Phát triển nền kinh tế nhiều thành phần là nét đặc trưng có tính quy luật của nền kinh tế quá độ lên XHCN ở nước ta. Đảng ta đã xác định duy trì và phát triển chính sách kinh tế nhiều thành phần theo định hướng xã hội chủ nghĩa có ý nghĩa chiến lựơc lâu dài, có tính quy luật từ sản xuất nhỏ lên sản xuất lớn, có tác dụng to lớn trong việc động viên nhân dân xây dựng kinh tế phát triển lực lượng sản xuất.

Trước đây , do nóng vội, muốn đốt cháy giai đoạn mà chúng ta đã tìm cách xoá bỏ các thành phần kinh tế tư nhân tư bản chỉ thừa nhận hai thành phần kinh tế quốc doanh và kinh tế tập thể. Làm như vậy là đã đi trái lại quy luật chung, phổ biến của đời sống xã hội đó là quy luật về sự phù hợp của quan hệ sản xuất với tính chất và trình độ phát triển của lực lượng sản xuất.

Tư tưởng về nền kinh tế nhiều thành phần khác nhau đã có từ trước năm 1986. Ngay sau khi giải phóng miền Nam năm 1975, tuyên bố xây dựng chủ nghĩa xã hội trên quy mô cả nước, chúng ta đã nói đến thành phần kinh tế. đối với miền Bắc, theo tinh thần đổi mới, rõ ràng chúng ta đã có sự điểu chỉnh quan hệ sản xuất cho phù hợp hơn với yêu cầu phát triển của lực lượng sản xuất, nhằm giải phóng sức sản xuất. Tại Đại biểu toàn quốc lần thứ VI là cái mốc cho việc phát triển nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần ở nước ta.