Mục lục

Trang

Mục lục i

Danh mục bảng biểu iv

Mở đầu 1

Chương 1 : Một số vấn đề lý luận về siêu thị và kinh nghiệm tổ chức quản lý và kinh doanh siêu thị của

một số nước trên thế giới

I. Một số vấn đề lý luận về siêu thị 4

1.1. Khái niệm và phân loại siêu thị 4

1.1.1. Khái niệm siêu thị, hệ thống siêu thị 4

1.1.2. Phân loại siêu thị 6

1.2. Tính tất yếu khách quan của việc hình thành và phát triển hệ thống

siêu thị trên thế giới

8

1.3. Vị trí, vai trò của siêu thị trong hệ thống phân phối hiện đại 10

1.3.1. Vị trí của siêu thị 10

1.3.2. Vai trò của siêu thị 10

1.3.3. Những lợi thế và bất lợi của siêu thị so với các loại hình kinh doanh

th−ơng mại khác

13

1.4. Tiêu chí phân biệt siêu thị với các loại hình kinh doanh th−ơng mại

khác

16

1.4.1. Những đặc tr−ng cơ bản của kinh doanh siêu thị 16

1.4.2. Nhận dạng siêu thị qua hình thức bên ngoài: địa điểm, quy mô, số l−ợng

và chủng loại hàng hoá, bãi để xe, đối t−ợng khách hàng

18

1.5. Quản lý Nhà n−ớc (QLNN) đối với hoạt động kinh doanh siêu thị 20

1.5.1. Sự cần thiết của QLNN đối với hoạt động kinh doanh siêu thị 20

1.5.2. Nội dung của QLNN đối với hoạt động kinh doanh siêu thị 21

II. Kinh nghiệm phát triển kinh doanh siêu thị của một số n−ớc

trên thế giới

22

2.1. Kinh nghiệm của một số n−ớc 22

2.1.1. Trung Quốc 22

2.1.2. Thái Lan 28

2.1.3. Pháp 33

2.2. Một số bài học có thể áp dụng cho Việt Nam 36

2.2.1. Về sự phát triển hệ thống siêu thị 36

2.2.2. Đối với quản lý Nhà n−ớc 37

III. Sự cần thiết của việc phát triển hệ thống siêu thị ở Việt Nam 39

3.1. Yêu cầu của hội nhập kinh tế quốc tế 39

3.2. Yêu cầu của công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất n−ớc 40

3.3. Các điều kiện cần thiết để phát triển hệ thống siêu thị ở n−ớc ta 41

3.4 Những thuận lợi cho sự phát triển hệ thống siêu thị ở Việt Nam 41

Chương II : Thực trạng phát triển hệ thống siêu thị ở Việt Nam từ 1996 đến nay

43

I. Thực trạng hoạt động của hệ thống siêu thị ở Việt Nam từ 1996 đến

nay

43

1.1. Khái quát tình hình hoạt động của hệ thống siêu thị trên cả n−ớc và

các thành phố lớn

43

1.1.1. Số l−ợng, quy mô và các hình thức siêu thị 43

1.1.2. Tổ chức kinh doanh siêu thị 49

1.1.3. Tr−ng bày hàng hoá trong siêu thị 55

1.1.4 Tình hình hoạt động kinh doanh, các dịch vụ khách hàng và hoạt động

khuyến mại

56

1.1.5 Lực l−ợng lao động của hệ thống siêu thị 59

1.2. Chất l−ợng và hiệu quả của hoạt động siêu thị 61

1.3. Các yếu tố tác động đến sự hình thành và phát triển của hệ thống

