A. Phần mở đầu

1, Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu:

Toàn cầu hoá và hội nhập kinh tế quốc tế được xác định là mét xu hướng khách quan sản sinh từ sù phát triển của khoa học công nghệ và của lực lượng sản xuất vượt khỏi biên giới quốc gia. Trong đó, mở cửa hội nhập thị trường vốn là một nội dung quan trọng của quá trình hội nhập nền kinh tế của mỗi quốc gia với nền kinh tế thế giới. Thực tế cho thấy không chỉ các nước công nghiệp phát triển mới được hưởng lợi từ việc mở cửa thị trường vốn mà kể cả các quốc gia đang phát triển và chuyển đổi cũng có thể được hưởng lợi từ quá trình này. Cho đến những năm cuối thập kỷ 90 của thế kỷ XX, vốn đầu tư nước ngoài vào các nước đang phát triển gia tăng mạnh mẽ. Trong đó vốn đầu tư qua thị trường vốn tăng mạnh về số lượng và chiếm tỷ trọng cao trong tổng dòng vốn vào các nước đang phát triển theo mức độ mở cửa thị trường vốn tại các nước này. Luồng di chuyển vốn này có tác động tích cực đến đầu tư và phát triển kinh tế của nhiều nước đang phát triển và chuyển đổi trong gần suốt thập kỷ 90 của thế kỷ XX.

Tuy nhiên, từ năm 1997 khi cuộc khủng hoảng tài chính - tiền tệ diễn ra tại châu Á và sau đó lan ra các châu lục khác thì vấn đề mở cửa thị trường vốn tại các quốc gia được đưa ra xem xét trên nhiều góc độ khác nhau với thái độ thận trọng hơn. Có những quan điểm tỏ ra bi quan đối với các tác động tiêu cực của việc mở cửa hội nhập thị trường vốn. Mét sè quốc gia tá thỏi độ rè rặt với việc mở cửa thị trường vốn của nước mình ra nước ngoài. Điều này cũng ảnh hưởng tiêu cực đến tiến trình hội nhập của các quốc gia đang phát triển. Vì vậy, việc nghiên cứu một cách khoa học và có hệ thống trên cơ sở các lý luận kinh tế hiện đại nhằm đánh giá toàn diện những tác động tích cực cũng như tiêu cực của việc mở cửa hội nhập thị trường vốn tại các quốc gia đang phát triển là hết sức cần thiết. Nó không chỉ góp phần hệ thống hoá các lý luận và tổng kết thực tiễn mở cửa thị trường vốn tại các nước đang phát triển và các tác động đến nền kinh tế của các nước này mà còn góp phần làm rõ được phương hướng phát triển, điều kiện và khả năng cũng như mức độ và lộ trình mở cửa an toàn hội nhập thị trường vốn cho các nước kém phát triển đang xây dựng thị trường vốn của mình trong đó có Việt nam.

2, Mục đích nghiên cứu của luận án:

Mục đích nghiên cứu của luận án là thông qua xem xét và đánh giá thực trạng mở cửa hội nhập thị trường vốn tại các nước đang phát triển, luận án sẽ phân tích và làm rõ những tác động chủ yếu của việc mở cửa thị trường vốn tại các nước đang phát triển đến đầu tư và phát triển kinh tế của bản thân các nước này. Đứng cả trên phương diện lý luận và thực tiễn, luận án sẽ phân tích cụ thể các điều kiện để các tác động tích cực phát huy tác dụng và hạn chế những tác động tiêu cực của việc mở cửa thị trường vốn tại một quốc gia