MỤC LỤC

Mục Trang

LỜI MỞ ĐẦU

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN QUẢN LÝ RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI

1.1. Hoạt động kinh doanh của Ngân hàng thương mại.......................................1

1.1.1. Khái niệm về ngân hàng thương mại..................................................1

1.1.2. Một số hoạt động kinh doanh chính của ngân hàng thương mại........1

1.1.2.1.Hoạt động huy động vốn...............................................................1

1.1.2.2.Hoạt động cho vay........................................................................2

1.1.2.3.Hoạt động thanh toán quốc tế.......................................................3

1.1.2.4.Hoạt động kinh doanh ngọai tệ, kinh doanh nguồn vốn...............3

1.1.2.5.Hoạt động bảo lãnh.......................................................................3

1.1.2.6.Hoạt động chiết khấu thương phiếu và giấy tờ có giá..................4

1.1.2.7.Hoạt động cung cấp dịch vụ..........................................................4

1.1.2.8.Hoạt động thuê mua tài chính.......................................................5

1.1.2.9.Hoạt động đầu tư...........................................................................5

1.1.3. Nhận xét..............................................................................................5

1.2. Rủi ro trong hoạt động tín dụng ngân hàng...................................................6

1.2.1. Khái niệm về rủi ro.............................................................................6

1.2.2. Xác định các loại rủi ro liên quan đến hoạt động cấp tín dụng...........6

1.2.2.1.Rủi ro tín dụng..............................................................................6

1.2.2.2.Rủi ro về lãi suất...........................................................................7

1.2.2.3.Rủi ro về tỷ giá..............................................................................8

1.2.2.4.Các rủi ro khác..............................................................................8

1.2.2.5.Các tổn thất từ các rủi ro liên quan đến hoạt động cấp tín dụng của ngân hàng.................................................................................9

1.2.3. Quản lý rủi ro trong kinh doanh ngân hàng......................................10

1.2.3.1.Sự cần thiết của hoạt động quản lý rủi ro trong ngân hàng........10

1.2.3.2.Hoạt động quản lý rủi ro ngân hàng............................................12

1.3. Nâng cao trình độ quản lý rủi ro tín dụng của các ngân hàng thương mại Việt Nam để chuẩn bị hội nhập...................................................................13

1.3.1. Yêu cầu quản lý an toàn đối với các hoạt động ngân hàng Việt Nam để chuẩn bị gia nhập WTO..........................................................13

1.3.2. Hiệp ước Basel II – Áp dụng và triển khai tại Việt Nam..................14

1.3.2.1.Giới thiệu:

1.3.2.2.Áp dụng và triển khai tại Việt Nam............................................15

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM VÀ ÁP LỰC TỪ QUÁ TRÌNH HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ

2.1. Thực trạng, đặc thù của các Ngân hàng thương mại Việt Nam...................16

2.1.1. Đánh giá mức độ cạnh tranh của Ngân hàng thương mại Việt Nam trong quá trình hội nhập.......................................................................16

2.1.1.1.Sức mạnh tài chính......................................................................16

2.1.1.2.Cơ cấu tổ chức vận hành.............................................................17

2.1.1.3.Trình độ kinh doanh....................................................................18

2.1.1.4.Khả năng quản lý và điều hành...................................................18

2.1.1.5.Mức độ minh bạch tình hình kinh doanh và tài chính................19

2.1.1.6.Trình độ công nghệ thông tin......................................................19

2.1.1.7.Quản lý rủi ro yếu kém...............................................................20

2.1.2. Hạn chế và thách thức thường gặp của thị trường Việt Nam ảnh hưởng đến sự an toàn trong hoạt động của các Ngân hàng thương mại22

2.1.2.1.Hoạt động định hướng của Nhà Nước còn yếu...........................22

2.1.2.2.Thông tin số liệu thống kê ngành nghề không tin cậy................23

2.1.2.3.Lịch sử của số liệu ngắn ngủi.....................................................24

2.1.2.4.Trình độ quản lý doanh nghiệp kém...........................................24

