Mặc dù là một trong những nước giành được độc lập sớm ở châu á, đã bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa, tiến thẳng lên chế độ xã hội chủ nghĩa nhưng "độc lập, tự do, hạnh phúc" chỉ đến với nhân dân Việt Nam kể từ ngày 30-4-1975 khi dân ta chiến thắng đế quốc Mĩ sau nhiều năm chiến đấu. Hâụ quả từ hai cuộc chiến tranh với đế quốc Pháp, Mĩ và những tàn dư còn sót lại từ chế độ cũ đã đẩy đất nước ta lâm vào khủng hoảng ở nhiều mặt trong đó có kinh tế, đời sống nhân dân vô cùng khó khăn, cơ sở vật chất bị tàn phá, trình độ học vấn thấp, công cụ lao động còn thô sơ...Đứng trứơc tình hình này, tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI năm 1986, Đảng ta đã quyết định đổi mới kinh tế, thay thế nền kinh tế tập trung, quan liêu, bao cấp sang nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Công cuộc đổi mới thực sự đã làm thay đổi bộ mặt đất nước, cuộc sống nhân dân được nâng cao, củng cố, nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế.

Một nhà triết học đã từng nói: "Sự phát triển của chính trị, luật pháp, triết học, tôn giáo, văn học nghệ thuật đều dựa trên sự phát triển về kinh tế". Điều đó cho thấy, kinh tế có ảnh hưởng rất lớn tới mọi lĩnh vực của đất nước. So với các nước trên thế giới, nước ta là một nước nghèo, đang trong quá trình quá độ lên chủ nghĩa xã hội. vì vây, việc chuyển đổi cơ cấu kinh tế từ nền kinh tế tập trung quan liêu bao cấp sang nền kinh tế thị trường dưới sự quản lí của Nhà nước bên cạnh những khó khăn về kinh tế, thì những mâu thuẫn giữa cái cũ và cái mới kìm h•m sự phát triển là điều không thể tránh khỏi. Do vây, việc tìm ra một hướng đi đúng đắn, cho nền kinh tế phù hợp với hoàn cảnh đất nước, phù hợp với thế giới, với thời đại là hết sức cần thiết.