MỤC LỤC

Trang

LỜI CAM ĐOAN i DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ii

DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ iii MỤC LỤC iv

LỜI MỞ ĐẦU vii

CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ TÍN DỤNG NGÂN HÀNG VÀ HOẠTĐỘNG TÍN DỤNG NGÂN HÀNG ĐỐI VỚI DNV&N ... 1-22

1.1- Tín dụng và tín dụng ngân hàng ... 1

1.1.1 - Khái niệm tín dụng . 1

1.1.2 - Bản chất và chức năng của tín dụng 1

1.1.2.1 - Bản chất của tín dụng .... 1

1.1.2.2 - Chức năng của tín dụng . 2

1.1.3 - Vai trò của tín dụng 2

1.1.4 - Tín dụng ngân hàng 3

1.1.4.1 - Khái niệm .. 3

1.1.4.2 - Đặc điểm của tín dụng ngân hàng . 4

1.1.4.3 - Phân loại tín dụng ngân hàng ... 4

1.1.4.4 - Hiệu quả của tín dụng ngân hàng .. 5

1.2 – Doanh nghiệp vừa và nhỏ . 9

1.2.1 - Khái niệm về DNV&N 9

1.2.2 - Đặc điểm của DNV&N .. 10

1.2.3 – Vai trò của DNV&N đối với nền kinh tế 11

1.2.4 - Sự cần thiết của việc mở rộng và nâng cao hiệu quả tín dụng ngân hàng

đối với DNV&N .... 16

1.3 – Tác động của hội nhập kinh tế quốc tế đến DNV&N .... 18

v

1.3.1 – Những cơ hội của hội nhập kinh tế quốc tế đối với các DNV&N Việt Nam trong giai đoạn hiện nay .. 19

1.3.2 - Những khó khăn và thách thức đối với các DNV&N Việt Nam trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế .... 20

CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TÀI TRỢ DNV&N TẠI CÁC NHTM TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH TIỀN GIANG . 23-67

2.1 - Giới thiệu sơ lược về tỉnh Tiền Giang, các NHTM và các DNV&N trên

địa bàn tỉnh TG .... 23

2.1.1 - Vị trí địa lý, tình hình kinh tế xã hội tỉnh Tiền Giang .. 23

2.1.2 - Các NHTM hoạt động trên địa bàn tỉnh Tiền Giang 26

2.1.3 - Thực trạng DNV&N trên địa bàn tỉnh Tiền Giang... 28

2.1.3.1 - Số lượng, qui mô, cơ cấu ngành nghề hoạt động . 28

2.1.3.2 - Hiệu quả sản xuất kinh doanh 32

2.2 - Tình hình hoạt động tín dụng tại các NHTM trên địa bàn tỉnh Tiền Giang

. 34

2.2.1 - Hoạt động huy động vốn tại các NHTM ở Tiền Giang 34

2.2.2 - Hoạt động tín dụng tài trợ DNV&N tại các NHTM ở Tiền Giang ... 39

2.2.2.1 -Tình hình chung về hoạt động tín dụng tại các NHTM ở Tiền Giang .. 39

2.2.2.2 – Qui mô, tốc độ tăng trưởng, cơ cấu ngành nghề tài trợ DNV&N . 43

2.2.2.3 - Chất lượng, hiệu quả tín dụng đối với DNV&N .. 50

2.3 - Đánh giá những kết quả đạt được và những khó khăn trong việc tài trợ

DNV&N của các NHTM trên địa bàn tỉnh Tiền Giang .... 56

2.3.1 - Những kết quả đạt được . 56

2.3.2 - Những khó khăn, tồn tại . 57

2.3.2.1 - Những khó khăn, tồn tại phát sinh từ phía các DNV&N TG ... 58

2.3.2.2 - Những khó khăn, tồn tại phát sinh từ phía các NHTM ... 61

2.3.2.3 - Những khó khăn, tồn tại phát sinh từ phía các cơ quan quản lý Nhà nước

. 62

2.3.2.4 - Những khó khăn có thể phát sinh do quá trình hội nhập 65

vi

CHƯƠNG 3 GIẢI PHÁP MỞ RỘNG VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ TÍN DỤNG TÀI TRỢ DNV&N TẠI CÁC NHTM TIỀN GIANG . 68-87