siêu thị thời gian qua

63

1.4. Đánh giá chung về kinh doanh siêu thị hiện nay ở Việt Nam 68

II. Thực trạng quản lý nhà n−ớc đối với siêu thị ở Việt Nam 72

2.1. Khái quát về công tác QLNN đối với siêu thị thời gian qua 72

2.1.1. Thực trạng các quy định có tính pháp lý 72

2.1.2. Thực trạng hệ thống cơ chế, chính sách hỗ trợ, khuyến khích của Nhà

n−ớc

78

2.1.3. Thực trạng công tác xây dựng chiến l−ợc, quy hoạch và kế hoạch phát

triển siêu thị

79

2.1.4. Thực trạng công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực thi các quy

định của pháp luật đối với hoạt động kinh doanh của siêu thị

81

2.2. Đánh giá chung và những vấn đề đặt ra 82

2.2.1. Kết quả đạt đ−ợc 82

2.2.2. Một số hạn chế, nguyên nhân và những vấn đề đạt ra trong công tác

quản lý nhà n−ớc đối với siêu thị

83

Chương 3 : Một số giải pháp đổi mới công tác quản lý Nhà nước và tổ chức quản lý kinh doanh nhằm phát triển hệ thống siêu thị ở việt nam thời gian tới năm

2010

85

I. Những cơ hội và thách thức mới đối với việc phát triển hệ

thống siêu thị của Việt Nam

85

1.1. Những xu h−ớng mới của môi tr−ờng kinh doanh quốc tế 85

1.2. Những thay đổi của môi tr−ờng kinh doanh trong n−ớc thời gian tới

năm 2010

88

1.3. Những cơ hội và thách thức mới đối với việc phát triển hệ thống

siêu thị ở n−ớc ta

89

1.3.1. Cơ hội 89

1.3.2. Thách thức 91

II. Quan điểm và định h−ớng phát triển hệ thống siêu thị của Việt

Nam thời gian tới

94

2.1. Các quan điểm về phát triển hệ thống siêu thị của Việt Nam 94

2.2. Định h−ớng phát triển hệ thống siêu thị của Việt Nam thời gian tới

năm 2010

96

2.2.1. Định h−ớng quy hoạch phát triển siêu thị của Việt Nam đến năm 2010 96

2.2.2. Định h−ớng phát triển các nhà phân phối kinh doanh siêu thị 97

2.2.3. Định h−ớng đầu t− xây dựng hạ tầng, tạo điều kiện về mặt bằng cho các

siêu thị

98

2.2.4. Định h−ớng phát triển hệ thống siêu thị Việt Nam 99

2.2.5. Định h−ớng tổ chức và quản lý hoạt động siêu thị 100

III. Một số giải pháp đổi mới công tác quản lý Nhà n−ớc nhằm phát 101

triển hệ thống siêu thị n−ớc ta

3.1. Giải pháp nâng cao nhận thức và hiểu biết của toàn xã hội về kinh

doanh siêu thị

101

3.2. Giải pháp xây dựng và hoàn thiện môi tr−ờng pháp lý điều chỉnh hoạt

động kinh doanh siêu thị

103

3.3. Xây dựng các cơ chế, chính sách khuyến khích, hỗ trợ phát triển siêu thị 105

3.4. Đổi mới công tác xây dựng chiến l−ợc, quy hoạch và kế hoạch phát triển

siêu thị

110

3.5. Đổi mới công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực thi các quy định

