MỤC LỤC

LỜI NÓI ĐẦU 1

CHƯƠNG I: 3

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHYUỂN DỊCH CƠ CẤU LAO ĐỘNG 3

I. VAI TRÒ CỦA LAO ĐỘNG TRONG QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN KINH TẾ XÃ HỘI. 3

1. Xem xét nhân tố con người trong cấu trúc của lực lượng sản xuất. 3

2. Vai trò của lao động đối với tăng trưởng và phát triển kinh tế. 5

2.1 Vai trò hai mặt của lao động trong quá trình phát triển kinh tế. 5

a/ Lao động tác động tới tổng cung (AS): 5

b/ Lao động tác động đến tổng cầu (AD). 6

2.2 Vai trò của lao động với tăng trưởng kinh tế. 7

2.3 Công nghiệp hoá, hiện đại hoá và yếu tố nguồn lực con người. 8

3. Vai trò của nhân tố con người trong nền kinh tế mới. 9

II. MỘT SỐ KHÁI NIỆM VỀ CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU LAO ĐỘNG. 10

1. Cơ cấu lao động. 10

2. Chuyển dịch cơ cấu lao động. 12

3. Cơ cấu lao động theo trình độ chuyên môn và ngành nghề. 13

1.1 Cơ cấu lao động theo trình độ chuyên môn. 13

b/ Cơ cấu lao động theo ngành nghề. 13

III. KINH NGHIỆM CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU LAO ĐỘNG Ở CÁC NƯỚC. 14

1. Kinh nghiệm của Trung Quốc. 14

2. Kinh nghiệm của các nước ASEAN. 15

IV. SỰ CẦN THIẾT CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU LAO ĐỘNG TRONG CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ CỦA VIỆT NAM. 17

1. Ý nghĩa của việc chuyển dịch cơ cấu lao động. 17

2. Mối liên hệ giữa chuyển dịch cơ cấu cung lao động và chuyển dịch cơ cấu cầu lao động. 18

3. Tính tất yếu của chuyển dịch cơ cấu lao động. 18

V. NHỮNG THÁCH THỨC CỦA TOÀN CẦU HOÁ ĐỐI VỚI CHUYỂN DỊCH CẤU LAO ĐỘNG CỦA VIỆT NAM 19

1. Nền kinh tế tri thức 19

2. Đan kết mạng lưới toàn cầu 19

3. Hội nhập với quốc tế và rủi ro 20

CHƯƠNG II. 21

THỰC TRẠNG CƠ CẤU LAO ĐỘNG VIỆT NAM 21

I. THỰC TRẠNG CƠ CẤU LAO ĐỘNG HỜI KỲ 1996 - 2000 21

1. Dân số và nguồn lao động. 21

2. Cơ cấu lao động chuyên môn kỹ thuật. 25

2.1. Trình độ học vấn của dân cư. 25

2.2. Cơ cấu trình độ chuyên môn kỹ thuật. 28

3. Cơ cấu sử dụng lao động theo ngành. 31

1.Nông - lâm- ngư nghiệp 32

2.Công nghiệp -Xây dựng 32

3.Dịch vụ 32

4. Cơ cấu sử dụng lao động theo nghề. 35

II. VÀI NÉT VỀ CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU LAO ĐỘNG TRONG THỜI KỲ 1991-2000 36

1. Chuyển dịch cơ cấu lao động giữa các khu vực kinh tế. 36

2. Chuyển dịch lao động theo nghề. 38

3. Chuyển dich theo không gian. 40

4. Chuyển dịch chất lượng lao động. 40

III. MỘT SỐ NHẬN XÉT VỀ SỰ CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU LAO ĐỘNG Ở VIỆT NAM NHỮNG NĂM QUA. 42

1. Những mặt đã làm được về chuyển dịch cơ cấu lao động 42

a. Nhà nước đã kịp thời ban hành các cơ chế chính sách để xử lý lao động dư dôi trong khu vực nhà nước do chuyển đổi cơ chế. 42

b. Nhà nước đã ban hành một số chính sách quan trọng về kinh tế, tài chính, có tác dụng khuyến khích chuyển dịch cơ cấu lao động, tạo việc làm cho người lao động. 42

c. Nhà nước đã hình thành quỹ quốc gia hỗ trợ việc làm và chương trình mục tiêu quốc gia về việc làm. 43

d. Nhà nước đã hình thành được các điều kiện cơ bản về thị trường lao động 43

2. Những tồn tại chưa làm được để thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu lao động tạo thêm việc làm. 43

d. Chính sách quản lý hộ khẩu của chúng ta hiện nay cũng chưa tạo điều kiện thông thoáng cho việc chuyển dịch cơ cấu lao động từ nông nghiệp sang phi nông nghiệp. 44

CHƯƠNG III. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU LAO ĐỘNG Ở VIỆT NAM 45

I. HƯỚNG CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU LAO ĐỘNG TỪ 2001 – 2010 45

1. Dự báo dân số và số người trong độ tuổi lao động trời kỳ 2001 2010 45

2. Định hướng chuyển dịch cơ cấu lao động tạo việc làm trong thời kỳ 2001-2010 46

II. NHỮNG GIẢI PHÁP NHẰM CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU LAO ĐỘNG 47

1. Xây dựng chiến lược đào tạo nguồn nhân lực 47

2. Giải pháp chuyển dịch cơ cấu lao động tạo việc làm theo ngành 49

3. Giải pháp chuyển dịch cơ cấu lao động theo vùng lãnh thổ 50

4. Cần phải có các chính sách khuyến khích chuyển dịch cơ cấu lao động tạo việc làm thời kỳ 2001-2005 51

4.1 Các chính sách khuyến khích mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm chủ yếu ở khu vực nông thôn bao gồm: 51

IV. KẾT LUẬN 56

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 57