VAI TRÒ CỦA ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI ĐỐI VỚI VIỆC PHÁT TRIỂN KINH TẾ VIỆT NAM
®èi víi viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam

TS. Đỗ Thị Phi Hoài

Luật đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tại Việt Nam được ban hành ngày 29 tháng 12 năm 1987 đến nay đã gần 20 năm, đó là một khoảng thời gian đủ dài để đánh giá một cách khách quan, có căn cứ thực tế hoạt động FDI ở Việt Nam nhằm rút ra những kết luận cần thiết cho việc hoạch định chiến lược phát triển đất nước trong thập kỷ đầu của thế kỷ thứ 21.

1. Đánh giá tổng quan hoạt động FDI ở Việt Nam tõ 1988 đến 2004

1.1. Tõ năm 1988 đến năm 2004, hoạt động FDI ở Việt Nam có thể chia ra làm 4 giai đoạn như sau:

Tõ 1988 đến 1990 là 3 năm khởi đầu, FDI chưa có tác động rõ rệt đến tình hình kinh tế - xã hội Việt Nam. Các cơ quan nhà nước tõ Trung ương đến địa phương chưa có kiến thức và kinh nghiệm cần thiết đối với FDI; còn doanh nghiệp và nhà đầu tư nước ngoài coi Việt Nam như " mét vùng đất mới" cần phải thận trọng trong hoạt động đầu tư. Cả 3 năm cộng lại có hơn 1, 5 tỷ USD vốn đăng ký, còn vốn thực hiện thì không đáng kể, bởi vì các doanh nghiệp FDI sau khi được cấp giấy phép, phải làm nhiều thủ tục cần thiết mới đưa được vốn vào Việt Nam.

Tõ 1991 đến 1997 là thời kỳ FDI tăng trưởng nhanh và góp phần ngày càng quan trọng vào việc thực hiện các mục tiêu kinh tế - xã hội. Trong kế hoạch 5 năm 1991 - 1995 với 16 tỷ USD vốn đăng ký, mức tăng trưởng hàng năm rất ngoạn mục, năm 1991 mới là 1, 275 tỷ USD thì năm 1995 đã là 6, 6 tỷ USD, bằng 5, 3 lần. Vốn thực hiện trong cả 5 năm là 7, 153 tỷ USD, trong đó vốn của nước ngoài là 6, 09 tỷ USD, bằng 32% tổng vốn đầu tư của cả nước (18, 6 tỷ USD). Đã có khoảng 20 vạn người làm việc trong các doanh nghiệp FDI. Hai năm tiếp theo, năm 1996 và 1997,