MỤC LỤC Trang

Chương 1: CỞ SỞ LÝ LUẬN VỀ THỊ TRƯỜNG TRÁI PHIẾU

1.1. Lý luận cơ bản về trái phiếu....3

1.1.1. Khái niệm và đặc điểm của trái phiếu. 3

1.1.2. Phân loại trái phiếu. .4

1.1.3. Lãi suất trái phiếu..5

1.1.4. Nhược điểm của trái phiếu.. 5

1.2. Thị trường trái phiếu. 6

1.2.1. Khái niệm và phân loại thị trường trái phiếu... 6

1.2.2. Các phương thức phát hành trái phiếu vào thị trường..7

1.2.3. Các chủ thể tham gia thị trường trái phiếu7

1.2.4. Các tiêu chí phát triển thị trường trái phiếu bền vững12

1.3. Vai trò của thị trường trái phiếu đối với sự phát triển kinh tế..13

1.3.1. Vai trò của thị trường trái phiếu đối với sự phát triển của nền kinh tế..13

1.3.2. Vai trò của thị trường trái phiếu đối với hoạt động của doanh nghiệp..15

1.3.3. Vai trò của thị trường trái phiếu đối với các chủ thể đầu tư...17

1.4. Khái quát thị trường trái phiếu ở các nước.17

1.4.1. Quy mô giao dịch thị trường trái phiếu Châu Á.17

1.4.2. Quy mô giao dịch và kinh nghiệm phát triển thị trường trái phiếu Malaysia20

1.4.3. Quy mô giao dịch và kinh nghiệm phát triển thị trường trái phiếu Singapore23

1.4.4. Bài học kinh nghiệm về phát triển thị trường trái phiếu các nước Châu Á26

Kết luận chương I28

Chương 2: THỰC TRẠNG THỊ TRƯỜNG TRÁI PHIẾU VIỆT NAM

2.1. Khái quát thực trạng kinh tế Việt Nam. 29

2.1.1. Thực trạng kinh tế vĩ mô.29

2.1.2. Thực trạng hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp31

2.2. Thực trạng phát triển thị trường trái phiếu Việt Nam32

- 7 -

2.2.1. Cơ sở pháp lý cho việc phát triển thị trường trái phiếu Việt Nam..32

2.2.2. Thực trạng vận hành thị trường TPCP Việt Nam.33

2.2.2.1. Thực trạng các phương thức phát hành trái phiếu chính phủ.35

2.2.2.2. Thị trường trái phiếu chính quyền địa phương..41

2.2.3. Thị trường trái phiếu doanh nghiệp....44

2.2.3.1. Thị trường phát hành trái phiếu doanh nghiệp.44

2.2.3.2. Hoạt động niêm yết và giao dịch của trái phiếu doanh nghiệp....51

2.2.3.3.Những ưu điểm của của kênh huy động vốn thông qua việc phát hành trái phiếu đối với doanh nghiệp54.

2.2.3.4. Những tồn tại của thị trường trái phiếu doanh nghiệp .....56

2.3. Đánh giá chung về thị trường trái phiếu Việt Nam.57

2.3.1. Ưu điểm.....57

2.3.2. Tồn tại.58

Kết luận chương II..62

Chương 3: CÁC GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG TRÁI PHIẾU VIỆT NAM

3.1. Quan điểm và định hướng phát triển thị trường trái phiếu Việt Nam đến năm 2020...63

3.1.1. Quan điểm phát triển...64

3.1.2. Định hướng phát triển.64

3.2. Các giải pháp phát triển thị trường trái phiếu Việt Nam....65

3.2.1.Hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cho thị trường trái phiếu...65

3.2.2. Phát triển thị trường trái phiếu chính phủ.67

3.2.2.1.Đối với trái phiếu Chính phủ67

3.2.2.2.Đối với trái phiếu chính quyền địa phương.69

3.2.3. Đa dạng hóa các loại trái phiếu doanh nghiệp....70

3.2.4. Các giải pháp mang tính kỹ thuật của thị trường.72

3.2.4.1. Xây dựng được đường cong lãi suất chuẩn.72

3.2.4.2. Khuyến khích sự phát triển hệ thống định mức xếp hạng tín nhiệm chuyên nghiệp.75

3.2.4.3. Phát triển hệ thống giao dịch trái phiếu chuyên biệt79

3.2.4.4. Chuẩn hóa hệ thống thông tin công bố, đơn giản hóa các thủ tục phát hành trái phiếu81

3.2.4.5. Đa dạng hóa các chủ thể phát hành trái phiếu82

3.2.4.6. Nâng cao nhận thức về chứng khoán nói chung và trái phiếu nói riêng cho các doanh nghiệp và công chúng đầu tư..82

Kết luận chương III83

KẾT LUẬN..84

TÀI LIỆU THAN KHẢO...85

PHỤ LỤC ........

PHẦN MỞ ĐẦU

TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI

Trong những năm vừa qua, nền kinh tế Việt Nam liên tục tăng trưởng với tốc độ cao, trung bình từ 7 – 7,5%/năm. Mặc dù vậy Việt Nam vẫn còn là một nước đang phát triển. Chính vì vậy để dáp ứng nhu cầu tăng trưởng của nền kinh tế trong thời gian đến, mục tiêu đầu tư cần chiếm đến trên 30%/GDP mỗi năm. Để đáp ứng yêu cầu này cần huy động tổng hòa nhiều nguồn vốn tài trợ. Một trong những nguồn tài trợ chính là việc phát triển thị trường trái phiếu trong tổng thể sự phát triển thị trường vốn.