2.1.2.5.Sức cạnh tranh và khả năng thích ứng với sự thay đổi của các doanh nghiệp kém....................................................................... 24

2.1.2.6.Thông tin của các cá nhân và doanh nghiệp chưa được tập trung và chia sẻ một cách hiệu quả cho việc đánh giá uy tín tín dụng của khách hàng tín dụng......................................................25

2.2. Hiện trạng về quản trị hệ thống quản lý rủi ro trong hoạt động tín dụng của một số ngân hàng thương mại Việt Nam và thế giới

2.2.1. Thực trạng của một số ngân hàng thương mại Việt Nam.................26

2.2.1.1.Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín (Sacombank)...............26

2.2.1.2.Ngân hàng TMCP Sài Gòn.........................................................29

2.2.1.3.Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam........................................32

2.2.2. Khoảng cách trình độ quản lý rủi ro trong hoạt động tín dụng của các ngân hàng thương mại Việt Nam và các ngân hàng ở các nước phát triển...............................................................................................37

2.2.2.1.Ngân hàng Hongkong and Shanghai Banking Corporation (HSBC).........................................................................................37

2.2.2.2.Ngân hàng United Overseas Bank (UOB)..................................40

CHƯƠNG 3: CÁC BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HỆ THỐNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI

3.1. Xác định nguồn gốc phát sinh rủi ro tín dụng.............................................44

3.2. Xây dựng hệ thống quản lý rủi ro tín dụng..................................................45

3.2.1. Nguyên tắc........................................................................................45

3.2.2. Xác lập hệ thống quản lý rủi ro tín dụng tối ưu................................46

3.3. Giải pháp nâng cao chất lượng hệ thống quản lý rủi ro tín dụng của các ngân hàng thương mại Việt Nam.................................................................47

3.3.1. Mục tiêu quản lý rủi ro tín dụng.......................................................48

3.3.1.1.Tất cả mục tiêu hoạt động của ngân hàng cần phải đo lường được, đặc biệt là mức độ rủi ro từ hoạt động tín dụng.................48

3.3.1.2.Chất lượng cao nhất của dư nợ tín dụng (nội và ngoại bảng) là một thành phần quan trọng của “Mục tiêu quản lý rủi ro” trong hoạt động tín dụng của ngân hàng thương mại...................49

3.3.2. Chiến lược quản lý rủi ro tín dụng....................................................50

3.3.3. Chính sách quản lý rủi ro tín dụng....................................................52

3.3.4. Xây dựng cơ cấu tổ chức quản lý rủi ro tín dụng có hiệu lực ..........56

3.3.4.1.Bộ phận quản lý tín dụng............................................................58

3.3.4.2.Bộ phận kiểm soát nội bộ............................................................61

3.4. Giám sát và quản lý rủi ro............................................................................62

3.4.1. Nhận biết rủi ro trong hoạt động tín dụng và xác định biện pháp hạn chế rủi ro........................................................................................62

3.4.2. Đo lường rủi ro.................................................................................64

3.4.3. Giám sát và quản lý rủi ro trước cho vay..........................................69

3.4.3.1.Sự quan trọng của công tác hoạch định kinh doanh và nghiên cứu thị trường ..............................................................................69

3.4.3.2.Chức năng thẩm định tín dụng cần được tách biệt......................72

3.4.3.3.Phê duyệt tín dụng tập trung.......................................................73

3.4.4. Quản lý và giám sát rủi ro tín dụng trong và sau cho vay................74

3.4.4.1.Kiểm tra và lưu trữ hồ sơ tín dụng..............................................74

3.4.4.2.Kiểm tra sau cho vay, một công tác cần tuân thủ tuyệt đối........75

3.4.4.3.Đo lường mức độ tập trung/phân tán trong danh mục các khoản cấp tín dụng

3.4.5. Phòng ngừa từ xa..............................................................................76

3.5. Đào tạo nguồn nhân lực quản lý rủi ro tín dụng trong xu thế hộp nhập......77

PHẦN KẾT LUẬN