Như chúng ta đã biết, con người muốn tồn tại và phát triển được, trước hết phải ăn, mặc, ở, đi lại... để thoả mãn những nhu cầu tối thiểu đó, người ta phải làm ra những sản phẩm để phục vụ những nhu cầu đó. Khi sản phẩm tạo ra ngày càng nhiều thì đời sống con người ngày càng hoàn thiện và văn minh hơn. Nghĩa là, việc thoả mãn những nhu cầu sinh sống và phát triển của con người phụ thuộc vào khả năng lao động của chính họ. Nhưng con người, ai cũng có quá trình sinh ra, trưởng thành, già rồi chết. Khi còn nhỏ chưa thể lao động được thì chắc chắn phải dựa vào người đã trưởng thành nuôi dưỡng. Khi trưởng thành thì phải lao động để tự nuôi sống mình và những người phụ thuộc. Nhưng trong thực tế không phải lúc nào con người cũng chỉ gặp thuận lợi, có đầy đủ thu nhập và mọi điều kiện sống bình thường. Trái lại, có rất nhiều trường hợp khó khăn, bất lợi, ít nhiều ngẫu nhiên phát sinh làm cho người ta bị giảm hoặc mất thu nhập hoặc các điều kiện sinh sống khác như bất ngờ bị ốm đau, tai nạn lao động mất khả năng nuôi dưỡng hoặc khi tuổi già khả năng lao động và khả năng phục vụ đều suy giảm.

Khi lâm vào hoàn cảnh đó, các nhu cầu cần thiết trong cuộc sống không vì thế mà mất đi. Trái lại, có cái còn tăng lên, thậm trí có thể xuất hiện thêm nhu cầu mới, như khi ốm đau cần phải chữa bệnh, khi sinh đẻ có nhu cầu bồi dưỡng cho người mẹ hoặc đứa con... và hàng loạt các nhu cầu khác. Bởi vậy muốn tồn tại con người và xã hội loài người phải tìm ra và thực tế đã tìm ra nhiều cách giải quyết khác nhau, một trong những cách đó là “Bảo hiểm xã hội”.

Bảo hiểm xã hội là sự đảm bảo thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập cho người lao động khi họ bị mất hoặc giảm khả năng lao động hay bị mất việc làm. Bảo hiểm xã hội còn là một chính sách xã hội cần thiết của Nhà nước đối với người lao động và các thành viên trong gia đình họ. Bởi vậy, Bảo hiểm xã hội tồn tại khách quan và là nhu cầu cần thiết đối với người lao động, đặc biệt là trong điều kiện kinh tế thị trường hiện nay.

ở nước ta, hiện nay Bảo hiểm xã hội là một chính sách lớn của Đảng và Nhà nước. Với chức năng thông qua việc huy động các nguồn đóng góp của các thành viên để trợ cấp lại cho họ nhằm khắc phục những khó khăn về kinh tế và xã hội do bị ngừng hoặc giảm thu nhập gây ra khi họ bị mất sức lao động tạm thời hay vĩnh viễn góp phần đảm bảo an toàn xã hội, tăng cường sức mạnh của hệ thống chính trị. Hoạt động Bảo hiểm xã hội mang ý nghĩa nhân văn là nét đẹp tổng hoà về đạo lý và văn hoá của cộng đồng trên cơ sở bắt buộc hoặc tự nguyện hợp tác vì sự tiến bộ của xã hội.

Tại mỗi quốc gia, trong mỗi thời kì, con người luôn được coi là lực lượng sản xuất chủ yếu, là nhân tố quyết định sự phát triển kinh tế xã hội. Song trong lao động sản xuất cũng như trong cuộc sống hàng ngày, những nguy cơ rủi ro bởi sự phát triển của lực lượng sản xuất, của tiến bộ khoa học kỹ thuật hay do môi trường xã hội như: ốm đau, bệnh tật, tử vong… vẫn luôn tồn tại và tác động đến nhiều mặt của cuộc sống con người. Mặc dù con người đã có nhiều biện pháp phòng tránh rủi ro (phòng bệnh, chữa bệnh, tiết kiệm, đi vay, đùm bọc tương trợ) nhưng rủi ro vẫn cứ xảy ra, và bảo hiểm luôn được coi là biện pháp hữu hiệu nhất để khắc phục hậu quả rủi ro nhằm đảm bảo cho cuộc sống của con người .

BHXH, BHYT thực chất cũng là bảo hiểm con người và đã xuất hiện từ lâu, song phạm vi đảm bảo cho các rủi ro vẫn còn hạn hẹp. Con người vẫn luôn quan tâm đến những vấn đề khác nảy sinh trong cuộc sống

Kết cấu chuyên đề:

Chương I: Những vấn đề cơ bản về bảo hiểm xã hội và chế độ bảo hiểm xã hội

chương II: tổng quan về bảo hiểm con người và bảo hiểm kết hợp con người