LỜINÓIĐẦU

Mâu thuẫn không chỉ có trong lĩnh vực xã hội mà nó còn tồn tại trong cả lĩnh vực tư nhiên và trong chính tư duy của con nguời.

Mâu thuẫn tồn tại từ khi sự vật xuất hiện cho đến khi sự vật kết thúc tồn tại của mình. Trong mỗi sự vật mâu thuẫn hình thành không chỉ có một mà có nhiều mâu thuẫn và sự vật trong cùng một lúc có nhiều mặt đối lập, mâu thuần này mất đi thì mâu thuẫn khác lại hình thành.

Trong hoạt động kinh tế hiện tượng đó cũng mang tính phổ biến, chẳng hạn như mâu thuẫn giữa cung- cầu, tích luỹ-tiêu dùng, tính kế hoạch hoá của từng xí nghiệp, công ty với tính tự phát vô chính phủ của nền sản xuất hàng hoá.

Trong sự nghiệp đổi mới của nước ta do Đảng khởi xướng và lãnh đạo đã giành được những thắng lợi bước đầu mang tính quyết định, quan trọng trong việc chuyển nền kinh tế từ cơ chế quản lý tập trung quan liêu bao cấp sang cơ chế thị trường có sự quản lý của nhà nước theo định hướng XHCN. Trong những chuyển biến đóđãđạt được những thành tựu to lớn nhưng trong những thành công đó luôn tồn tại những vấn đề mâu thuẫn làm kìm hãm sự phát triển của đất nước, của công cuộc đổi mới đòi hỏi phải được giải quyết nó sẽ thúc đẩy cao sự phát triển của nền kinh tế.

Sau khi đãđược học một số các kiến thức về triết học Mác-Lê Nin và một số kiến thức xuất phát từ chính thực tế của đất nước, em đã chọn đề tài “vận dụng quy luật mâu thuẫn để phân tích những mâu thuẫn trong quá trình xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xhcn ở Việt Nam” làm tiểu luận cho môn triết học Mác-LêNin.

KẾT LUẬN

Trong quá trình xây dựng và phát triển nền kinh tế thị trường ở Việt Nam theo định hướng xã hội chủ nghĩa đó và đang nảy sinh hàng loạt mâu thuẫn, đó là mâu thuẫn giữa các kiểu kinh tế thị trường như là một đặc trưng của CNTB với việc thực hiện kinh tế thị trường ở nước ta; mâu thuẫn các tầng lớp trong xã hội với định hướng xã hội chủ nghĩa; giữa lợi ích cá nhân và lợi ích xã hội; giữa sự yếu kém của quan hệ sản xuất với trình độ của lực lượng sản xuất; giữa chính sách kinh tế và chính sách xã hội.

Sự thành công trong việc xây dựng CNXH ở Việt Nam phụ thuộc vào việc giải quyết giữa mâu thuẫn đó. Vấn đề đặt ra là phải nghiên cứu những mâu thuẫn đó và tìm ra phương hướng giải quyết chung. Nghiên cứu mâu thuẫn là phải thấy được mâu thuẫn nào là cơ bản, mâu thuẫn nào là không cơ bản, rồi cuối cùng tìm ra phương hướng giải quyết mâu thuẫn, từ đó các mâu thuẫn không cơ bản sẽ được giải quyết.

Em xin chân thành cảm ơn sự hướng dẫn tận tình của cô giáo Nguyễn Thị Bích Thủyđã giúp đỡ em hoàn thành bài tiểu luận này.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Triết học Mác Lênin dùng trong các trường Đại học và cao đẳng khối kinh tế, tập II, NXB chính trị quốc gia, Hà Nội 1997, trang 58-69, 172,178,241.

2. Triết học Mác Lênin dùng chung cho các trường Đại học, cao đẳng, tập I, NXB Giáo dục, Hà Nội 2000, trang 141,211.

3. Văn Kiện Đại hội IV, NXB sự thật, Hà Nội, trang 42.

4. Văn kiện đại hội lần thứ 3 ban chấp hành trung ương khoá VIII, NXB chính trị quốc gia, Hà Nội 1997, trang 15.

6. Nguyễn Tuấn Hùng: kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa' mâu thuẫn và phương hướng giải quyết, nghiên cứu lý luận, số 8-2000, trang 18-21.