của pháp luật đối với kinh doanh siêu thị

111

3.6. Khuyến khích sự ra đời và xây dựng năng lực cho hiệp hội siêu thị 112

3.7. Các giải pháp khác 113

IV. Một số giải pháp đổi mới hoạt động quản trị kinh doanh của các

doanh nghiệp siêu thị

114

4.1. Những đổi mới trong nhận thức và t− duy của các giám đốc siêu thị 114

4.2. Đổi mới và đa dạng hoá các hình thức bán hàng của siêu thị 116

4.3. Lựa chọn vị trí đặt siêu thị thích hợp 116

4.4. Phát triển và đa dạng hoá tập hợp hàng hoá 117

4.5. Xây dựng và thực thi chính sách giá cả hợp lý 118

4.6. Phát triển dịch vụ khách hàng và tăng c−ờng hoạt động XTTM 119

4.7 Có chính sách quản trị và phát triển nguồn nhân lực hiệu quả 121

Kết Luận 123

Phụ lục 125

Danh mục tài liệu tham khảo 136

Mở đầu

Siêu thị là một trong những loại hình kinh doanh bán lẻ hiện đại, hình

thành và phát triển trong quan hệ mật thiết với quá trình công nghiệp hoá và

đô thị hoá mạnh mẽ ở quy mô thế giới. Sự ra đời của siêu thị đầu tiên ở Mỹ

vào năm 1930 sau đó mở rộng sang châu Âu đ−ợc coi là một trong những

cuộc “cách mạng” hữu ích nhất đối với ng−ời tiêu dùng trong lĩnh vực l−u

thông phân phối ở thế kỷ XX.

Phát triển hệ thống siêu thị văn minh hiện đại ở Việt Nam trong bối cảnh

n−ớc ta đang thực hiện công cuộc đổi mới, tiến hành CNH, HĐH và chủ động

hội nhập với thế giới và khu vực là một đòi hỏi của thực tế khách quan.

Siêu thị chính thức xuất hiện lần đầu tiên ở n−ớc ta năm 1993 khi công

ty Vũng Tàu Sinhanco khai tr−ơng “siêu thị” Minimart. Đến nay, sau hơn 10

năm hình thành và phát triển, chúng ta đã có một hệ thống siêu thị t−ơng đối

hoàn chỉnh từ các siêu thị nhỏ cho tới các đại siêu thị ở các thành phố và các

đô thị lớn. Siêu thị đã trở nên quen thuộc đối với ng−ời dân các thành phố lớn

nh− thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội .

Kinh doanh siêu thị ra đời đã làm thay đổi diện mạo ngành th−ơng mại

bán lẻ của đất n−ớc, mở ra một loại cửa hàng văn minh, hiện đại và tiện nghi

cho ng−ời mua sắm Việt Nam, làm thay đổi cả các thói quen mua sắm truyền

thống và đóng góp vào sự phát triển kinh tế, xã hội đất n−ớc nói chung.

Thời gian qua, việc nghiên cứu, phát triển hệ thống siêu thị ở Việt Nam

đã đ−ợc Nhà n−ớc, các Bộ, Ngành và các địa ph−ơng quan tâm. Nghị quyết

Đại hội Đảng IX đã nhấn mạnh đến việc phát triển các loại hình th−ơng mại

văn minh, hiện đại ở Việt Nam, Quyết định 311/QĐ-TTg ngày 20/03/2003

của Thủ t−ớng chính phủ phê duyệt Đề án “Tiếp tục tổ chức thị tr−ờng trong

n−ớc, tập trung phát triển thị tr−ờng nông thôn đến năm 2010” và Chỉ thị

13/2004/CT-TTg của Thủ t−ớng Chính phủ về việc thực hiện những giải pháp

chủ yếu nhằm phát triển mạnh thị tr−ờng nội địa đã đề cập đến việc phát triển

hệ thống siêu thị, tr−ớc mắt −u tiên phát triển ở các thành phố lớn. Đặc biệt,

Quyết định 1371/2004/QĐ-BTM ngày 24 tháng 09 năm 2004 của Bộ Th−ơng

mại ban hành Quy chế kinh doanh siêu thị . quy định tiêu chuẩn và ph−ơng

thức quản lý hoạt động siêu thị. Ngoài ra, những vấn đề liên quan tới siêu thị

còn đ−ợc đề cập trong tất cả các đề án quy hoạch phát triển th−ơng mại của

các tỉnh, thành phố trong cả n−ớc. Bên cạnh đó, nhiều công trình nghiên cứu,

dự án khoa học và công nghệ tực tiếp hoặc gián tiếp liên quan đến siêu thị đã

đ−ợc thực hiện cả ở tầm vĩ mô và vi mô đã góp phần vào việc phát triển mạng

l−ới siêu thị của n−ớc ta nh− hiện nay nh− cuốn “Nghệ thuật kinh doanh bán

lẻ hiện đại” của Viện Nghiên cứu th−ơng mại (năm 2002, Nhà xuất bản

Thống kê), đề tài khoa học cấp Bộ “Nhu cầu và ch−ơng trình đào tạo

nhân viên th−ơng mại trong các siêu thị” (Tr−ờng cán bộ Th−ơng mại

Trung −ơng thực hiện năm 2001), đề tài khoa học cấp Bộ “Các loại hình

kinh doanh văn minh, hiện đại, định h−ớng quản lý Nhà n−ớc đối với

siêu thị tại Việt Nam” (Vụ chính sách thị tr−ờng trong n−ớc, Bộ Th−ơng

mại thực hiện năm 2001) .

Tuy nhiên, siêu thị vẫn là lĩnh vực kinh doanh khá mới mẻ ở n−ớc ta và

hệ thống siêu thị không tránh khỏi còn nhiều khiếm khuyết và yếu kém:

Tr−ớc hết, nhận dạng và hiểu biết về siêu thị còn rất hạn chế trong toàn xã hội,

kể cả các nhà quản lý, các doanh nghiệp và ng−ời tiêu dùng. Siêu thị đ−ợc đặt

một cách tuỳ tiện cho tất cả các dạng cửa hàng có áp dụng ph−ơng thức bán

hàng tự chọn mà không xem xét đến các yếu tố khác; Thứ hai, việc hình thành

và phát triển của hệ thống siêu thị ở Việt nam thời gian qua còn mang nặng

tính chất tự phát, thiếu sự chỉ đạo, quản lý điều hành của Nhà n−ớc bằng các

thể chế và chính sách phù hợp nên không tránh khỏi tình trạng phát triển tràn

lan, kinh doanh chỉ tính đến lợi ích tr−ớc mắt, thiếu tính bền vững, thiếu hiệu

quả và ch−a thực sự đảm bảo đ−ợc văn minh th−ơng mại làm giảm ý nghĩa, tác

dụng của siêu thị trên thực tế; Thứ ba, công tác quản lý kinh doanh các siêu

thị cũng bộc lộ nhiều yếu kém và hạn chế từ khâu tổ chức quản lý hoạt động

của siêu thị, chiến l−ợc phát triển hoạt động của siêu thị, chiến l−ợc cạnh tranh

và các yếu tố khác của quản lý ch−a đ−ợc hoạch định một cách khoa học và

phù hợp để đảm bảo cho sự tồn tại và phát triển lâu dài của siêu thị trong tình

hình mới của đất n−ớc; Thứ t−, hàng hoá trong các siêu thị ở Việt Nam hiện

nay vẫn ch−a thực sự phong phú về chủng loại, ch−a đáp ứng đ−ợc yêu cầu

mua hàng th−ờng nhật của ng−ời tiêu dùng “d−ới một mái nhà”, chất l−ợng

hàng hoá của nhiều siêu thị vẫn ch−a đạt đ−ợc các tiêu chuẩn nhất định của

hàng hoá bán trong các siêu thị; còn tồn tại hàng ch−a rõ nguồn gốc xuất xứ;

giá cả hàng hoá trong nhiều siêu thị còn ở mức cao, việc quản lý hàng hoá

bằng các ph−ơng tiện kỹ thuật hiện đại còn hạn chế .; Thứ năm, cơ sở hạ tầng

và trang thiết bị của nhiều siêu thị còn yếu kém và thiếu thốn, bài trí và tr−ng

bày hàng hoá ch−a thật sự khoa học và hấp dẫn, ch−a đảm bảo đ−ợc văn minh

th−ơng mại - tiêu chuẩn quan trọng nhất của kinh doanh siêu thị; Thứ sáu,

nguồn nhân lực của nhiều siêu thị ch−a đ−ợc đào tạo một cách bài bản, ch−a

nắm đ−ợc những kiến thức căn bản về siêu thị, ch−a có kinh nghiệm trong lĩnh

vực kinh doanh siêu thị .; Thứ bảy, dịch vụ khách hàng của nhiều siêu thị

còn nghèo nàn và kém phát triển ; Thứ tám, sự hỗ trợ và khuyến khích của

Nhà n−ớc đối với hoạt động kinh doanh siêu thị thời gian qua còn ch−a thoả

đáng,

Những tồn tại và yếu kém này cần đ−ợc quan tâm, nghiên cứu sâu sắc để

có các biện pháp khắc phục hiệu quả nhằm đảm bảo sự phát triển lâu dài của

mạng l−ới siêu thị văn minh, hiện đại ở n−ớc ta thời gian tới. Đây cũng chính

là lý do của việc nghiên cứu đề tài.

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài:

- Làm rõ một số vấn đề lý luận về siêu thị, nghiên cứu kinh nghiệm của

một số n−ớc trong khu vực và trên thế giới về tổ chức quản lý và kinh doanh

siêu thị;

- Xây dựng các tiêu chí phân biệt siêu thị với các loại hình tổ chức kinh

doanh th−ơng mại khác;

- Phân tích, đánh giá thực trạng hệ thống siêu thị và thực trạng quản lý

Nhà n−ớc về siêu thị của n−ớc ta hiện nay;

- Đề xuất những vấn đề đổi mới quản lý Nhà n−ớc đối với siêu thị và

quản trị kinh doanh siêu thị nhằm phát triển hệ thống của n−ớc ta thời gian tới.

Đối t−ợng và phạm vi nghiên cứu:

Đối t−ợng: Hệ thống siêu thị và các yếu tố tác động tới việc phát triển

hệ thống siêu thị ở Việt Nam

Phạm vi nghiên cứu:

- Về không gian: nghiên cứu hệ thống siêu thị ở Việt Nam nh−ng tập

trung chủ yếu vào hệ thống siêu thị ở các thành phố lớn của n−ớc ta là thành

phố Hồ Chí Minh và Hà Nội

- Về thời gian: Thực trạng phát triển hệ thống siêu thị từ 1996 đến nay

và đề xuất giải pháp cho phát triển hệ thống siêu thị thời gian tới năm 2010.

- Giải pháp đề xuất: tập trung vào các giải pháp vĩ mô nhằm đổi mới

công tác quản lý Nhà n−ớc về siêu thị và một số giải pháp vi mô nhằm phát

triển hệ thống siêu thị ở n−ớc ta thời gian đến năm 2010.

Phương pháp nghiên cứu

- Nghiên cứu tài liệu, phân tích, so sánh, tổng hợp, thống kê;

- Khảo sát thực tế một số siêu thị ở Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh

- Hội thảo khoa học, lấy ý kiến chuyên gia, kế thừa các kết quả nghiên

cứu về siêu thị.

Kễt cấu nội dung đề tài:

Ngoài phần mở đầu và kết luận, nội dung của đề tài nghiên cứu đ−ợc

chia ra làm 3 ch−ơng:

Chương 1: Một số vấn đề lý luận về siêu thị và kinh nghiêm tổ chức quản lý và kinh doanh siêu thị của một số n−ớc trên thế giới

Chương 2: Thực trạng phát triển hệ thống siêu thị ở Việt Nam thời gian từ năm 1996 đến nay

Chương 3: Một số giải pháp đổi mới công tác quản lý Nhà n−ớc và quản trị kinh doanh nhằm phát triển hệ thống siêu thị ở Việt Nam thời gian tới năm

2010

Mọi thắc mắc xin liên hệ yahoo : Tuvanluanvan