Việt Nam thực hiện đổi mới, chuyển nền kinh tế kế hoạch sang kinh tế thị trường định hướng XHCN. Trong quá trình đổi mới, Việt Nam đã đạt được những thành tựu quan trọng: giữ vững được định hướng XHCN, kinh tế tăng trưởng liên tục với tốc độ cao, đời sống nhân dân được cải thiện. Tuy nhiên, sự phân hoá giầu - nghèo có xu hướng gia tăng. Vấn đề thực hiện công bằng trong phân phối thu nhập, gắn tăng trưởng kinh tế với tiến bộ và công bằng xã hội là một vấn đề vừa cấp bách vừa thường xuyên lâu dài và cũng là vấn đề nhạy cảm nhất trong đời sống kinh tế - xã hội ở nước ta. Để giải quyết vấn đề trên Nhà nước có vai trò quyết định. Vì thế, chúng tôi chọn vấn đề " Vai trò của Nhà nước đối với phân phối thu nhập trong kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam " làm đề tài nghiên cứu.

Tình hình nghiên cứu đề tài. Đã có nhiều công trình khoa học nghiên cứu về phân phối thu nhập, tuy nhiên, các công trình đó chủ yếu nghiên cứu một chính sách phân phối cụ thể, đơn lẻ như chính sách tiền lương, chính sách thuế, chính sách việc làm, chính sách xoá đói, giảm nghèo, các chính sách thuộc hệ thống an sinh xã hội. Không còn nghi ngờ gì nữa, những nghiên cứu đó đã góp phần thúc đẩy sự phát triển lý luận phân phối ở những lĩnh vực riêng biệt. Hiện có rất ít những công trình nghiên cứu sâu có tính chất khái quát về phân phối thu nhập. Nhà nước có vai trò quyết định đối với phân phối và điều tiết thu nhập đảm bảo sự thống nhất giữa công bằng và hiệu quả. Vì thế, cần có những công trình nghiên cứu tổng quát, có tính hệ thống về vai trò của Nhà nước đối với phân phối thu nhập trong kinh tế thị trường định hướng XHCN. Đề tài nghiên cứu này mong góp một phần nào đó giải quyết vấn đề trên.