ĐỊA LÝ NÂNG CAO: ĐỊA LÍ NGÀNHCÔNG NGHIỆP NĂNG LƯỢNG1. Vai trò- Công nghiệp năng lượng bao gồm hàng loạt các ngành công nghiệpkhác nhau, từ khai thác các dạng năng lượng (như than, dầu mỏ, khíđốt...) cho đến sản xuất điện năng. Nó có thể được chia thành hai nhómngành: khai thác nhiên liệu và sản xuất điện năng.Công nghiệp năng lượng là một trong những ngành kinh tế quan trọngvà cơ bản của một quốc gia. Nền sản xuất hiện đại chỉ có thể phát triểnnhờ sự tồn tại của ngành năng lượng.Là động lực cho các ngành kinh tế, công nghiệp năng lượng được coinhư bộ phận quan trọng nhất trong hệ thống cơ sở hạ tầng sản xuất. Việcphát triển ngành công nghiệp này kéo theo hàng loạt các ngành côngnghiệp khác như công nghiệp cơ khí, công nghiệp sản xuất vật liệu xâydựng.Công nghiệp năng lượng cũng thu hút những ngành công nghiệp sửdụng nhiều điện năng như luyện kim màu, chế biến kim loại, chế biếnthực phẩm, hoá chất, dệt... Vì thế, công nghiệp năng lượng có khả năngtạo vùng rất lớn nếu như nó nằm ở vị trí địa lí thuận lợi.- Thông qua chỉ số tiêu dùng năng lượng bình quân theo đầu người, cóthể phán đoán trình độ phát triển kinh tế, kỹ thuật và văn hoá của mộtquốc gia.Trong nhiều thế kỉ qua, mức tiêu dùng than, dầu mỏ, khí đốt của nhânloại tăng lên nhanh chóng. Từ năm 1990 đến nay, cứ mỗi năm bình quânmột người tiêu thụ khoảng 1,6 tấn dầu quy đổi, tức là gấp khoảng 25 lầntrọng lượng của bản thân.Nhìn chung mức tiêu dùng năng lượng bình quân theo đầu người trongvòng 20 năm qua tăng lên rõ rệt trên phạm vi toàn thế giới, song có sựkhác biệt khá lớn giữa các quốc gia. Các nước kinh tế phát triển ở châuÂu, Bắc Mỹ và những nước có thu nhập cao có mức tiêu dùng nănglượng bình quân theo đầu người lớn nhất; trong khi đó những nướcnghèo ở châu Phi và Nam á có mức tiêu dùng thấp nhất. Sự chênh lệchgiữa nước có mức tiêu dùng năng lượng cao nhất và thấp nhất lên tới 45lần. Chỉ số này ở Việt Nam là 521 kg/người.2. Cơ cấu sử dụng năng lượngCông nghiệp năng lượng hiện đại là một hệ thống phức tạp bao gồmnhiều ngành, cần thiết cho mọi hoạt động sản xuất và đời sống. Trongthời đại cách mạng khoa học kỹ thuật, sự phát triển của ngành côngnghiệp này có ảnh hưởng rất lớn đến trình độ, cơ cấu và sự phân bố củanền kinh tế.Tài nguyên năng lượng của thế giới rất phong phú và đa dạng. Ngoàinguồn năng lượng truyền thống như củi, gỗ, than, dầu mỏ, khí đốt, đácháy, con người đã phát hiện và đưa vào sử dụng các nguồn năng lượngmới, có hiệu quả cao như năng lượng thuỷ triều, năng lượng hạt nhân,năng lượng mặt trời, địa nhiệt, năng lượng gió và năng lượng sinh khối...Những tác động về mặt môi trường sinh thái cũng những tiến bộ về khoahọc công nghệ đã làm tăng việc sử dụng các nguồn năng lượng mới.Trên cơ sở đó, cơ cấu sử dụng năng lượng của thế giới đã có nhiều thayđổi theo thời gian.- Năng lượng truyền thống (củi, gỗ) là nguồn năng lượng đã được conngười sử dụng từ thời xa xưa với xu hướng tỷ trọng ngày càng giảmnhanh chóng, từ 80% năm 1860 xuống 25% năm 1920 và sau 1 thế kỉnữa thì vai trò của nó hầu như không đáng kể (2%). Đây là xu hướngtiến bộ vì củi, gỗ thuộc loại tài nguyên có thể phục hồi được nhưng rấtchậm. Nếu con người tiếp tục đốt củi thì chẳng bao lâu Trái đất sẽ hếtmàu xanh và như vậy, đất đai sẽ bị xói mòn mạnh, khí hậu sẽ nóng lên,ảnh hưởng xấu đến môi trường sống của nhân loại.- Than đá là nguồn năng lượng hoá thạch, có thể phục hồi nhưng rấtchậm. Than được biết từ rất sớm và cho đến nay vẫn tiếp tục được sử...