Hơn lúc nào hết, trước thực trạng bội chi ngân sách liên tục diễn ra trong thời gian qua cũng như trong những năm đến thì kênh huy động vốn bù đắp cho sự thâm hụt này chính là việc phát hành trái phiếu chính phủ. Trong sự phát triển nền kinh tế, nhu cầu vốn đặt ra cho Chính phủ một sự quan tâm đặc biệt để phát triển. Phát triển thị trường vốn Việt Nam, trong đó thị trường chứng khoán đóng vai trò chủ đạo, đây là kênh dẫn vốn nhanh để phát triển nền kinh tế đất nước.

Tính đến nay, thị trường chứng khoán Việt Nam đã hoạt động được gần tám năm, đã có những bước phát triển cả về quy mô và chất lượng hàng hóa, tiến tới phù hợp với cơ chế thị trường và thông lệ quốc tế. Tuy nhiên, bên cạnh các hoạt động mua bán giao dịch cổ phiếu sôi động thì thị trường trái phiếu vẫn chưa thật sự thu hút được các nhà đầu tư quan tâm nhất là các nhà đầu tư có tổ chức. Hiện nay dù thị trường trái phiếu được chuyên biệt hóa trên sàn HNX nhưng quy mô và mức độ giao dịch của thị trường này vẫn còn quá nhỏ và yếu. So với thị trường cổ phiếu đã có những phát triển vượt bậc thì thị trường trái phiếu vẫn còn đang bỏ ngỏ.

Phát triển thị trường trái phiếu Việt Nam trở thành kênh huy động vốn nhanh và hiệu quả, giải quyết các nhu cầu vốn cho các dự án đầu tư và bù đắp thâm hụt ngân sách của Chính phủ, đáp ứng nhu cầu vốn phục vụ cho quá trình sản xuất và tái sản xuất mở rộng của các doanh nghiệp cũng như tạo thêm hàng hoá cho thị trường và nhà đầu tư. Muốn vậy, cần phải phân tích tìm hiểu nguyên nhân thực trạng của hoạt động thị trường trái phiếu Việt Nam trong thời gian qua để có thể đưa ra các giải pháp trọg tâm và mang tính đột phá cho sự phát triển này.

Chính vì vậy, tác giả đã nghiên cứu đề tài:

“PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG TRÁI PHIẾU VIỆT NAM”

MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU

Phân tích thực trạng vận hành thị trường trái phiếu Việt Nam trong thời gian qua để đánh giá nguồn hàng hóa trên thị trường có đa dạng để đáp ứng cho nhu cầu của thị trường không. Mặc khác qua quá trình phân tích những nguyên nhân từ thực trạng thị trường trái phiếu Việt Nam đề tài muốn giải quyết các tồn tại này để đưa thị trường phát triển ngang tầm với các thị trường các nước trong khu vực. Những giải pháp được đưa ra đều dựa trên quá trình phân tích những tồn tại của thị trường trái phiếu Việt Nam hiện nay.

ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU

Luận văn nghiên cứu thị trường trái phiếu trên lãnh thổ Việt Nam và mô hình vận hành thị trường trái phiếu ở một số nước trên thế giới để có bài học cho các giải pháp được đưa ra. Thị trường trái phiếu trong phạm vi nghiên cứu của luận văn là thị trường trái phiếu trung và dài hạn của nhà nước và doanh nghiệp cho đầu tư pháttriển.

Luận văn nghiên cứu hoạt động của thị trường trái phiếu Việt Nam từ năm2001 đến 2008.

CÁC KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI

Đề tài đã tổng hợp tương đối hệ thống và đầy đủ số liệu hoạt động của thị trường trái phiếu ở Việt Nam từ năm 2001 đến 2008. Trên cơ sở đó phân tích, đánh giá sự phát triển của thị trường trái phiếu Việt Nam. Đề xuất một số giải pháp chủ yếu để phát triển thị trường trái phiếu Việt Nam đến năm 2020.

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

Để giải quyết các mục đích mà đề tài hướng đến, tác giả đã vận dụng lý thuyết các môn học về Thị trường tài chính làm nền tảng lý luận; bên cạnh đó tác giả sử dụng phương pháp thống kê lịch sử và phương pháp tổng hợp, phân tích để đánh giá về tình hình hoạt động của thị trường trái phiếu Việt Nam; vận dụng kinh nghiệm của các nước trên cơ sở phát triển thị trường trái phiếu làm cơ sở đề xuất các giải pháp phù hợp, nhằm thúc đẩy sự phát triển thị trường trái phiếu Việt Nam.

Ngoài phần mở đầu và kết luận, đề tài được chia thành ba chương:

Chương I: Cơ sở lý luận về thị trường trái phiếu

Chương II: Thực trạng thị trường trái phiếu Việt Nam.

Chương III: Giải pháp phát triển thị trường trái phiếu Việt Nam.