Tiểu luận Triết học

Phần I : Mở đầu

I. Khái niệm về hình thái kinh tế - xã hội

Hình thái kinh tế - xã hội là một phạm trù của chủ nghĩa duy vật lịch sử dùng để chỉ xã hội ở từng giai đoạn phát triển lịch sử nhất định, với những quan hệ sản xuất của nó thích ứng với lực lượng sản xuất ở một trình độ nhất định và với một kiến trúc thượng tầng được xây dựng trên quan hệ sản xuất đó.

Trong mỗi hình thái kinh tế - xã hội, giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất, giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng luôn luôn có sự tác động biện chứng với nhau. Sù tác động đó làm cho xã hội vận động và phát triển theo những quy luật nhất định.

Ngoài những mặt cơ bản trên, hình thái kinh tế xã hội còn có những quan hệ về dân tộc, giai đoạn lịch sử và các quan hệ khác như quan hệ gia đình, quan hệ làng xã, v. v. . . Các quan hệ trên tuy có vai trò độc lập nhất định nhưng cũng bị chi phối bởi những điều kiện vật chất kinh tế cụ thể và những quan hệ cơ bản khác của xã hội.

II. Tính cấp thiết của đề tài

Học thuyết của C. Mac về hình thái kinh tế - xã hội ra đời là một cuộc cách mạng trong toàn bộ quan niệm về lịch sử xã hội, là cơ sở phương pháp luận của sự phát triển khoa học về quá trình vận động và phát triển xã hội. Nhờ có học thuyết về hình thái kinh tế - xã hội này nên lần đầu tiên trong lịch sử C. Mac đã chỉ rõ bản chất của từng chế độ xã hội. Như vậy, học thuyết hình thái kinh tế - xã hội giúp ta nghiên cứu một cách đúng đắn và khoa học về sự vận hành của xã hội trong thế giới phát triển nhất định.

Do đặc điểm về lịch sử, về những quan hệ và thời gian, không phải quốc gia nào cũng phải trải qua tất cả các hình thái kinh tế - xã hội theo mét sơ đồ chung. Lịch sử cho thấy có những nước đã bỏ qua mét hình thái kinh tế - xã hội nào đó trong tiến trình phát triển của mình. Vận dụng điều này vào hoàn