MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào (CHDCND Lào) là một nước nông nghiệp kém phát triển, 80% dân số và 85% lao động xã hội sống và lao động bằng sản xuất nông nghiệp (NN), NN chiếm vị trí đặc biệt quan trọng trong cơ cấu kinh tế quốc dân. Trong quá trình phát triển kinh tế việc chuyển nền NN độc canh mang tính chất tự cấp tù tóc sang kinh tế hàng hóa (HH) là quá trình có tính tất yếu. Việc thực hiện quá trình này không thể chỉ dựa vào sự nỗ lực chủ quan của NN mà luôn đòi hỏi có sự trợ giúp của công nghiệp (CN) và dịch vụ (DV), trong đó trực tiếp nhất là công nghiệp chế biến nông sản (CNCBNS) và các hoạt động DV. Ngược lại, sự phát triển của NNHH lại là điều kiện quan trọng để phát triển CNCBNS và các hoạt động DV liên quan. Thấy được vai trò quan trọng của mỗi quan hệ Êy, Đảng nhân dân cách mạng Lào (DNDCM Lào) đã xác định: Để chuyển kinh tế tự nhiên và nửa tự nhiên sang kinh tế HH, ngay từ đầu hướng đi là phát triển nông lâm nghiệp toàn diện gắn với phát triển CN và DV. Coi NN là cơ bản và lấy việc xây dựng CN chủ yếu làm trọng điểm; khuyến khích và phát triển mạnh ngành dịch vụ theo hướng từng bước hiện đại hóa. Đẩy mạnh và khuyến khích phát triển CN nhẹ, tiểu CN và thủ công nhằm chế biến sản phẩm nông lâm nghiệp.

Trong những năm qua, tuy ngành CNCBNS và DV ở Lào đã từng bước phát triển và góp phần khá nhiều thúc đẩy phát triển NN, nhưng so với yêu cầu mới của phát triển sản xuất NNHH thì quả thực là còn Ýt ái. Chính vì vậy, vấn đề đặt ra đối với CHDCND Lào là việc nâng cao vai trò của CNCBNS và DV trong quá trình phát triển nền NNHH là vấn đề mang tính cần thiết bức bách, cho nên để góp phần làm rõ về mặt lý luận, thực tiễn và tìm cách giải quyết trong vấn đề này, tác giả chọn đề tài: "Vai trò của công nghiệp chế biến nông sản và dịch vụ đối với sự phát triển nền nông nghiệp hàng hóa ở CHDCND Lào".

2. Tình hình nghiên cứu

Xung quanh vấn đề phát triển sản xuất NNHH, phát triển CN và DV, cũng như vấn đề chuyển kinh tế tự nhiên, tù cung cấp lên kinh tế HH đã có mét sè công trình khoa học đề cập đến. Nhưng việc nghiên cứu vai trò, sự tác động của CNCBNS và DV đối với phát triển nền NNHH ở Lào thì chưa được nghiên cứu một cách đầy đủ và có hệ thống.

Liên quan đến vấn đề này ở Việt Nam có một số công trình nghiên cứu đã được công bố trên sách báo, tạp chớ như: GS. TS Ngô Định Giao: Để phát triển mạnh công nghiệp chế biến thực phẩm ở Việt Nam hiện nay; Lê Doãn Hợp: CNDV gia đình - tiềm năng và triển vọng; PTS Phạm Thị Cần: Công nghiệp hóa, hiện đại hóa với việc giải quyết mối quan hệ giữa NN - CN - DV; Nguyễn Văn Tuấn: Dịch vụ sản xuất NN cho hé tự chủ sản xuất, kinh doanh, để phát triển sản xuất HH ở đồng bằng Bắc Bé, Luận án tiến sĩ khoa học kinh tế v.v...

Ở CHDCND Lào những vấn đề trên, đặc biệt là những nghiên cứu trực tiếp giải quyết những vấn đề thực tiễn của Lào trong lĩnh vực này, còn Ýt và chỉ bắt gặp nhân khi đề cập đến trên mét sè khía cạnh nào đó, như: Khăm Phơi Tha Chọn: Quan hệ giữa phát triển NN và CN trong cơ cấu kinh tế của CHDCND Lào, Luận án Phó tiến sĩ khoa học kinh tế; Công Chắc No Kẹo: Đổi mới quản lý Nhà nước nhằm phát triển ngành CN trong quá trình chuyển sang nền kinh tế thị trường, Luận án tiến sĩ kinh tế; Khăm Pao: Phát triển NN Lào theo hướng sản xuất HH, Luận án phó tiến sĩ khoa học kinh tế; Bun Thi Khưa My Say: Phát triển thị trường nông thôn ở CHDCND Lào, Luận án tiến sĩ kinh tế; v.v...

Do đó, đây là một đề tài độc lập, không trùng với các đề tài luận án phó tiến sĩ hoặc luận án tiến sĩ đã bảo vệ trước đây.

3. Mục đích và nhiệm vụ của luận án

3.1. Mục đích

Mục đích của luận án là làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về vai trò của CNCBNS và DV đối với sự phát triển nên NNHH, từ đó nêu lên những phương hướng và giải pháp chủ yếu nâng cao vai trò CNCBNS và DV nhằm thúc đẩy sự phát triển nên NNHH ở Lào trong những năm tới.

3.2. Nhiệm vụ của luận án