Nằm trên khu vực ngoại thành Hà nội, bên cạnh sự phát triển tấp nập của một đô thị đang trong thời kỳ Công nghiệp hóa, Hiện đâị hóa, nhưng nơi đây vẫn hội tụ lại cho mình đầy đủ nhũng yếu tố cổ xưa. Nơi đây chính là làng Đông Phù Liệt xưa thuộc tổng Nam Liệt – huyện Thanh trì – tỉnh Hà Đông. Nay thuộc thôn Đông Phù – xã Đông Mỹ - huyện Thanh trì – thủ đô Hà Nội. Đây là một ngôi làng cổ đã có trên 1000 năm tuổi.

Đông Phù Liệt là một làng nằm ở nam thành Thăng Long xưa – nơi có địa thế thuận lợi, tiện đường giao thông thủy bộ từ thời trước đã nổi tiếng. Quả thật, địa danh Phù Liệt đã nổi tiếng ngay từ thế kỷ X, đặc biệt khi quân của Nguyễn Siêu – một trong những sứ quân mạnh nhất thời loạn 12 sứ quân đã cát cứ vùng này. Bấy giờ Phù Liệt gồm 2 phần: Đông Phù Liệt nằm liền kề với sông Hồng – trên bến dưới thuyền tấp nập, Tây Phù Liệt là vùng gò đống – nơi Nguyễn Siêu đặt đại bản doanh.

Đông Phù Liệt có một vị thế rất đặc biệt: với hai dòng sông – sông Hồng chảy từ phía đông và sông Tô Lịch chảy phía Tây xuôi dòng từ phía Thăng Long tới đây bỗng thắt lại dồn phù sa vào cánh đồng Đông Phù Liệt làm cho đất đai vùng này màu mỡ, sản vật phong phú dồi dào. Hai con sông này là hai đường thủy quan trọng đi ngược về xuôi. Đồng thời hai con đường bộ đó là đường Thiên Lý Bắc – Nam và đường ven bờ hữu ngạn sông Hồng sau này đến thời Trần đã dựa theo nó để đắp đê Đỉnh Nhĩ ( tức đê hữu ngạn sông hông ngày nay ) cũng chạy qua làng, càng tạo cho làng Đông Phù Liệt có thế hiểm về quân sự, thế thuận về kinh tế và thế mở để tiếp thu cái hay cái đẹp của nhiều miền trên đất nước.

Trải qua sự thống trị của các triều đại phong kiến, Đông Phù Liệt đã trở thành nơi ghi dấu của biết bao nhiêu chứng tịch lịch sử. Ở thời Lợi, có 2 công chúa con của vua Lý Thánh Tông đã về tu và đắc đạo tại đây. Đây cũng là nơi vị vua thứ 8 của triều Lý là Lý Huệ Tông đã về tu và tự vẫn tại chủa Phù Liệt. Gò “Mả Vua” ở cạnh chùa ngày nay là một chứng tích lịch sử. Năm Bính Ngọ 1426 Lê Lợi khi tiến quân ra Bắc đánh quân Minh cũng về đóng doanh trại tại đình làng. Năm Kỷ Dậu 1789, Đông Phù Liệt được vua Quang Trung – Nguyễn Huệ chọn làm nơi tập trung thu hút sự chú ý của địch tạo thuận lợi cho ta đánh Khương Thượng – Đống Đa một cách nhanh chóng và tiến thẳng vào Thăng Long gây cho địch sự kinh hoàng khiếp sợ.

Kết cấu đề tài:

Chương 1: Đông Phù Liệt – những dấu ấn đậm nét cổ xưa

Chương II: ĐÔNG PHÙ LIỆT – Làng quê Văn Hiến