Lời nói đầu

Chính trị là phản ánh, biểu hiện tập trung của kinh tế song chính trị không thể không ưu tiên so với kinh tế, là nhân tố tiên quyết cho nền kinh tế thị trường vận động theo mục tiêu xã hội chủ nghĩa. Nhân tố chính trị tác động đến kinh tế trước hết và tập trung ở vai trò của Nhà nước.

Trên con đường lịch sử phát triển nền kinh tế của các nước xã hội chủ nghĩa trước đây đó xuất hiện mô hình kinh tế chỉ huy. Thực chất đây là nền kinh tế chỉ thuần khiết với hai thành phần kinh tế là thành phần kinh tế quốc doanh và thành phần kinh tế tập thể. Mô hình kinh tế này đã kìm hãm sự phát triển của sản xuất, làm mai một các ngành nghề truyền thống, không gắn kết được người sản xuất với công việc của họ, đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp. Chính vì vậy, mô hình kinh tế kế hoạch hóa tập trung tỏ ra kém hiệu quả, không có tính năng động sáng tạo như mô hình kinh tế thị trường đã thành công ở nhiều nước Tây Âu, Bắc Mỹ và cả Châu á nữa nên có sự chuyển hướng nền kinh tế phát triển theo cơ chế thị trường. Cuộc chuyển đổi từ nền kinh tế chỉ huy sang nền kinh tế thị trường đòi hỏi không chỉ cải cách kinh tế mà cả cải cách chính trị. Cũng vì thế mà cả cách chính sách nhà nước trở thành vấn đề cấp thiết ở tất cả các nước đang thực hiện sự chuyển đổi thể chế kinh tế. Mục đích của cải cách là xây dựng một thể chế nhằm đảm bảo những lĩnh vực cần thiết phải có sự điều tiết của nhà nước cũng như những lĩnh vực có thể hạn chế sù can thiệp đó.

Tõ việc nhận thức đúng đắn trong thực tiễn cũng như trong lý luận, ngay tõ đại hội Đảng VI, Đảng ta đã xác định phương hướng cơ bản chỉ đạo quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta: phát triển nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa, xóa bỏ cơ chế quản lý tập trung quan liêu bao cấp.

Đất nước ta đang bước vào một thời kỳ phát triển mới, thời kỳ tiến tới công nghiệp hóa, hiện đại hóa vì mục tiêu dân giàu nước mạnh xã hội công bằng dân chủ văn minh từng bước đi lên chủ nghĩa xã hội. Nhà nước kinh tế ta phát triển theo cơ chế kinh tế thị trường tuy nhiên nền kinh tế thị trường có những đặc trưng cơ bản như