1-Tính cấp thiết của đề tài

Nông nghiệp là một trong hai ngành sản xuất vật chất quan trọng của nền sản

xuất hàng hoá. Trong gần hai thế kỷ qua, nền nông nghiệp thế giới đã có nhiều hình

thức tổ chức sản xuất khác nhau. Cho đến nay qua thử thách của thực tiễn, một số

nơi các hình thức sản xuất theo mô hình tập thể, và quốc doanh, cũng như xí nghiệp

tư bản nông nghiệp tập trung quy mô lớn, không tỏ ra hiệu quả. Trong khi đó, hình

thức tổ chức sản xuất theo mô hình kinh tế trang trại phù hợp với đặc thù của nông

nghiệp nên đạt hiệu quả cao, và ngày càng phát triển ở hầu hết các nước trên thế

giới. So với nền kinh tế tiểu nông thì kinh tế trang trại là một bước phát triển của

kinh tế hàng hoá. Việc hình thành và phát triển kinh tế trang trại là một quá trình

chuyển đổi từ kinh tế hộ nông dân chủ yếu, mang tính sản xuất tự cấp, tự túc sang

sản xuất hàng hoá có quy mô từ nhỏ tới lớn.

Trong tiến trình phát triển nông nghiệp, nông thôn hiện nay ở nước ta,

sản xuất nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hoá, với quy mô ngày càng

lớn và mang tính thâm canh, chuyên canh, phân vùng đang là một yêu cầu tất

yếu khách quan. Sự phát triển kinh tế trang trại đã, đang và sẽ đóng góp to lớn

khối lượng nông sản được sản xuất, đáp ứng nhu cầu nông sản trong nước,

mặt khác nó còn đóng vai trò cơ bản trong tiến trình hội nhập với kinh tế quốc

tế, với sản lượng và kim ngạch xuất khẩu hàng năm đều tăng trưởng tích cực

và ổn định, thì sự đóng góp của các trang trại là rất lớn, không những đem lại

lợi nhuận cho trang trại, mà còn cải thiện đáng kể thu nhập của những người

lao động trong các trang trại. Việt Nam tham gia tổ chức thương mại lớn nhất

hành tinh, đã tạo ra nhiều cơ hội và thách thức cho nền kinh tế nước ta nói

chung, ngành nông nghiệp nói riêng. Thách thức lớn nhất mà nông nghiệp của

Việt Nam sẽ phải đối mặt, đó là mở cửa để cho hàng hoá nông sản của các

nước, trong tổ chức WTO được lưu thông mà chúng ta không thể áp đặt mãi

thuế nhập khẩu với thuế suất cao để bảo hộ hàng trong nước. Do đó, hàng hoá

nông sản của ta sẽ bị cạnh tranh khốc liệt, những sản phẩm sản xuất theo kiểu

truyền thống theo mô hình tự cung, tự cấp chắc chắn không thể cạnh tranh nổi

với nông sản ngoại nhập, cho nên giải pháp nào cho sản xuất hàng hoá nông

sản Việt Nam?

Nghiên cứu để đề ra giải pháp phát triển trang trại trên địa bàn tỉnh Thái

Nguyên, không những chỉ đơn thuần giải quyết vấn đề thực tiễn trang trại

đóng góp về kinh tế cho địa phương, mà chúng tôi còn nhận thức vai trò to

lớn của trang trại trong tiến trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp

nông thôn theo một tư duy mới, tư duy phát triển kinh tế nông nghiệp theo

hướng vận dụng một cách đầy đủ các quy luật của nền kinh tế thị trường, đưa

sản xuất nông nghiệp của nước ta tiến dần tới trình độ phát triển của các nước

trong khu vực và các nước trong tổ chức Thương mại Thế giới, tạo ra năng

lực cạnh tranh trên thị trường Quốc tế. Những lý giải và kiến nghị của luận

văn không những hệ thống hoá lý luận, mà nó còn tổng kết thực tiễn phát triển

trang trại của nhiều nước, của các vùng trên cả nước, nó là kinh nghiệm quý

báu phục vụ cho các nhà lý luận và thực tiễn trong việc chỉ đạo, định hướng

phát triển kinh tế trang trại trong giai đoạn hiện nay.

Ở nước ta trong những năm gần đây, kinh tế trang trại phát triển mạnh mẽ

cả về số lượng và quy mô, nên đã cải thiện về thu nhập cho nhiều hộ nông dân,

làm thay đổi bộ mặt của nhiều vùng nông thôn, giải quyết công ăn việc làm cho

395.878 người, trong đó lao động của hộ chủ trang trại là 291.611 người, lao

động thuê mướn là 104.267 người, đưa số lao động bình quân thường xuyên của

trang trại lên 3,5 người .