Giải quyết mâu thuẫn nhằm thực hiện tốt giữa tăng trưởng kinh tế và công bằng xã hội ở nước ta, triết học số 5 (111) - 10/1999, trang 20-23.

7. Dương Thị Liễu: vai trò nhà nước trong việc định hướng xã hội chủ nghĩa kỹ thuật thị trường ở nước ta, kinh tế và phát triển số 36-5/6/2000 trang 34-35.

8. Đỗ Nguyên Phương: về hiện tượng phân tầng xã hội ở nước ta hiện nay, nghiên cứu trao đổi, số 3-1999 trang 30, 33.

9. Phạm Đức Thành: mấy vấn đề về nguồn nhân lực Việt Na, kinh tế và phát triển, số 42-12/2000 trang 19.

10. Phạm Trung Thanh: phương pháp thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học. Trong sinh viên, NXB khoa học và kỹ thuật Hà Nội 2000, trang 104.

11. Mai Hữu Thực về đặc trưng của kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam, tạp chí Cộng sản số 4/ tháng 2-2000, trang 39-42.

12. Thời báo kinh tế Việt Nam, số 146 (712) - thứ 4- 6/12/2000, số 151 (717) thứ 2-18/12/2000.

13. Kinh tế chính trị Mác Lênnin, tập I NXB giáo dục, Hà Nội 1996, trang 30,31.

14. Kinh tế chính trị Mác Lênin dùng trong các trường Đại học, cao đẳng khối kinh tế tập II, NXB giáo dục Hà Nội, 1996, trang 104, 191.

MỤCLỤC

LỜINÓIĐẦU 1

CHƯƠNG 1: CÁCVẤNĐỀCƠSỞLÝLUẬN 2

I. Khái quát về nội dung của qui luật mâu thuẫn. 2

1.1. Một số khái niệm cơ bản của qui luật. 2

1.1.1. Mâu thuẫn: 2

1.1.2 .Vai trò của quá trình đấu tranh của các mặt đối lập: 2

1.2. Nội dung của quy luật mâu thuẫn 3

1.2.1. Tính khách quan và phổ biến của mâu thuẫn 3

1.2.2. Sựđấu tranh của các mặt đối lập trong tính thống nhất của nó tạo ra nguồn gốc và nguồn lực cho môi số vấn đề và phát triển. 3

1.3 Một số loại mâu thuẫn 6

1.3.1. Mâu thuẫn bên trong và mâu thuẫn bên ngoài 6

1.3.2. Mâu thuẫn cơ bản và mâu thuẫn không cơ bản 7

1.3.3. Mâu thuẫn chủ yếu và mâu thuẫn thứ yếu 7

1.3.4. Mâu thuẫn đối kháng và không đối kháng 8

CHƯƠNG 2: NHỮNGMÂUTHUẪNTRONGNỀNKINHTẾTHỊTRƯỜNGĐỊNHHƯỚNGXÃHỘICHỦNGHĨAỞ VIỆT NAMHIÊNNAY 9

2.1 Khái quát nền kinh tế thị trường của Việt Nam 9

2.1.1 Khái niệm 9

2.1.2 Nền kinh tế thị trường theo định hước XHCN ở nước ta 9

2.2 Một số mâu thuẫn cơ bản trong nền KTTT ở Việt Nam hiện nay 13

2.2.1 Mâu thuẫn giữa LLSX và QHSX 13

2.2.2 Mâu thuẫn giữa các giai cấp trong xã hội 14

2.2.3 Mâu thuần giữa các hình thái kinh tế trước đây trong KTTT. 15

2.2.4.Mâu thuẫn giữa KTTT và mục tiêu xây dựng con người XHCN. 15

KẾTLUẬN 17

DANHMỤCCÁCTỪNGỮVIẾTTẮT

LLSX: lực lượng sản xuất

QHSX: quan hệ sản xuất

KTTT: kinh tế thị trường

CNXH: chủ nghĩa xã hội

CNTB: chủ nghĩa tư bản

CNCS: chủ nghĩa cộng sản

XHCN: xã hội chủ nghĩa