát triển không ngừng của hoạt động thương mại quốc tế. Việc

lựa chọn và áp dụng phương thức thanh toán nào đã trở thành một trong những

vấn đề đặc biệt quan trọng đối với các doanh nghiệp xuất nhập khẩu. Có nhiều

yếu tố để khách hàng quyết định lựa chọn phương thức thanh toán trong đó đáng

lưu ý là: mức độ tin tưởng giữa người bán và người mua, thời gian giao dịch,

mức phí giao dịch của Ngân hàng, đặc điểm của hàng hóa

Trong điều kiện người mua và người bán thiếu tin tưởng lẫn nhau thì

phương thức thanh toán tín dụng chứng từ là phương thức hiệu quả nhất. Thông

qua việc phát hành thư tín dụng (L/C), Ngân hàng phát hành đã đưa ra cam kết

trả tiền chắc chắn cho người xuất khẩu trong trường hợp họ xuất trình bộ chứng

từ hoàn toàn phù hợp với từng điều khoản và điều kiện quy định trong L/C. Khi

có L/C, người mua có thêm uy tín và tài chính để có thể mua hàng và nhận được

sự đảm bảo về khả năng thu được tiền hàng đã bán. Hơn nữa, người bán hoàn

toàn chủ động trong việc ràng buộc trách nhiệm thanh toán của Ngân hàng phát

hành vào L/C đã mở. Tín dụng chứng từ là phương thức thanh toán có thể đảm

bảo được quyền lợi cho cả hai bên, một quy trình thanh toán chứng từ hoàn thiện

sẽ mang lại hiệu quả kinh tế cao cho cả nhà xuất khẩu lẫn nhà nhập khẩu.

Nhưng dù an toàn và tiện lợi đến mấy thì thanh toán bằng phương thức

thanh toán tín dụng chứng từ vẫn không thể tránh khỏi các rủi ro và tranh chấp

phát sinh. Và để hiểu rõ hơn về phương thức này đồng thời đề xuất được những

biện pháp dự phòng nhằm hạn chế được những rủi ro và nâng cao chất lượng

thanh toán tín dụng chứng từ nên em đã quyết định chọn đề tài “Phân tích tình

hình hoạt động thanh toán bằng tín dụng chứng từ tại Vietcombank chi

nhánh Cần Thơ”.

1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU

1.2.1. Mục tiêu chung

Phân tích tình hình hoạt động thanh toán tín dụng chứng từ tại Vietcombank

chi nhánh Cần Thơ. Từ đó đưa ra một số giải pháp nhằm hạn chế rủi ro và nâng

cao hiệu quả hoạt động thanh toán tín dụng chứng từ tại Vietcombank chi nhánh

Cần Thơ.

1.2.2. Mục tiêu cụ thể

Phân tích thực trạng thanh toán bằng tín dụng chứng từ và các nhân tố ảnh

hưởng đến hiệu quả thanh toán bằng tín dụng chứng từ tại Vietcombank chi

nhánh Cần Thơ.

Phân tích những rủi ro có thể xảy ra trong quy trình thanh toán bằng tín

dụng chứng từ của Vietcombank chi nhánh Cần Thơ.

Đánh giá phương thức thanh toán bằng tín dụng chứng từ của

Vietcombank chi nhánh Cần Thơ so với các đối thủ cạnh tranh.

Đề xuất những giải pháp hạn chế rủi ro và nâng cao hiệu quả hoạt động

thanh toán tín dụng chứng từ tại Vietcombank chi nhánh Cần Thơ.

1.3. PHẠM VI NGHIÊN CỨU

1.3.1. Không gian: Đề tài nghiên cứu tình hình thanh toán tín dụng chứng từ tại

VCB - CT nên các số liệu được thu thập tại các phòng ban của VCB - CT nhưng

chủ yếu là phòng thanh toán quốc tế.

1.3.2. Thời gian: Số liệu sử dụng cho đề tài là số liệu trong 3 năm 2006,

2007 và 2008.

