MỤC LỤC

MỞ ĐẦU 1

I. Cơ sở lý luận 2

1. Lịch sử những tư tưởng triết học chủ nghĩa duy vật trước Mác về mâu thuẫn 2

II. Tính tất yếu và mâu thuẫn bản chất của nền kinh tế thị trường ở Việt Nam 6

1. Tính tất yếu của quá trình xây dựng nền kinh tế thị trường ở Việt Nam

2. Những mâu thuẫn tồn tại trong nền kinh tế thị trường ở Việt Nam 11

3. Thực trạng và phương hướng giải quyết những mâu thuẫn trong nền kinh tế thị trường 19

KẾT LUẬN 23

MỞ ĐẦU

Cùng với xu thế của thời đại và thế giới thì việc chuyển sang nền kinh tế thị trường của Việt Nam là tất yếu. Vào những năm 70, cuối những năm 80 của thế kỷ XX, khi mà những khủng hoảng kinh tế trong hệ thống các nước xã hội chủ nghĩa đã phát triển đến đỉnh điểm, Việt Nam cũng không nằm ngoài tình trạng này. Trước tình hình này, Đảng và Nhà nước ta đã quyết định chuyển nền kinh tế đất nước từ cơ chế tập trung quan liêu, bao cấp sang nền kinh tế thị trường, mà mốc đánh dấu là Đại hội Đảng VI (tháng 12 năm 1986).

Kinh tế thị trường là một nền kinh tế phát triển nhất cho tới nay với rất nhiều mặt ưu đIểm. Tuy nhiên, trong quá trình chuyển sang nền kinh tế thị trường , nước ta không tránh khỏi những khó khăn. Theo quan đIển triết học duy vật biện chứng thì bất cứ một sự vật, hiện tượng nào cũng chứa đựng trong nó những mâu thuẫn của các mặt đối lập. Điều này cũng đúng trong nền kinh tế thị truờng ở Việt Nam hiện nay, trong lòng nó đang chứa đựng các mâu thuẫn. Trong giai đoạn chuyển tiếp này, trước hết đó là mâu thuẫn của sự xuất hiện cơ chế mới của nền kinh tế thị trường và cơ chế cũ trong nền kinh tế tập trung, quan liêu, bao cấp; mâu thuẫn giữa yêu cầu phát triển với kiến trúc thượng tầng về mặt chính trị, pháp lý, quan điểm, tư tưởng. Mâu thuẫn giữa tính tự phát của sự phát triển kinh tế thị trường (theo chủ nghĩa tư bản) với định hướng xã hội chủ nghĩa, mâu thuẫn giữa mặt tích cực và mặt tiêu cực của kinh tế thị trường…

Những mâu thuẫn này đang hiện diện và tác động mạnh mẽ tới quá trình phát triển nền kinh tế đất nước. Việc nhận thức rõ vấn đề này và giải quyết chúng có ý nghĩa vô cùng quan trọng để thúc đẩy sự phát triển nền kinh tế Việt Nam hiện nay. Đây là nhiệm vụ hàng đầu của Đảng và Nhà nước ta.

Nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề này và bằng những kiến thức thu được trong năm học vừa qua tôi chọn đề tài: "Phân tích vị trí và nội dung của quy luật thống nhất và đấu tranh của các mặt đối lập trong hệ thống phép biện chứng duy vật? Ý nghĩa phương pháp luận? Sự vận dụng của Đảng ta trong đường lối đổi mới đất nước?"