MỤC LỤC

LỜI MỞ ĐẦU 1

CHƯƠNG I: NHỮNG LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG 4

1.1. Sự cần thiết và vai trò của TTKDTM trong nền KTTT 4

1.1.1. Sự cần thiết của TTKDTM trong nền KTTT 4

1.1.2. Đặc trưng của TTKDTM 5

1.1.3. Vai trò của TTKDTM trong nền KTTT 6

1.1.3.1. Vai trò của TTKDTM đối với nền kinh tế 6

1.1.3.2. Vai trò của TTKDTM đối với NHTM 7

1.1.3.3. Vai trò của TTKDTM đối với NHTW 9

1.1.3.4. Vai trò của TTKDTM đối với cơ quan tài chính 9

1.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động TTKDTM 10

1.2.1. Môi trường kinh tế vĩ mô, sự ổn định chính trị xã hội 10

1.2.2. Môi trường pháp lý 11

1.2.3. Tâm lý, thói quen, trình độ dân trí và thu nhập của người dân 11

1.2.4. Quy mô của NH 12

1.2.5. Khoa học kỹ thuật và công nghệ 12

1.2.6. Nhân tố con người 13

1.3. Khái quát quá trình phát triển của TTKDTM ở Việt Nam qua các thời kỳ 13

1.3.1. Thời kỳ trước trước năm 1990 14

1.3.2. Thời kỳ từ năm 1990 đến nay 15

1.4. Nội dung mang tính pháp lý trong TTKDTM : 18

1.5. Các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt: 20

1.5.1. Hình thức thanh toán bằng séc: 20

1.5.1.1. Khái niệm: 20

1.5.1.2. Phân loại séc: 21

1.5.2. Hình thức thanh toán uỷ nhiệm chi (UNC) hay lệnh chi: 24

1.5.2.1. Khái niệm: 24

1.5.2.2. Phạm vi thanh toán của UNC: 25

1.5.2.3. Điều kiện, thủ tục, thời hạn thực hiện lệnh chi hay UNC: 25

1.5.2.4. Ưu, nhược của UNC: 25

1.5.3. Hình thức thanh toán bằng uỷ nhiệm thu (UNT) hay nhờ thu: 26

1.5.3.1. Khái niệm: 26

1.5.3.2. Phạm vi thanh toán của UNT hay nhờ thu: 26

1.5.3.3. Ưu, nhược của UNT: 27

1.5.4. Hình thức thanh toán bằng thư tín dụng (TTD): 28

1.5.4.1. Khái niệm: 28

1.5.4.2. Phạm vi áp dụng thanh toán TTD: 28

1.5.4.3. Ưu, nhược điểm của TTD: 29

1.5.5. Hình thức thanh toán bằng thẻ NH: 29

1.5.5.1. Khái niệm: 29

1.5.5.2. Phân loại thẻ NH: 30

1.5.5.3. Các chủ thể tham gia vào quá trình thanh toán thẻ: 31

1.5.5.4. Ưu, nhược điểm của thẻ NH: 31

1.6. Các phương thức thanh toán vốn giữa các Ngân hàng 32

1.6.1. Ý nghĩa của thanh toán vốn giữa các NH: 32

1.6.2. Các phương thức thanh toán vốn giữa các NH: 33

1.6.2.1. Thanh toán liên chi nhánh NH (TTLCNNH) : 33

1.6.2.2. TTBT giữa các NH: 33

1.6.2.3. Thanh toán qua tài khoản tiền gửi tại NHNN 34

1.6.2.4. Thanh toán theo phương thức UNT hộ, UNC hộ 34

1.6.2.5. Mở tài khoản tiền gửi lẫn nhau để thanh toán 35

1.6.2.6. Thanh toán điện tử liên NH 35

CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG VỀ HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT TẠI CHI NHÁNH NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG ĐỐNG ĐA 37