Đặc biệt là các tỉnh miền núi phía Bắc nói chung và ở tỉnh Thái Nguyên nói

riêng, kinh tế trang trại đã đem lại thu nhập cho nhiều gia đình, góp phần xoá

đói, giảm nghèo cho nhiều hộ nông dân. Phát triển kinh tế trang trại là hướng đi

đúng đắn, phù hợp với quy luật khách quan của nền sản xuất hàng hoá.

Chính vì vậy tôi chọn đề tài “Thực trạng và giải pháp chủ yếu nhằm

phát triển kinh tế trang trại trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên”

MỤC LỤC

Trang

Trang phụ bìa

Lời cam đoan i

Lời cảm ơn ii

Mục lục iii

Danh mục các chữ viết tắt v

Danh mục các bảng trong Luận văn vi

Mở đầu. 1

1-Tính cấp thiết của đề tài 1

2- Mục tiêu nghiên cứu 3

3-Đối tượng và Phạm vi nghiêncứu. 3

4-Những đóng góp mới của luậnvăn 4

5- Bố cục của Luận văn. 4

Chương 1:Cơ sở khoa học và phương pháp nghiên cứu 5

1.1-Một số vấn đề cơ bản về trang trại 5

1.1.1-Khái niệm về trang trại và kinh tế trang trại 5

1.1.2-Những tiêu chí xác định KTTT 7

1.1.3-Những đặc trưng của KTTT trong nền kinh tế thị trường 9

1.1.4- Yếu tố ảnh hưởng tới phát triển trang trại và KTTT 16

1.1.5-Ý nghĩa kinh tế- xã hội- môi trường của Trang trại 21

1.2-Tình hình phát triển kinh tế trang trại ở một số nước và Việt Nam 26

1.2.1-Tình hình phát triển KTTT ở một số nước trên thế giới 26

1.2.2- Tình hình phát triển kinh tế trang trại ở Việt Nam 29

1.3- phương pháp nghiên cứu 35

1.3.1-Phương pháp chọn điểm nghiên cứu 35

1.3.2. Phương pháp thu thập số liệu 35

1.3.3-Phương pháp sử lý số liệu 35

1.3.4-Hệ thống chỉ tiêu đánh giá và phương pháp phân tích 35

Chương 2: Thực trạng phát triển KTTT ở tỉnh Thái Nguyên 40

2.1 Đặc điểm của địa bàn nghiên cứu 40

2.1.1 Điều kiện tự nhiên. 40

2.1.2 Điều kiện kinh tế - xã hội. 43

2.1.3- Những thuận lợi và khó khăn của địa bàn nghiên cứu đối

với phát triển kinh tế trang trại ở tỉnh Thái Nguyên

45

2.2- Khái quát về kinh tế trang trại ở tỉnh Thái Nguyên 46

2.2.1-Lao động và chuyên môn của chủ trang trại 47

2.2.2-Tình hình sử dụng đất của trang trại 48

2.2.3- Vốn và tài sản của trang trại 51

2.3-Thực trạng phát triển kinh tế trang trại ở tỉnh Thái Nguyên 55

2.3.1-Phân bố trang trại trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên 55

2.3.2-Loại hình trang trại tỉnh Thái Nguyên 56

2.3.3-Đất đai sử dụng trong TT của tỉnh Thái Nguyên 57

2.3.4- Lao động trong trang trại của tỉnh Thái Nguyên 57

2.3.5-Kết quả sản xuất kinh doanh của trang trại 58

2.3.6-Hiệu quả sản xuất của trang trại 60

2.3.7-Thực trạng kinh tế trang trại ở ba vùng 62

2.4-Đánh giá phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển KTTT 68

2.4.1-Phân tích các yếu tố bên trong trang trại 68

2.4.2-Phân tích các yếu tố bên ngoài của trang trại 73

Chương 3: Giải pháp chủ yếu để phát triển KTTT ở tỉnh

Thái Nguyên

78

3.1- Phương hướng mục tiêu 78

3.1.1-Phương hướng phát triển kinh tế trang trại 84

3.1.2-Mục tiêu phát triển kinh tế trang trại 85

3.2-Giải pháp chủ yếu phát triển kinh tế trang trại ở tỉnh Thái

Nguyên

87

3.2.1-Giải pháp chung: 87

3.2.2-Giải pháp cụ thể cho từng loại hình trang trại: 90

3.2.3-Giải pháp cụ thể cho từng vùng 93

Kết luận 95

Danh mục tài liệu tham khảo 97

Phụ lục 10