1. Lí do chọn đề tài

Sau 30 năm Trung Quốc tiến hành cải cách, mở cửa theo tư duy “phát triển nghiêng lệch” do Đặng Tiểu Bình đề ra, cho phép một bộ phận dân chúng , một bộ phận khu vực giàu lên trước rồi tiến tới thực hiện cùng giàu có, phát triển bằng mọi giá, “lấy xây dựng kinh tế làm trung tâm” đã làm cho Trung Quốc phát triển một cách nhanh chóng và đạt được nhiều thành tựu trên các lĩnh vực. Song, tư duy phát triển này cũng để lại không ít vấn đề cho thế hệ lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc do Hồ Cẩm Đào đứng đầu như: chênh lệch giàu nghèo giữa thành thị và nông thôn, giữa các vùng miền, giữa các tầng lớp cư dân trong xã hội; tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng; vấn đề dân sinh trở thành điểm nóng; yêu cầu của người dân về dân chủ trong xã hội ngày càng cao; trong xã hội tồn tại nhiều hiện tượng hủ bại, tiêu cực và các hoạt động phạm tội, gây ra những ảnh hưởng xấu đến sự ổn định của xã hội.

Nhằm giải quyết những vấn đề nêu trên, tập thể lãnh đạo thứ tư của Đảng Cộng sản Trung Quốc do Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Hồ Cẩm Đào đứng đầu, tại Hội nghị Trung ương 4 khóa XVI Đảng Cộng sản Trung Quốc (tháng 9 năm 2004), lần đầu tiên đưa ra khái niệm “xây dựng xã hội hài hòa xã hội chủ nghĩa”, tiếp đến Hội nghị Trung ương 6 khóa XVI của Đảng Cộng sản Trung Quốc (tháng 10 năm 2006) đã tập trung bàn về vấn đề xây dựng xã hội hài hòa xã hội chủ nghĩa và thông qua “Nghị quyết của Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc về một số vấn đề quan trọng xây dựng xã hội hài hòa xã hội chủ nghĩa”. Xây dựng xã hội hài hòa xã hội chủ nghĩa được coi là một trong những sáng tạo về lí luận của Tổng Bí thư Hồ Cẩm Đào sau khi trở thành người lãnh đạo của Đảng Cộng sản Trung Quốc.

Trung Quốc coi vấn đề xây dựng xã hội hài hòa xã hội chủ nghĩa là nhiệm vụ chiến lược nhằm xây dựng một xã hội công bằng và văn minh, đồng thời đảm bảo cho sự phát triển xã hội và kinh tế bền vững ở nước này. Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc chủ trương đặt mục tiêu xây dựng một xã hội hài hòa xã hội chủ nghĩa vào “vị trí nổi bật” trong chương trình nghị sự, tiếp tục coi phát triển kinh tế là nhiệm vụ trung tâm. Đây là lần đầu tiên Đảng Cộng sản Trung Quốc nhấn mạnh các vấn đề phát triển xã hội hơn là các vấn đề phát triển chính trị và kinh tế. Dưới sự dẫn dắt của Chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Mao Trạch Đông, học thuyết Đặng Tiểu Bình, xây dựng xã hội hài hòa xã hội chủ nghĩa phản ánh yêu cầu hiện đại hóa và nguyện vọng chung của nhân dân Trung Quốc.

Hơn nữa, bước vào thế kỉ XXI, hòa bình và phát triển vẫn đang là xu thế và chủ đề chính của thời đại. Tuy nhiên, tình hình quốc tế vẫn đang trong quá trình biến đổi phức tạp và sâu sắc, những nhân tố ảnh hưởng đến hòa bình và phát triển gia tăng. Các nước trên thế giới (trong đó có Trung Quốc), nhất là những nước đang phát triển phải đối mặt với những thách thức, rủi ro và áp lực nặng nề về kinh tế, chính trị, văn hóa, quân sự, thông tin do cục diện mất cân bằng. Vấn đề xây dựng xã hội hài hòa được đặt ra cấp thiết.

Đây là vấn đề có biên độ rộng, nhiều tầng ý nghĩa. Trong khuôn khổ một Luận văn, em đi sâu vào phân tích những cở sở dẫn đến sự hình thành và quá trình triển khai lí luận xã hội hài hòa xã hội chủ nghĩa ở Trung Quốc, phân tích những đặc trưng cơ bản, mục tiêu, nguyên tắc, giải pháp của Trung Quốc trong quá trình này. Đồng thời em căn cứ vào mục tiêu xây dựng xã hội hài hòa xã hội chủ nghĩa mà Trung Quốc đã đề ra để đưa ra những nhận định về thành tựu cũng như tồn tại ban đầu mà Trung Quốc đã và chưa đạt được.

Với tinh thần nghiên cứu khoa học nghiêm túc, Luận văn sẽ góp phần nhỏ vào việc tìm hiểu vấn đề quan trọng trong nghiên cứu Trung Quốc đương đại. Đó là “Vấn đề xã hội hài hòa xã hội chủ nghĩa ở Trung Quốc sau 30 năm cải cách, mở cửa”