Chương 1 : Tình hình chung của hệ thống tưới khu tưới kênh 4/ 3

M ở đ ầ u

Hệ thống thuỷ nông Sông Cầu - Thác Huống do Pháp thiết kế và xây dựng tõ năm 1922, hoàn thành năm 1936. Nhiệm vụ thiết kế chính ban đầu là tưới cho 28. 000 ha diện tích canh tác thuộc các huyện Phú Bình (tỉnh Thái Nguyên), Tân Yên, Việt Yên, Hiệp Hoà và một phần thị xã Bắc Giang (tỉnh Bắc Giang).

Khu tưới kênh 4/ 3 thuộc hệ thống thuỷ nông Sông Cầu - Thác Huống có diện tích phụ trách là 2365 ha bao gồm đất đai của các xã Tiên Sơn, Trung Sơn, Ninh Sơn, Quảng Minh (huyện Việt Yên) và một phần đất đai của xã Đông Lỗ (huyện Hiệp Hoà). Từ trước tới nay khu tưới kênh 4/ 3 được tưới bằng nước lấy từ kênh 3 của hệ thống thuỷ nông Sông Cầu - Thác Huống; sau này được tiếp nước thêm bởi trạm bơm Tróc Nói lấy nước từ sông Cầu.  Trạm bơm này là trạm bơm tưới tiêu kết hợp.

Tuy nhiên hiện nay khu tưới kênh 4/ 3 có hiện tượng thiếu nước nghiêm trọng, nhất là về vụ chiêm xuân, mà các nguyên nhân là:

              - Hệ thống Sông Cầu - Thác Huống qua nhiều năm sử dụng công trình xuống cấp,... đã làm cho hệ thống này từ nhiều năm nay chỉ đáp ứng được 64% diện tích tưới thiết kế ban đầu. Kênh 4/ 3 lại nằm cuối nguồn nước, nên đã từ lâu không còn khả năng cung cấp nước cho khu vực này, nhất là vào vụ Chiêm Xuân.

              - Trạm bơm tiếp nước cũng có nhiều tồn tại. Trạm bơm Tróc Nói xây dựng năm 1986, nay còng cần sửa chữa.

              - Các kênh chính như: kênh 4/3, kênh tưới Tróc Nói là kênh đất, được đắp bằng loại đất có hệ số thấm cao, mất nước nhiều lại thường xuyên bị sạt lở và bồi lấp bởi đất ở trên sườn đồi...

              - Do nhu cầu thâm canh và tăng vụ nên hệ số tưới và mức tưới ngày càng nâng cao nên lượng nước cần đã vượt quá khả năng thiết kế của hệ thống Sông Cầu - Thác Huống.

              Hậu quả của các tình trạng trên là trong 2365 ha đất canh tác của khu vực, hiện nay chỉ có khoảng 500 - 600 ha được tưới chủ động, phần diện tích còn lại khoảng 1700¸1800 ha vẫn thường xuyên bị hạn nặng, dẫn tới năng suất, sản lượng nông nghiệp của khu vực đạt thấp. Đời sống nhân dân trong vùng gặp khó khăn.

              Vì vậy, để cung cấp đủ nước phục vụ cho hệ thống phải xây dựng trạm bơm tưới Việt Hoà mới.

Chương I

Tình hình chung của hệ thống tưới

        -