Là 1 đại đơn vị Bộ binh được thành lập cuối cùng của quân đội Sài Gòn, Sư đoàn 3 Bộ binh (có biệt danh là Sư đoàn Trừng Giới) đã trải qua những ngày tháng nghiệt ngã, cay đắng trên 2 chiến trường Trị Thiên và Nam Ngãi.

Dưới góc độ của 1 người trong cuộc, tác giả cố gắng trình bày trung thực về những con người, tư viên Tư lịnh cho đến anh binh nhì, mà mảnh đời riêng của họ đã gắn liền với số phận của đơn vi, qua đó giúp độc giả nhìn lại cuộc chiến với cái nhìn rõ nét, đồng thời thấy được những nguyên nhân sâu xa về một thất bại không thể tránh khỏi của một đơn vị nói riêng, của một đạo quân nói chung…

NXB Trẻ

---

Trích:

Tướng Hinh quay lại nhìn từng sỹ quan tham mưu… rồi chậm rãi nói :

“Chúng ta đã buớc vào tuần lễ cuối cùng của tháng 3, tuần lễ dài nhất của tháng, và chắc là của cả năm 1975 : Phòng tuyến thu hẹp nhưng chúng ta có đến 6 chục ngàn quân từ các nơi com lại, tất cả đều thuộc quyền chỉ huy của Tư lệnh Sư đoàn 3. Tướng Trưởng đã giao cho tôi toàn quyền chỉ huy phòng tuyến cuối cùng của Quân đoàn. Giờ phút này Sư đoàn 3 đảm trách nhiệm vụ người con trưởng”.

Cùng buổi sáng đó tại chi khu Điện Bàn, 1 tiểu đoàn thuộc Trung đoàn 57 ra sức đào hố chiến đấu để bảo vệ tuyến đầu của mặt trận.

Thị xã Hội An, thành phố cổ và cũng là thành phố chết… Một số dân chạy về Đà Nẵng hoặc về quê – Họ ra đi để tránh những cuộc giao tranh sắp sảy ra…

Tại thành phố Đà Nẵng, xe phóng thanh của Ty Thông tin loan báo :

“Đồng bào di tản chuẩn bị túi xắc, sẽ có tàu chở về Nam, không được mang theo đồ đạc cồng kềnh”

Tin đó càng làm nản lòng những người lính Sư đoàn Trừng giới, những cột xương sống của cả Quân đoàn 1 trong những ngày hấp hối.


Buổi chiều 27, trên chuyến bay trực thăng thị sát Đà Nẵng, tướng Hinh chứng kiến cảnh đau lòng:

Hàng vạn người đổ xô ra cảng Tiên Sa và phi trường Đà Nẵng đợi tàu hoặc máy bay, và nếu dùng viễn kính, ông sẽ thấy có cả một số sỹ quan thân yêu của Bộ tư lệnh Sư đoàn 3, nhưng người đã được ông ưu ái, ban ơn. Họ bỏ đi không chia xẻ với ông trong những giờ phút nguy kịch này…