Hiện trạng và các giải pháp cho vấn đề nợ

nước ngoài ở Việt Nam

Lời mở đầu

  Tự do húa ngoại hối là một quá trình dỡ bỏ dần các hạn chế áp dụng cho các giao dịch ngoại hối được phép mà chủ yếu là các giao dịch liên quan đến thanh toán xuất, nhập khẩu và chi trả dịch vụ giữa nước ta với nước ngoài, việc tổ chức và cá nhân mua, chuyển ngoại tệ vào ra khỏi lãnh thổ... Quá trình này phải được thực hiện theo lộ trình linh hoạt phù hợp với khả năng và trình độ phát triển của mỗi quốc gia. Việt Nam trong quá trình hội nhập quốc tế đã chủ trương tự do húa các giao dịch vãng lai như cam kết thực hiện điều IV của Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) và tự do húa lựa chọn các giao dịch vốn phù hợp với lộ trình hội nhập của nền kinh tế. Trước năm 1990, với chính sách đóng cửa nền kinh tế, nợ Việt Nam hình thành chủ yếu từ khu vực công. Hiệu quả sử dụng vốn chưa cao do chưa được coi trọng và tính toán trên cơ sở hiệu quả: chưa có chiến lược nợ và chính sách quản lý nợ nước ngoài phù hợp, chưa tính đến khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế. Do vậy, Việt Nam không có khả năng trả nợ IMF khi xuất khẩu giảm mạnh do bất ổn chính trị ở các nước XHCN.

Từ năm 1991 đến nay, thực hiện chính sách mở cửa nền kinh tế, Chính phủ đã thực hiện hàng loạt các biện pháp xử lý nợ cũ như xin xoá nợ, hoãn nợ, chuyển đổi nợ, vay mới trả cũ, bố trí nguồn vốn ngân sách hàng năm để trả nợ. Kết quả các khoản nợ qua Câu lạc bộ Luân Đôn giảm trên 50%, nợ Ngân hàng Đầu tư Quốc tế (MIB) giảm khoảng 65%. Đây được coi là bước đi quan trọng của Việt Nam khi thực hiện lộ trình hội nhập quốc tế.