Trong hệ thống kinh tế thế giới hiện nay, bên cạnh việc áp dụng một cách hệ thống cơ chế kinh tế thị trường thì vai trò điều tiết, quản lý của nhà nước cũng ngày càng được nâng cao và coi trọng. Tuy dung lượng kết hợp hai yếu tố điều tiết này không giống nhau nhưng kế hoạch hoá (KHH) với tư cách là công cụ điều tiết vĩ mô nền KTQD hiện nay được khẳng định là yếu tố không thể thiếu được nhằm thực hiện có hiệu quả sự can thiệp của chính phủ vào nền kinh tế thị trường.

KHH phát triển kinh tế_ xã hội là một hệ thống bao gồm KHH phát triển kinh tế (KT) và KHH phát triển xã hội (XH). Đây được coi là một phương thức quản lý kinh tế của Nhà nước bằng mục tiêu, thể hiện ở việc xác định các mục tiêu cần đạt được về KT_ XH của một quốc gia trong một khoảng thời gian nhất định và thông qua các giải pháp, chính sách, các hình thức tổ chức quản lý để thực hiện mục tiêu có hiệu quả cao nhất. KHH phát triển, vì thế, được xem là công nghệ của sự lựa chọn các hoạt động hợp lý và tối ưu.

KHH phát triển kinh tế_ xã hội dù ở bất kỳ quốc gia nào cũng có ba chức năng cơ bản đó là:

_ Chức năng điều tiết, ổn định kinh tế vĩ mô,

_ Chức năng định hướng phát triển kinh tế_ xã hội,

_ Chức năng kiểm tra, giám sát hoạt động KT_ XH

KHH phát triển vùng là một bộ phận trong hệ thống KHH phát triển KT _ XH. Đây là KHH việc sử dụng hợp lý các yếu tố nguồn lực trên vùng nhằm cải thiện khả năng tăng trưởng và nâng cao đời sống của dân cư trên vùng trên cơ sở nguồn lực cho phép. Đối tượng của KHH theo vùng lãnh thổ là nền KTQD của từng khu vực trong nước, nghiên cứu việc kết hợp các ngành kinh tế trên những lãnh thổ nhất định, nghiên cứu các tổ hợp lãnh thổ- SX.

Trên bình diện tự nhiên_ kinh tế_ xã hội trong tổng thể các vùng kinh tế hợp thành nền KTQD, có những vùng có đặc điểm nổi bật hơn hẳn so với các vùng khác. Người ta gọi đó là những vùng trọng điểm. Vùng kinh tế trọng điểm, hiểu theo nghĩa chung nhất, rộng rãi nhất, là vùng có dấu hiệu nổi trội, có đầu tàu tăng trưởng nhanh, có khả năng lan toả rộng đối với các vùng khác trong cả nước. Nó không chỉ làm thay đổi bộ mặt của chính vùng đó mà còn thúc đẩy các vùng khác phát triển, đưa vị trí kinh tế quốc gia lên tầm cao mới, thúc đẩy mối liên kêt chặt chẽ giữa các vùng, tạo điều kiện thuận lợi cho qúa trình phân công lao động xã hội với trình độ chuyên môn hoá cao.

Vùng trọng điểm với ưu điểm lớn như vậy rất cần cho bất kỳ quốc gia nào dù đã, đang và sẽ phát triển. Xây dựng và quy hoạch vùng kinh tế trọng điểm là một việc nên làm nhằm tạo ra một động lực phát triển cho cả nền KTQD. KHH phát triển vùng, vì thế, cần đặc biệt quan tâm chú ý đến KHH phát triển cac vùng kinh tế trọng điểm.

Đối với Việt Nam, nhìn chung các vùng đều ở trong tình trạng kém phát triển, mối liên hệ liên vùng còn rời rạc, bị hạn chế do những điều kiện chủ quan lẫn khách quan gây nên. Tuy nhiên tiềm năng phát triển của các vùng là rất lớn. ở mỗi miền đất nước cũng có vùng phát triển hơn, điều kiện thuận hơn và đã có những bước phát triển ban đầu khá lạc quan. Việc phát triển vùng kinh tế trọng điểm ở Việt Nam đã đựoc nhà nước phê duyệt, QH xây dựng và được coi như là những cực tăng trưởng thúc đẩy kinh tế cả nước đi lên. KHH các vùng kinh tế trọng điểm có một ý nghĩa hết sức to lớn đối với KHH phát triển vùng nói riêng và với KHH phát triển kinh tế_ xã hội cả nước nói chung.

Với ý nghĩa đó, đề tài của em xin được đóng góp một phần nhỏ vào việc hoàn thiện công tác KHH phát triển các vùng kinh tế trọng điểm ở Việt Nam hiện nay. Nội dung đề án gồm 3 phần:

Phần I: Lý luận KHH phát triển vùng kinh tế trọng điểm.

Phần II: Đánh giá thực trạng công tác KHH phát triển vùng kinh tế trọng điểm ở Việt Nam.

Phần III: Giải pháp hoàn thiện công tác KHH phát triển vùng kinh tế trọng điểm ở Việt Nam.