Nguyễn Huy Thiệp là một trong những cây bút xuất sắc nhất của giai đoạn đổi mới văn học 1986- đầu những năm 90. Nếu như Nguyễn Minh Châu được đánh giá là “Người mở đường tinh anh và tài hoa” [9; 248] trong quá trình đổi mới thì Nguyễn Huy Thiệp lại được xem là “Hướng kết tinh đầy ấn tượng của đổi mới văn học” [10;5]. Ngay từ truyện ngắn đầu tay-“Tướng về hưu”- Nguyễn Huy Thiệp đã gây xôn xao cho làng văn bởi cách viết và ý tưởng mới lạ.Người dọc chưa hết ngỡ ngàng thì hàng loạt những tác phẩm khác của nhà văn lại được trình làng: Những ngọn gió Hua Tát, Con gái thủy thần, Không có vua, Giọt máu, Vàng lửa, Kiếm sắc, Phẩm tiết, Những người thợ xẻ, Những bài học nông thôn…Với sức viết dồi dào và ý hướng cách tân triệt để trong cả nội dung và hình thức thể hiện, Nguyễn Huy Thiệp đã góp phần làm phong phú văn đàn văn học Việt Nam hiện đại cũng như đẩy nhanh tiến trình đổi mới của nó.

Ngay khi vừa ra đời những tuyện ngắn của Nguyễn Huy Thiệp đã nhận được sự hưởng ứng nhiệt thành của đông đảo bạn đọc. Xung quanh các sáng tác đó cũng diễn ra nhiều luồng dư luận trái chiều nhau. Người chê thì chê hết mức, người khen thì khen không tiếc lời. Đã có hàng loạt những bài viết, những công trình nghiên cứu từ nhỏ lẻ tới công phu tìm hiểu về giá trị của các truyện ngắn Nguyễn Huy Thiệp nhưng như một bông hoa đẹp dẫu có bóc tách từng cánh vẫn không khám phá được bí quyết của mùi hương, các sáng tác ấy cho đến nay vẫn còn đầy bí ẩn và mời gọi khám phá.

Từ lòng say mê, hứng thú đối với sáng tác của Nguyễn Huy Thiệp, chúng tôi muốn chọn tác giả này làm đối tượng nghiên cứu để sự yêu thích không chỉ là cảm tính mà còn trên cơ sở nhận thức của trí tuệ. Trong phạm vi một bài tập niên luận, chúng tôi chỉ dám chọn khía cạnh nhỏ là “Những cuộc ra đi trong truyện ngắn Nguyễn Huy Thiệp” để hi vọng từ một “điểm” này có thể mở rộng tầm nhìn ra một “diện” lớn hơn. Quá trình tiếp xúc với văn bản chúng tôi thấy tác giả xây dựng rất nhiều cuộc ra đi khác nhau. Chính điều này đã giúp người viết mạnh dạn lựa chọn và tiến hành đề tài.

Kết cấu đề tài là:

Chương I. Những cuộc ra đi trong truyện ngắn Nguyễn Huy Thiệp: Phần này chúng tôi dành để khảo sát và phân loại các cuộc ra đi theo những tiêu chí khác nhau

Chương II. Đặc điểm những cuộc ra đi trong truyện ngắn Nguyễn Huy Thiệp

Chương III. Những cuộc ra đi- phương tiện thể hiện tư tưởng và quan niệm nghệ thuật của tác giả