3.1 - Định hướng phát triển kinh tế tỉnh Tiền Giang trong thời gian tới . 68

3.2 - Các giải pháp mở rộng và nâng cao hiệu quả tài trợ DNV&N của các

NHTM ở Tiền Giang .... 71

3.2.1 - Các giải pháp để các DNV&N Tiền Giang nâng cao khả năng tiếp cận vốn vay .... 71

3.2.2 - Các giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh cũng như hiệu quả tín dụng và mở rộng khả năng tiếp cận vốn vay cho các DNV&N Tiền Giang .... 74

3.2.3 - Các giải pháp hỗ trợ từ phía Chính phủ, chính quyền địa phương và các cơ

quan ban ngành có liên quan 83

KẾT LUẬN.. 88

TÀI LIỆU THAM KHẢO

LỜI MỞ ĐẦU

Qua hai mươi năm thực hiện công cuộc đổi mới với việc chuyển sang nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và thực hiện nhất quán chính sách kinh tế nhiều thành phần, các doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam không ngừng phát triển, số lượng doanh nghiệp tăng lên đáng kể. Các doanh nghiệp này ngày càng có nhiều đóng góp quan trọng vào việc thúc đẩy nền kinh tế tăng trưởng, giải quyết việc làm, cải thiện cán cân thanh toán, làm cho nền kinh tế năng động và hiệu quả hơn, góp phần nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống của nhân dân.

Cùng với việc đổi mới mô hình kinh tế, Việt Nam đã và đang tích cực, chủ động hội nhập kinh tế quốc tế và đã trở thành thành viên chính thức của Tổ chức Thương mại quốc tế (WTO). Trong quá trình hội nhập, Việt Nam đã và đang điều chỉnh mạnh chính sách theo hướng tự do hóa và mở cửa, đổi mới cơ cấu kinh tế, cải cách kinh tế - xã hội; và điều đó đã tác động mạnh đến nền kinh tế nói chung và các doanh nghiệp cũng như doanh nghiệp vừa và nhỏ nói riêng. Qua đó, đã tạo lập được môi trường kinh doanh thuận lợi giúp các doanh nghiệp vừa và nhỏ có nhiều cơ hội để phát triển, mở rộng và nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh. Đồng thời, các doanh nghiệp này cũng phải đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức do những hạn chế xuất phát từ qui mô nhỏ, những yếu kém về năng lực sản xuất, kinh doanh; năng lực cạnh tranh và những trở ngại trong môi trường kinh doanh. Các doanh nghiệp này vốn đã yếu lại phải canh trạnh gay gắt với các doanh nghiệp nước ngoài, hàng hóa từ bên ngoài, trong đó có nhiều tập đoàn kinh tế đa quốc gia có qui mô khổng lồ. Tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế đặt ra nhiều vấn đề cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ một mặt phải tự thân giải quyết, mặt khác cũng cần phải có sự hỗ trợ từ các cơ quan ban ngành khác như những trở ngại về vốn, cơ chế, chính sách, pháp luật,… Trong đó những khó khăn về vốn được xem là vấn đề thiết yếu và đã được nhiều cơ quan ban ngành, nhiều nghiên cứu đã được triển khai và áp dụng từ rất nhiều năm qua nhưng vẫn không thể giải quyết hết những tồn tại đó. Trong bối cảnh hội nhập do yêu cầu phải đầu tư phát triển, đổi mới công nghệ, nâng cao năng lực cạnh tranh thì vấn đề về vốn lại càng bức thiết hơn. Cùng chung trong bối cảnh đó, các DNV&N ở Tiền Giangcũng không phải đứng ngoài cuộc, càng đặc biệt hơn do là một tỉnh ở Đồng Bằng Sông Cửu Long, thế mạnh chủ yếu là nông nghiệp, lương thực, thực phẩm nên sẽ là một thách thức rất lớn cho các doanh nghiệp trong quá trình hội nhập.

