Mở đầu

1. Tính cấp thiết của đề tài

Tư tưởng Hồ Chí Minh là tài sản tinh thần vô cùng quý báu của dân tộc ta, đã dẫn dắt cách mạng Việt Nam giành được những thắng lợi to lớn trong 7 thập kỷ qua. Nghị quyết 09-NQ/ TW ngày 18/ 2/ 1995 của Bộ Chính trị đã đánh giá: " Tư tưởng của Người đã và đang soi đường cho cuộc đấu tranh của nhân dân ta giành thắng lợi, trở thành những giá trị bền vững của dân tộc Việt Nam và lan tỏa ra thế giới". Mét trong những thành tố quan trọng góp phần làm nên tầm cao và chiều sâu, giá trị định hướng của tư tưởng Hồ Chí Minh trong thời đại ngày nay là tư tưởng nhân văn của Người.

Tư tưởng nhân văn Hồ Chí Minh với nội dung cơ bản: giải phóng người lao động đã chi phối tất cả các lĩnh vực trong tư tưởng của Người.

Hiện nay, với chính sách " mở cửa", xây dựng nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước theo định hướng XHCN (đang trong quá trình vừa thực hiện, vừa tìm tòi, chưa từng có tiền lệ) làm biến đổi sâu sắc đời sống xã hội. Nền kinh tế được " vực dậy", ổn định và tăng trưởng trong nhiều năm kéo theo đời sống tinh thần có nhiều thay đổi rõ rệt, tích cực. Mặt khác, mặt trái của nền kinh tế thị trường còng tự phát gây ra nhiều tiêu cực (ở mức độ nghiêm trọng) trong đời sống xã hội, đặc biệt ở lĩnh vực văn hóa tinh thần, đạo đức cả ở phía đảng viên, cán bộ nhân viên nhà nước và cả ở phía người lao động: tình trạng quan liêu của bộ máy Đảng, Nhà nước; sù sa sút phẩm chất đạo đức, thoái hóa biến chất ở mét số không Ýt cán bộ; sù thiếu kiến thức dân chủ trong mét bộ phận lớn người lao động... dẫn đến tình trạng quyền làm chủ của người lao động bị vi phạm một cách phổ biến, nhiều nơi ở mức độ nghiêm trọng đã cản trở, làm chậm lại tiến trình giải phóng, phát triển con người và gây ra nguy cơ sự phát triển không bền vững. Người lao động - lực lượng cơ bản nhất của xã hội - phải chịu hậu quả trực tiếp, nặng nề nhất do sù vận động theo xu hướng tiêu cực gây ra.

Để hạn chế hiện trạng đó, việc nghiên cứu Vấn đề giải phóng người lao động Việt Nam bị áp bức trong tư tưởng nhân văn Hồ Chí Minh là việc làm thiết thực.

2. Tình hình nghiên cứu đề tài

Tư tưởng giải phóng con người của Hồ Chí Minh đã được nghiên cứu ngay từ khi bắt đầu hình thành vào những năm 20 của thế kỷ này.

Thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII Đảng Cộng sản Việt Nam, đã có nhiều công trình nghiên cứu tư tưởng của Hồ Chí Minh ở nhiều cấp độ và giác độ khác nhau: Chương trình nghiên cứu cấp Nhà nước về Tư tưởng Hồ Chí Minh, Chương trình khoa học và công nghệ cấp Nhà nước về Tư tưởng Hồ Chí Minh - KX. 02 với nhiều đề tài nhánh. Các tạp chí khoa học xã hội và nhân văn mở chuyên mục nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh đăng tải những kết quả nghiên cứu của đông đảo các nhà nghiên cứu khoa học, các nhà lãnh đạo quản lý. Đặc biệt phải kể đến các tác phẩm có giá trị lớn của các đồng chí Phạm Văn Đồng, Võ Nguyên Giáp viết về con người, sự nghiệp, đạo đức, tư tưởng Hồ Chí Minh, trong đó có nói nhiều đến tư tưởng nhân văn của Người, như: Hồ Chí Minh và con người Việt Nam trên con đường dân giàu nước mạnh (Phạm Văn Đồng), Tư tưởng Hồ Chí Minh và con đường cách mạng Việt Nam (Võ Nguyên Giáp)...

Các công trình nêu trên đã đi sâu phân tích nguồn gốc, bản chất, nội dung cơ bản của tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng Việt Nam. Đó là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về các vấn đề giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con người, về độc lập dân tộc gắn liền với CNXH, về lòng yêu nước thương dân,... Tất cả đều chứa đựng những giá trị nhân văn lớn lao, bởi đó là những tư tưởng tiến bộ, chứa chan tình yêu con