Trà hoa nữ (tiếng Pháp: La Dame aux camélias) là một tiểu thuyết của Alexandre Dumas con, được ấn bản lần đầu vào năm 1848. Đây là tác phẩm đầu tiên khẳng định tài năng và đã đem lại vinh quang rực rỡ cho ông. Trà hoa nữ là một câu truyện đau thương về cuộc đời nàng kỹ nữ yêu hoa trà có tên là Marguerite Gautier. Nội dung Trà hoa nữ kể về mối tình bất thành của anh nhà giàu Duval với cô kỹ nữ Marguerite, một đề tài tưởng đâu là quen thuộc, nhưng bằng ngòi bút sắc sảo cộng với tình cảm bao dung mà tác giả muốn truyền tải, truyện được độc giả đón nhận không ngần ngại, dù là giới quý tộc, cái giới bị hạ thấp hơn cả cô kỹ nữ trong truyện. Mặc dù Marguerite sống bằng nghề kỹ nữ nhưng trái với nghề của mình Marguerite là người có tâm hồn và cá tính; nàng có lòng vị tha, biết hi sinh bản thân mình cho người mình yêu. Marguerite Gautier trong chuyện được viết dựa trên hình mẫu của Marie Duplessis, người yêu của chính tác giả. Sau khi được chuyển thể, đưa lên sân khấu và trình diễn vào năm 1852 ở Paris, vở diễn đã luôn đứng ở vị trí đầu tiên tại Nhà hát de Vaudeville thuộc Paris. Từ sự thành công của vở diễn, Giuseppe Verdi đã chuyển thành dạng nhạc kịch. Tác phẩm của Verdi trở thành vở opera La Traviata, với nữ nhân vật chính Marguerite Gautier trong Trà hoa nữ được đổi thành Violetta Valéry. Sau lần xuất hiện đầu tiên trước công chúng, tiểu thuyết đã được dịch ra nhiều thứ tiếng, và được chuyển thể thành 20 kịch bản phim điện ảnh của nhiều nước khác nhau, với nhiều ngôn ngữ. Nhân vật Marguerite Gautier đã được đóng bởi các diễn viên Sarah Bernhardt, Clara Kimball Young, Theda Bara, Yvonne Printemps, Alla Nazimova, Greta Garbo, Micheline Presle, Francesca Bertini, Isabelle Huppert và nhiều diễn viên khác. Tác phẩm cũng được biên kịch thành các vở diễn sân khấu và trình diễn trên khắp thế giới. Nhân vật Marguerite Gautier trở thành một trong những vai diễn được ao ước nhất, đã được vào vai bởi Lillian Gish, Eleonora Duse, Margaret Anglin, Gabrielle Réjane, Tallulah Bankhead, Eva Le Gallienne, Isabelle Adjani, cộng với Sarah Bernhardt, người cũng được vào vai diễn trong các phim được chiếu ở Paris, London. Được viết khi Dumas con 24 tuổi, là tác phẩm khẳng định tài năng và đưa ông lên đến đỉnh cao danh vọng. Truyện được dịch ra nhiều thứ tiếng: Anh, Đức, Ý,…Bốn năm sau đó, theo lời khuyên của một người bạn trong gia đình, Trà hoa nữ được Dumas con chuyển thể thành kịch bản. Cùng với sự ủng hộ tận tình của người cha, vở kịch Trà hoa nữ thành công mỹ mãn, trở thành kịch bản được diễn đi diễn lại nhiều lần nhất trên thế giới.Phim năm 1921, do Alla Nazimova và Rudolph Valentino đóng. Còn “Trà hoa nữ” Marguerite Gaultier trở thành nhân vật văn học thu hút và chiếm được nhiều tình cảm của người ta hơn hết: Nữ nghệ sĩ Eugénie Donche, người diễn thành công nhất trong vai trò Marguerite đã diễn kịch này đến hơn 500 lần, mà lần nào khán giả cũng phải khóc theo, nhất là đoạn cô kỹ nữ đang hấp hối. Người ta tính riêng tại nước Pháp, kể từ sau thế chiến II đến 1960, đã có 300 lần Trà hoa nữ của Dumas con được đưa lên kịch, lúc này vai Marguerite do cô đào Edwige Feuillère đóng.Đến lúc công nghiệp điện ảnh phát triển, Trà hoa nữ vẫn còn là đề tài nóng bỏng: các phim Trà hoa nữ của Pháp, Đan Mạch, Mỹ, Ý…thay phiên nhau ra đời.