Xác định được tầm quan trọng của DNV&N đối với nền kinh tế và những đóng góp của DNV&N cho xã hội cho nói chung và cho địa phương nói riêng; xuất phát từ những khó khăn, vướng mắc của DNV&N, đặc biệt là khả năng tiếp cận các nguồn vốn để phục vụ cho phát triển, trong đó có nguồn vốn từ các NHTM là một kênh không thể thiếu; với những kiến thức được trang bị tại Trường Đại học Kinh tế Tp.HCM cùng với những đúc kết trong thực tiễn công tác tôi mạnh dạn chọn đề tài: “Mở rộng và nâng cao hiệu quả tín dụng tài trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ tại các ngân hàng thương mại trên địa bàn tỉnh Tiền Giang” để nghiên cứu làm luận văn Thạc sỹ kinh tế.

2. Mục đích nghiên cứu

Tìm hiểu thực trạng tín dụng tài trợ các DNV&N của các NHTM trên địa bàn tỉnh Tiền Giang; phân tích, đánh giá những khó khăn, vướng mắc trong việc cấp tín dụng của các NHTM cũng như việc tiếp cận nguốn vốn ngân hàng của các DNV&N ở Tiền Giang, trong đó có chú ý đến vấn đề hội nhập. Từ đó mạnh dạn đưa ra các giải pháp nhằm mở rộng và nâng cao hiệu quả tín dụng tài trợ DNV&N của các NHTM, đồng thời giúp các DNV&N cải thiện khả năng tiếp cận nguồn vốn ngân hàng, tạo điều kiện thuận lợi vượt qua thách thức để phát triển trong quá trình hội nhập.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu là các vấn đề liên quan đến tín dụng ngân hàng, DNV&N về mặt lý luận và thực tiễn.

Phạm vi nghiên cứu là hoạt động tài trợ các DNV&N của các NHTM trên

địa bàn tỉnh Tiền Giang trong quá trình hội nhập.

4. Phương pháp nghiên cứu

Nội dung của luận văn được nghiên cứu theo phương pháp duy vật biện chứng kết hợp với các phương pháp thống kê, phân tích, tổng hợp và diễn dịch,…Cụ thể:

+ Trên cơ sở nội dung đề tài đặt ra, thực hiện thu thập, thống kê số liệu từ các báo cáo tổng kết của các cơ quan, đơn vị có liên quan như: Tổng cục Thống kê, Cục Thống kê Tiền Giang, NHNN tỉnh Tiền Giang, các NHTM Tiền Giang, các Sở/Ban/Ngành tỉnh và các DNV&N tỉnh Tiền Giang,…

+ Thực hiện so sánh tương đối, tuyệt đối, phân tích số liệu để đưa ra các đánh giá về tình hình thực tế và tìm hiểu nguyên nhân cụ thể về những kết quả đạt được cũng như những khó khăn, tồn tại trong quá trình tiếp cận vốn vay của các DNV&N tỉnh Tiền Giang để từ đó đua ra các giải pháp cụ thể.

+ Tham khảo các quy định, văn bản của Nhà nước, địa phương có liên quan và các giáo trình, tài liệu, tạp chí từ các cơ quan, ban ngành, các đề tài nghiên cứu có liên quan để phục vụ thêm cho nội dung nghiên cứu.

+ Sử dụng các phần mềm vi tính thông dụng như Winwords, Excel để trình bày và xử lý số liệu, vẽ biểu bảng.

5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn

Phản ánh mối liên hệ tất yếu, không thể thiếu giữa tín dụng ngân hàng và DNV&N trong quá trình phát triển. Tìm hiểu, đúc kết kinh nghiệm trong việc cấp tín dụng cho các DNV&N, phân tích những khó khăn vướng mắc của các DNV&N trong việc tiếp cận vốn ngân hàng cũng như việc cấp vốn cho các DNV&N của các ngân hàng trong quá trình hội nhập. Từ đó đưa ra giải pháp để hỗ trợ cho sự phát triển của cả DNV&N cũng như các NHTM ở Tiền Giang.

6. Bố cục đề tài

Nội dung của luận văn bao gồm 03 chương:

Chương 1 - Tổng quan về tín dụng ngân hàng và hoạt động tín dụng ngân hàng đối với DNV&N.

Chương 2 - Thực trạng hoạt động tín dụng tài trợ DNV&N tại các NHTMtrên địa bàn tỉnh Tiền Giang.

Chương 3 - Giải pháp mở rộng và nâng cao hiệu quả tín dụng tài trợ

DNV&N tại các ngân hàng thương mại ở Tiền Giang.