1.Lí luận chủ nghĩa Mac - lenin

1. 1. Lý luận

1.1.1. Lí luận về hình thái KTXH của C. Mác

Trong lý luận về hình thái kinh tế xã hội của C. Mác cho thấy sự biến đổi của các xã hội là quá trình lịch sử tự nhiên.
Vận dụng lý luận đó vào phân tích xã hội tư bản( XHTB) để tìm ra quy luật vận động của nú - C. Mác và Ăngghen đều cho rằng: Phương thức sản xuất TBCN có tính chất lịch sử và xã hội tư bản tất yếu bị thay thế bằng xã hội mới - xó hội cộng sản chủ nghĩa.
- C. Mác và Ăngghen đã chỉ rõ: Sự tiến bộ lịch sử của chế độ tư bản, vai trò cực kỳ to lớn của nú trong việc phát triển sức sản xuất và xã hội húa lao động. Đồng thời cũng chỉ ra những giới hạn tạm thời về mặt lịch sử của chế độ đó: " Sự tập trung tư liệu sản xuất và xã hội húa lao động đạt đến cái điểm mà chúng không còn thích hợp với cái vỏ TBCN của chúng nữa. Cái vỏ đó vỡ tung ra. Giờ tận số của chế độ TBCN đã điểm. Những kẻ đi tước đoạt bị tước đoạt".
- Đồng thời C. Mac và Ăngghen cũng dự bỏo trờn những nột lớn về những đặc trưng cơ bản của xã hội mới đó là:
+ Có lực lượng sản xuất xã hội phỏt triển cao.
+ Chế độ sở hữu xó hội về tư liệu sản xuất được xỏc lập, chế độ người bóc lột người bị thủ tiêu.
+ Sản xuất nhằm thỏa món nhu cầu của mọi thành viờn trong xó hội.
+ Nền sản xuất được tiến hành theo một kế hoạch thống nhất trờn phạm vi toàn xó hội.
+ Sự phừn phối sản phẩm bình đẳng.
+ Sự đối lập giữa thành thị và nông thôn, giữa lao động trí óc và lao động chân tay bị xúa bỏ...
Nhưng để xừy dựng xó hội mới với những đặc trưng trờn cần phải trải qua hai giai đoạn: giai đoạn thấp ( giai đoạn đầu) và giai đoạn cao ( giai đoạn sau). Sau này Lờnin gọi giai đoạn đầu là CNXH, giai đoạn sau là chủ nghĩa cộng sản.

1.1.2. Lí luận của Lê - Nin
Vận dụng học thuyết của C. Mác vào công cuộc xây dựng CNXH ở Liên Xô trước đây, Lờnin đã phát triển lý luận về thời kỳ quá độ lên CNXH với nội dung như sau

Thời kỳ quỏ độ lờn CNXH là tất yếu khỏch quan, bất cứ quốc gia nào đi lờn CNXH đều phải trải qua, kể cả cỏc nước có nền kinh tế rất phát triển.
Như vậy Lờnin đã khẳng định rằng thời kỳ quá độ lên CNXH là tất yếu khách quan không chỉ các nước có nền kinh tế lạc hậu mà kể cả các nước có nền kinh tế phát triển (tức được hiểu rằng những nước đã kinh qua chế độ TBCN) và Lờnin coi đó là một việc phải làm mà bất cứ quốc gia nào cũng phải trải qua.
- Thời kỳ quá độ lên CNXH là thời kỳ cải biến cách sâu sắc triệt để toàn diện từ