Bước vào sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, Đảng và Nhà nước ta đã xác định rõ vị trí của từng ngành sản xuất để có thể kết hợp lợi thế của mỗi ngành nhằm hỗ trợ cho ngành chủ đạo phát triển và đạt tốc độ tăng trưởng cao. Ngành công nghiệp chế biến thực phẩm được xác định là ngành công nghiệp có lợi thế cạnh tranh.

Đặc biệt, sau ký kết hiệp định thương mại thế giới WTO 01/01/2007, Việt Nam bước vào sân chơi mới với nhiều thuận lợi nhưng cũng đầy những thách thức. Mỗi ngành, mỗi doanh nghiệp cần đánh giá lại năng lực của mình để có thể cạnh tranh trên thị trường trong nước và thị trường quốc tế.

Ngành công nghiệp chế biến thực phẩm cũng không tránh khỏi thực tế ấy. Hơn nữa, khi nền kinh tế phát triển nhu cầu tiêu dùng của con người cũng phát triển theo - tiêu dùng chuyển từ lượng sang chất; xu thế tiêu dùng hàng hoá qua chế biến cũng ngày càng tăng đòi hỏi mỗi doanh nghiệp, mỗi ngành phải có những thay đổi phù hợp.

Năng lực cạnh tranh được thể hiện qua rất nhiều chỉ tiêu song một chỉ tiêu quan trọng đó là hiệu quả kỹ thuật.

Trên cơ sở hệ thống hoá và vận dụng những lý thuyết cơ bản về cạnh tranh, cạnh tranh ngành, nghiên cứu tiến hành phân tích, đánh giá thực trạng năng lực cạnh tranh và nguyên nhân nhằm đề xuất một số khuyến nghị có tính đồng bộ nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành chế biến thực phẩm Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay. Đặc biệt là nghiên cứu tiến hành ước lượng hiệu quả kỹ thuật và đánh giá các nhân tố ảnh hưởng tới nó để xây dựng phương pháp hoạt động có hiệu quả.

Đối tượng phạm vi nghiên cứu

Nghiên cứu này lấy hoạt động nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường của ngành chế biến thực phẩm làm đối tượng nghiên cứu.

Tuy nhiên, để nâng cao năng lực cạnh tranh thì bản thân ngành phải có giá thành hạ, chất lượng tốt và khả năng quản lý hiệu quả. Vì vậy, nghiên cứu này tập trung phân tích năng lực cạnh tranh ngành và chủ yếu tập trung phân tích hiệu quả.

Nghiên cứu sử dụng hai bộ số liệu:

- Tổ chức Nông Lương của Liên hợp Quốc (FAO) từ năm 1986-2003

- Tổng cục Thống kê Việt Nam, số liệu điều tra doanh nghiệp Công nghiệp 2000-2003.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu đã sử dụng các phương pháp sau đây:

 Phân tích thống kê

 Mô hình kinh tế lượng

 Phương pháp phân tích bao số liệu định hướng đầu vào để xác định hiệu quả kỹ thuật của ngành chế biến thực phẩm.

Kết cấu chuyên đề

Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, nội dung của chuyên đề bao gồm 3 chương:

Chương 1: Những lý luận cơ bản về năng lực cạnh tranh

Chương 2: Thực trạng ngành chế biến thực phẩm trong hội nhập kinh tế quốc tế

Chương 3: Đánh giá hiệu quả kỹ thuật các doanh nghiệp ngành công nghiệp chế biến thực phẩm Việt Nam – tiếp cận phi tham số