2.1. Khái quát về Chi nhánh NHCT Đống Đa 37

2.1.1. Một số nét về tình hình kinh tế - xã hội trên địa bàn Quận Đống Đa 37

2.1.2. Quá trình hình thành và phát triển của Chi nhánh NHCT Đống Đa 37

2.1.3. Mô hình cơ cấu tổ chức 39

2.1.4. Khái quát hoạt động kinh doanh của Chi nhánh NHCT Đống Đa 40

2.1.4.1. Hoạt động huy động vốn 40

2.1.4.2. Hoạt động đầu tư vốn tín dụng (sử dụng vốn). 42

2.1.4.3. Hoạt động thanh toán quốc tế và kinh doanh đối ngoại 46

2.1.4.4. Công tác tiền tệ - kho quỹ: 47

2.1.4.5. Công tác Kế toán- Tài chính 47

2.1.4.6. Công tác thông tin điện toán: 48

2.1.4.7. Công tác Kiểm tra- kiểm soát: 48

2.1.4.8. Công tác bảo hiểm tiền gửi: 49

2.1.4.9. Các mặt công tác khác: 50

2.2. Thực trạng TTKDTM tại Chi nhánh NHCT Đống Đa 52

2.2.1. Tình hình chung về TTKDTM tại Chi nhánh NHCT Đống Đa 52

2.2.2. Các hình thức TTKDTM tại Chi nhánh NHCT Đống Đa 56

2.2.2.1. Séc thanh toán 58

2.2.2.2. Uỷ nhiệm thu hay lệnh thu 60

2.2.2.3. Uỷ nhiệm chi hay lệnh chi 61

2.2.2.4. Thư tín dụng 63

2.2.2.5. Thẻ Ngân hàng 64

2.2.2.6. Các hình thức thanh toán khác 64

2.2.3. Tình hình ứng dụng công nghệ tin học của Chi nhánh 65

2.2.4. Tình hình tài khoản tại Chi nhánh NHCT Đống Đa 66

2.3. Đánh giá chung về hoạt động TTKDTM tại Chi nhánh NHCT Đống Đa 67

2.3.1. Những kết quả đã đạt được 67

2.3.2. Một số khó khăn và tồn tại 68

2.3.3. Nguyên nhân của những khó khăn và tồn tại 69

2.3.3.1. Nguyên nhân khách quan 69

2.3.3.2. Nguyên nhân chủ quan 70

CHƯƠNG III: MỘT SỐ GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM MỞ RỘNG VÀ PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT TẠI CHI NHÁNH NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG ĐỐNG ĐA 72

3.1. Định hướng hoạt động kinh doanh và phát triển dịch vụ TTKDTM tại Chi nhánh NHCT Đống Đa 72

3.1.1. Định hướng hoạt động kinh doanh tại Chi nhánh NHCT Đống Đa 72

3.1.1.1. Các chỉ tiêu kinh doanh 72

3.1.1.2. Các biện pháp cụ thể 72

3.1.2. Định hướng phát triển dịch vụ TTKDTM tại Chi nhánh NHCT Đống Đa 73

3.2. Các giải pháp 74

3.2.1. Thúc đẩy quá trình hiện đại hoá công nghệ NH, không ngừng đổi mới kỹ thuật và công nghệ thanh toán 75

3.2.2. Khuyến khích cá nhân mở tài khoản và thanh toán qua NH 76

3.2.3. Tăng cường hoạt động Marketing NH 77

3.2.4. Mở rộng dịch vụ thẻ NH, đặc biệt là dịch vụ ATM 79

3.2.5. Chi nhánh NHCT Đống Đa cần phải xây dựng tốt chính sách đào tạo và tuyển dụng cán bộ, nhân viên 80

3.2.6. Đơn giản hoá các thủ tục 81

3.2.7. Tăng sự liên kết giữa các NH 81

3.3. Một số kiến nghị đối với một số cơ quan có chức năng 82

3.3.1. Đối với Nhà nước 82

3.3.2. Đối với NHNN 83

3.3.3. Đối với NHCT Việt Nam 84

3.3.4. Đối với các cơ quan hữu quan 85

KẾT LUẬN 86

NHẬN XÉT CỦA CHI NHÁNH NHCT ĐỐNG ĐA 88

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 89