Mục lục

Chương 1 - Wiki 6

I.Định nghĩa. 6

II.Lịch sử 6

II.Các đặc điểm 6

1.Thay đổi trang wiki 7

2.Sự điều hướng. 8

3.Liên kết và tạo trang. 8

IV.Tính đáng tin và bảo mật. 9

1.Điều khiển các thay đổi 9

2.Tìm kiếm 9

3.Kiến trúc phần mềm 9

4.Tính đáng tin. 10

5.Tính bảo mật. 10

V.Tính cộng đồng. 10

Chương II - Semantic web. 12

I.Vấn đề. 12

1.Giới hạn của HTML. 12

2.Giải pháp web ngữ nghĩa. 12

II.Các thành phần. 13

1.URI và Unicode. 13

2.XML và XML schema. 13

2.1.XML. 13

2.2.XML schema. 14

3.RDF và RDF schema. 15

3.1.RDF. 15

3.1.1.Gi[FONT="]ới thi[FONT="]ệu. 15

3.1.2.Đ[FONT="]ộng c[FONT="]ơ và m[FONT="]ục đích. 15

3.1.3.Các khái ni[FONT="]ệm RDF. 16

3.1.4.Tham chi[FONT="]ếu t[FONT="]ừ v[FONT="]ựng RDF và không gian tên. 19

3.1.5.Ki[FONT="]ểu d[FONT="]ữ li[FONT="]ệu. 19

3.1.6.Cú pháp. 20

[FONT="]3.1.7.Một số phần tử cơ bản của RDF. 22

3.2.RDF schema. 25

4.Ontology và OWL. 25

4.1.Khái niệm Ontology: 25

4.2.Tài liệu OWL. 26

4.2.1.N[FONT="]ội dung: 26

4.2.2.T[FONT="]ừ v[FONT="]ựng xây d[FONT="]ựng trong OWL. 26

4.2.3.Ki[FONT="]ểu MIME. 26

4.3.Các lớp. 26

4.3.1.Class description – miêu t[FONT="]ả l[FONT="]ớp. 27

4.3.2.Class axiom 32

4.4.Các thuộc tính – Propertiy. 34

4.4.1.Các c[FONT="]ấu trúc RDF Schema. 35

4.4.2.S[FONT="]ự liên h[FONT="]ệ đ[FONT="]ến các thu[FONT="]ộc tính khác. 36

4.4.3.Các ràng bu[FONT="]ộc s[FONT="]ố l[FONT="]ượng toàn c[FONT="]ục trên các thu[FONT="]ộc tính. 36

4.4.4.Các đ[FONT="]ặc tính logic c[FONT="]ủa các thu[FONT="]ộc tính. 37

4.5.Cá thể (individual). 38

4.5.1.Thành viên l[FONT="]ớp và các giá tr[FONT="]ị thu[FONT="]ộc tính. 38

4.5.2.Đ[FONT="]ịnh danh cá th[FONT="]ể. 39

4.6.Kiểu dữ liệu. 40

4.6.1.Ki[FONT="]ểu d[FONT="]ữ li[FONT="]ệu RDF. 40

4.6.2.Ki[FONT="]ểu d[FONT="]ữ li[FONT="]ệu li[FONT="]ệt kê. 40

4.6.3.H[FONT="]ỗ tr[FONT="]ợ cho phân tích ki[FONT="]ểu d[FONT="]ữ li[FONT="]ệu. 41

4.7.Chú thích (Annotation), Ontology header, import và thông tin phiên bản (version information) 41

4.7.1.Chú thích – Annotation. 41

4.7.2.Ph[FONT="]ần đ[FONT="]ầu Ontology (ontology header). 42

4.7.3.K[FONT="]ết h[FONT="]ợp m[FONT="]ột ontology. 43

4.8.Thông tin phiên bản. 43

5.SPARQL – Ngôn ngữ truy vấn RDF. 45

5.1.Nội dung chính : 45

5.1.1.Không gian tên: 45

5.1.2.Miêu t[FONT="]ả d[FONT="]ữ li[FONT="]ệu. 45

5.1.3.Các miêu t[FONT="]ả k[FONT="]ết qu[FONT="]ả. 45

5.1.4.Thu[FONT="]ật ng[FONT="]ữ. 45

5.2.Tạo các truy vấn đơn giản : 45

5.2.1.T[FONT="]ạo m[FONT="]ột truy v[FONT="]ấn đ[FONT="]ơn gi[FONT="]ản : 45

5.2.2.Nhi[FONT="]ều k[FONT="]ết qu[FONT="]ả tr[FONT="]ả v[FONT="]ề. 46

5.2.3.K[FONT="]ết qu[FONT="]ả RDF Literal (matching rdf literal). 47

5.2.4.Các nhãn nút tr[FONT="]ắng trong k[FONT="]ết qu[FONT="]ả truy v[FONT="]ấn. 48

5.2.5.Xây d[FONT="]ựng đ[FONT="]ồ th[FONT="]ị RDF. 48

5.3.Các ràng buộc RDF Term 49

5.3.1.S[FONT="]ự gi[FONT="]ới h[FONT="]ạn các giá tr[FONT="]ị c[FONT="]ủa các chu[FONT="]ỗi : 50

5.3.2.Gi[FONT="]ới h[FONT="]ạn các giá tr[FONT="]ị s[FONT="]ố : 50

5.3.3.Các ràng bu[FONT="]ộc khác. 50

5.4.Cú pháp SPARQL. 51

5.4.1.Cú pháp RDF Term : 51

5.4.2.Cú pháp cho các khuôn m[FONT="]ẫu triple: 54

5.4.2.1.Các danh sách thu[FONT="]ộc tính - đ[FONT="]ối t[FONT="]ượng: 55

5.5.Các khuôn mẫu đồ thị : 57

5.5.1.Các khuôn m[FONT="]ẫu đ[FONT="]ồ th[FONT="]ị c[FONT="]ơ b[FONT="]ản : 57

5.5.2.Các khuôn m[FONT="]ẫu đ[FONT="]ồ th[FONT="]ị nhóm 57

5.6.Bao gồm các giá trị tùy chọn: 59

5.6.1.Kh[FONT="]ớp khuôn m[FONT="]ẫu tùy ch[FONT="]ọn. 59

5.6.2.Các ràng bu[FONT="]ộc trong phép kh[FONT="]ớp khuôn m[FONT="]ẫu tùy ch[FONT="]ọn : 61

5.6.3.Các khuôn m[FONT="]ẫu đ[FONT="]ồ th[FONT="]ị tùy ch[FONT="]ọn: 61

5.7.Việc khớp thay thế : 62

5.8.Tập dữ liệu RDF :RDF Dataset. 63

5.8.1.Các ví d[FONT="]ụ c[FONT="]ủa RDF Dataset. 63

5.8.2.Ch[FONT="]ỉ ra các RDF Dataset : 65

5.8.3.Truy v[FONT="]ấn t[FONT="]ập d[FONT="]ữ li[FONT="]ệu. 67

5.9.Chuỗi giải pháp và các điều chỉnh giải pháp. 71

5.9.1.ORDER BY. 72

5.9.2.Phép chi[FONT="]ếu. 74

5.9.3.Các gi[FONT="]ải pháp trùng l[FONT="]ặp. 74

5.9.4.OFFSET. 76

5.9.5.LIMIT. 76

5.10.Dạng truy vấn. 76

5.10.1.SELECT. 76

5.10.2.CONSTRUCT. 78

5.10.3.ASK. 81

5.10.4.DESCRIBE (nâng cao). 82

10.4.2.Xác đ[FONT="]ịnh các tài nguyên. 82

10.4.3.Các miêu t[FONT="]ả c[FONT="]ủa các tài nguyên : 82

5.11.Các giá trị kiểm tra. 83

5.11.1.Các ki[FONT="]ểu d[FONT="]ữ li[FONT="]ệu toán h[FONT="]ạng. 84

5.11.2.Tính toán l[FONT="]ọc. 85

5.11.3.Ánh x[FONT="]ạ toán t[FONT="]ử. 85

5.11.4.Các đ[FONT="]ịnh nghĩa các toán t[FONT="]ử. 88

Chương III - Semantic Wiki 96

I.Khái niệm 96

II.Các ưu điểm của Semantic Wiki 96

III.Các chức năng của Semantic Wiki 96

1.Định kiểu/Chú thích các liên kết. 96

2.Biểu diễn ngữ cảnh nhận biết. 97

3.Cải thiện sự điều hướng. 97

4.Tìm kiếm ngữ nghĩa. 97

5.Hỗ trợ suy diễn. 97

Chương IV – Công cụ và Ứng dụng. 98

I.Giới thiệu về Ikewiki 98

1.Giới thiệu. 98

2.Nguyên tắc thiết kế. 98

2.1.Dễ dàng sử dụng và tương tác giao diện. 98

2.2.Tương thích với Wikipedia/MediaWiki 98

2.3.Tương thích với các chuẩn Semantic Web. 98

2.4.Sự khai thác tức thì các chú thích ngữ nghĩa. 98

2.5.Hỗ trợ các mức khai thác khác nhau. 98

2.6.Hỗ trợ suy diễn. 99

3.Kiến trúc. 99

3.1.Kho lưu trữ trang – Page Store. 99

3.2.Kho lưu trữ RDF – RDF Store. 99

3.3.Ống thi hành – Rendering Pipeline. 100

3.4.Chuyển đổi – Transformation, Servlet. 100

4.Giao diện. 100

4.1.Perspective. 100

[FONT="]4.1.1.Bài viết - Article. 101

[FONT="]4.1.2.Thảo luận – Discuss. 101

[FONT="]4.1.3.Siêu dữ liệu – Metadata. 102

[FONT="]4.1.4.Ngữ cảnh – Context 102

[FONT="]4.1.5.Thay đổi – Edit 102

[FONT="]4.1.6.Chú thích. 103

[FONT="]4.1.7.Lịch sử. 103

4.2.Portlet. 104

[FONT="]4.2.1.Người dung – User. 104

[FONT="]4.2.2.Điều hướng. 104

[FONT="]4.2.3.Thay đổi 104

[FONT="]4.2.4.Tìm kiếm 105

[FONT="]4.2.5.Các công cụ. 105

[FONT="]4.2.6.Lịch sử. 105

[FONT="]4.2.7.Bảng nội dung. 105

[FONT="]4.2.8.Hướng dẫn – Tutorial 106

[FONT="]4.2.9.Tham chiếu – Reference. 106

[FONT="]4.2.10.Xã hội hóa - Socialise. 106

II.Dùng Ikewiki để xây dựng chủ đề về thành phố. 106

1.Nhập một ontology. 106

2.Tạo bài viết. 109

2.Chú thích cho một trang. 111

3.Truy vấn trong IkeWiki 113

Tài liệu tham khảo : 115