1.3.3. Đối tượng nghiên cứu: Hoạt động thanh toán tín dụng chứng từ tại

Vietcombank chi nhánh Cần Thơ.

1.4. LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI

“Các phương thức thanh toán quốc tế tại Ngân hàng ngoại thương Việt

Nam chi nhánh Cần Thơ - Huỳnh Thị Bích Trâm - Lớp Ngoại thương 04

(2008)”: Đề tài sử dụng phương pháp thu thập số liệu và phương pháp phân tích

số liệu. Kết quả nghiên cứu:

+ Phân tích thực trạng giá trị TTQT tại VCB - CT với các phương thức: tín

dụng chứng từ (L/C), nhờ thu và chuyển tiền

+ Tìm hiểu quy trình, thủ tục bộ chứng từ, đối tượng tham gia, điều kiện của

các phương thức TTQT: L/C, nhờ thu và chuyển tiền

+ Phân tích một số ưu điểm và nhược điểm của các phương thức TTQT: L/C,

nhờ thu và chuyển tiền.

+ Đề ra một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả TTQT góp phần nâng cao

hiệu quả hoạt động kinh doanh của VCB - CT.

“Thực trạng và giải pháp nâng cao hoạt động thanh toán quốc tế bằng

phương thức tín dụng chứng từ tại Ngân hàng ngoại thương Việt Nam chi

nhánh Cần Thơ”. Đề tài sử dụng phương pháp thu thập số liệu và phương pháp

phân tích số liệu. Kết quả nghiên cứu

+ Phân tích tình hình thanh toán bằng các phương thức L/C, nhờ thu và

chuyển tiền tại Ngân hàng Ngoại thương Cần Thơ (2005 - 2007). Qua đó biết

được phương thức nào được áp dụng phổ biến nhất tại đây.

+ Phân tích tình hình L/C xuất khẩu và nhập khẩu tại Ngân hàng Ngoại

thương Cần Thơ (2005 - 2007). Qua đó biết được loại L/C xuất hay L/C nhập

được áp dụng nhiều hơn và thực trạng như thế nào.

+ Phân tích tình hình thanh toán bằng các loại L/C tại Ngân hàng Ngoại

thương Cần Thơ (2005 - 2007).

+ Phân tích tình hình thu nhập từ hoạt động L/C tại Ngân hàng ngoại

thương Cần Thơ (2005 - 2007).

“Rủi ro trong hoạt động thanh toán nhập khẩu bằng phương thức tín

dụng chứng từ tại Ngân hàng ngoại thương Việt Nam chi nhánh Cần Thơ:

Thực trạng và giải pháp - Nguyễn Hoàng Thủy Tiên - Lớp Kinh tế đối

ngoại - Trường Đại học Ngoại thương - Cơ sở II tại Thành phố Hồ Chí

Minh”: Đề tài sử dụng phương pháp thu thập số liệu và phương pháp phân tích

số liệu. Kết quả nghiên cứu:

+ Phân tích thực trạng trong hoạt động thanh toán nhập khẩu bằng phương

thức L/C tại VCB - CT.

+ Tìm hiểu những rủi ro có thể xảy ra trong thanh toán nhập khẩu bằng

phương thức L/C tại VCB - CT.

+ Đề ra một số giải pháp phòng ngừa và hạn chế rủi ro trong hoạt động

thanh toán nhập khẩu bằng L/C tại VCB - CT.

“Vận dụng văn bản UCP trong thanh toán quốc tế - Những điểm mới -

Nguyễn Phúc Toàn Trung - Lớp Ngoại thương 2 - Trường Đại học Cần

Thơ”. Đề tài sử dụng phương pháp thu thập số liệu. Kết quả nghiên cứu:

+ Tìm hiểu về phương thức L/C và các văn bản UCP sử dụng trong đề tài.

+ Phân tích những điểm khác nhau giữa UCP - 500 và UCP - 600.

̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃̃