MỤC LỤC

Mục lục .01

Mở đầu 04

I. Biển và đại dương 05

1. Giới thiệu chung 05

2. Chức năng của biển và đại dương . .

07

1. Sinh vật biển 07

2. Nguồn lợi hoá chất và khoáng chất chứa trong khối nước và đáy

biển 08

3. Nguồn lợi nhiên liệu hoá thạch, chủ yếu là dầu và khí tự nhiên .08

4. Nguồn năng lượng "sạch" khai thác từ gió, nhiệt độ nước biển, các

dòng hải lưu và thuỷ triều .09

5. Mặt biển và vùng thềm lục địa là đường giao thông thuỷ 09

6. Biển là nơi chứa đựng tiềm năng cho phát triển du lịch, tham quan, nghỉ

ngơi, giải trí 09

7. Biển điều hoà khí hậu 10

3. Tác động tiêu cực của con người lên biển và đại dương 10

1. Ô nhiễm biển .10

2. Hiện tượng tràn dầu .11

3. Hoạt động khai thác và đánh bắt quá mức hải sản .12

4. Nước biển nóng lên, axit hóa và mực nước biển dâng cao 13

4. Quản lý các hệ sinh thái biển và đại dương 14

1. Công cụ pháp chế 14

1

Quản lý hệ sinh thái dưới nước

2. Các công cụ khoa học, kỹ thuật 15

3. Quản lý các khu hệ sinh thái biển .16

3.1.Các hệ sinh thái rạn san hô .16

3.2. Các hệ sinh thái cỏ biển 18

II. Các hệ dòng chảy .20

1. Giới thiệu chung .20

2. Giới thiệu một số con sông lớn trên thế giới và Việt Nam .22

1. Sông Nile .22

2. Sông Hồng .25

3. Sông Mekong .26

3. Chức năng của sông .26

1. Sông cung cấp thủy sản .26

2. Sông cung cấp nước ngọt 27

3. Sông điều hòa khí hậu .28

4. Sông đồng hóa các chất thải của con người .28

5. Sông là đường vận tải quan trọng .28

6. Sông cung cấp sức nước .28

7. Sông chuyên chở phù sa 28

4. Tác động tiêu cực của con người lên các dòng sông 29

1. Khai thác quá mức nguồn nước 29

2. Đắp đập, xây hồ làm biến đổi hệ sinh thái sông .29

3. Ô nhiễm các dòng sông .30

4. Khai thác quá mức, tận diệt thủy sản 30

2

Quản lý hệ sinh thái dưới nước

5. Quản lý hệ sinh thái sông .30

III. Các thủy vực nước tĩnh 32

1. Giới thiệu chung .32

2. Chức năng của hồ ao 32

1. Hồ cung cấp và điều hòa nguồn nước 32

2. Hồ điều hòa vi khí hậu 32

3. Hồ cung cấp thủy sản 33

4. Hồ là nơi chứa và phân giải chất thải 33

5. Hồ là cảnh quan du lịch 33

3. Tác động tiêu cực của con người đến hồ .33

1. Ô nhiễm hồ ao .33

2. Cạn kiệt hồ ao .34

3. Tác động của hồ nhân tạo .35

4. Quản lý hồ ao 35

Kết luận 36

Tài liệu tham khảo 38

3

Quản lý hệ sinh thái dưới nước

Mở đầu

Thuỷ quyển là lớp vỏ lỏng không liên tục bao quanh trái đất gồm nước

ngọt, nước mặn ở cả ba trạng thái cứng, lỏng và hơi. Thuỷ quyển bao gồm đại

dương, biển, ao hồ, sông ngòi, nước ngầm và băng tuyết. Khối lượng của thuỷ

quyển khoảng 1,4.1018 tấn. Trong đó đại dương có khối lượng chiếm 97,4% toàn

bộ thuỷ quyển. Phần còn lại là băng trên núi cao và hai cực trái đất chiếm

1,98%, nước ngầm chiếm 0,6%; ao, hồ, sông, suối, hơi nước chỉ chiếm 0,02%.

Ranh giới trên của thuỷ quyển là mặt nước của các đại dương, ao, hồ. Ranh giới

dưới của thuỷ quyển khá phức tạp, từ các đáy đại dương có độ sâu hàng chục

km, vài chục mét ở các thấu kính nước ngầm cho đến vài chục cm ở các vùng

đất ngập nước. Theo diện tích che phủ, thuỷ quyển chiếm 70,8% hay 361 triệu

km2 bề mặt trái đất với độ sâu trung bình 3.800m. Thuỷ quyển phân bố không

đều trên bề mặt trái đất, ở nam bán cầu là 80,9%, ở bắc bán cầu là 60,7%.

Về mặt sinh thái, thủy quyển là nơi tồn tại một loạt các hệ sinh thái rất đa

dạng và phong phú. Người ta chia các hệ sinh thái dưới nước thành: hệ sinh thái

nước mặn và hệ sinh thái nước ngọt. Do các đặc trưng riêng của nó, hệ sinh thái

nước ngọt lại được chia thành hệ sinh thái nước tĩnh (ao, hồ) và hệ sinh thái

nước chảy (sông, suối).

Các hệ sinh thái dưới nước rất đa dạng, từ các rạn san hô ở biển đến các

hệ sinh thái hồ ao. Cuộc sống xuất phát từ đại dương và nền văn minh nhân loại

cũng xuất phát từ các lưu vực các con sông lớn. Bảo vệ các hệ sinh thái dưới

nước chính là bảo vệ sự sống nhân loại.

Thủy quyển đóng vai trò rất quan trọng đối với cuộc sống trên hành tinh

của chúng ta. Tuy nhiên, các hoạt động của con người đang ngày càng tác động

xấu đến thủy quyển và các hệ sinh thái dưới nước. Chính vì vậy, tìm hiểu các hệ

sinh thái dưới nước, các tác động của con người lên các hệ sinh thái dưới nước,

trên cơ sở đó đề ra các biện pháp quản lý hiệu quả các hệ sinh thái này nhằm

4

Quản lý hệ sinh thái dưới nước

mục đích duy trì chất lượng các thành phần của hệ sinh thái này (duy trì đa dạng

sinh học, duy trì, cải thiện chất lượng môi trường nước và bảo vệ các chức năng

của các hệ sinh thái nước) là vấn đề quan trọng.

Tiểu luận này phân tích ảnh hưởng của con người lên thủy quyển và đề

cập đến các biện pháp quản lý chúng theo phương pháp tiếp cận tổng hợp. Tuy

nhiên, đây là vấn đề rộng lớn, trong khi phạm vi tiểu luận và hiểu biết của nhóm

thực hiện còn nhiều hạn chế nên tiểu luận khó tránh khỏi những thiếu sót. Vì

vậy, nhóm thực hiện tiểu luận rất mong được sự góp ý của thầy giáo và các bạn