Ngày hôm nay, nhân dân thủ đô Hà Nội nói chung và nhân dân cả nước đang tích cực chuẩn bị hướng về kỷ niệm 1000 năm Thăng Long văn hiến. Đây là mét sự kiện trọng đại của toàn dân tộc, là sự nối tiếp một cách cao cả truyền thồng uống nước nhớ nguồn đối với tổ tiên, với lịch sử.

    Ngược dòng lịch sử, cách đây gần 1000 năm, năm 1010, Lý Công UÈn đã rời kinh đô Hoa Lư ra đóng đô tại Đại La và đổi tên thành Thăng Long. sự kiện này đã tạo ra mét bứơc ngoặt lớn lao cả trên phương diện kinh tế và chính trị của mảnh đất “ Rồng thiêng” này. Từ đây, Thăng Long đóng vai trò là mét kinh đô của nước Đại Việt và cũng là một đô thị nổi tiếng trong hệ thống đô thị cổ Việt Nam.

    Vừa là mét trung tâm kinh tế – chính trị quan trọng, trải qua nhiều giai đoạn lịch sử thăng trầm, đô thị Thăng Long đã giữ mét vai trò quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế- xã hội của đất nước Đại Việt, nổi lên là một đô thị sầm uất, phát triển liên tục qua thời gian.

    chúng ta sẽ cùng đi tìm hiểu các giai đoạn phát triển và đặc điểm của đô thị này sẽ làm sáng tỏ những nhận định trên.

         1. Các giai đoạn phát triển của đô thị cổ Thăng Long.

Sù phát triển của độ thị cổ Thăng Long trải qua nhiều giai đoạn: từ Tống Bình, Đại La, Thăng Long và Hà Nội ngày nay.

    Khởi thuỷ của đô thị này là một làng cổ nằm ven bờ sông Tô Lịch, tựa lưng vào núi Nùng. Làng cổ đó có tên gọi là Long Đỗ. Truyền thuyết kể rằng, lúc Cao Biền nhà Đường, vào năm 866 mới đắp thành Đại La, thấy thần nhân hiện lên tự xưng là thần Long Đỗ. Do đó trong sử sách thường gọi Thăng Long là đất Long Đỗ. Thí dụ vào năm Quang Thái thứ 10 (1397) đời Trần Thuận Tông, Hồ Quý Ly có ý định cướp ngôi nhà Trần nên muốn dời kinh đô về đất An Tôn, phủ Thanh Hoá. Khu mật chủ sự Nguyễn Nhữ Thuyết dâng thư can, đại ý nói: " Ngày xưa, nhà Chu, nhà Nguỵ dời kinh đô đều gặp điều chẳng lành. Nay đất Long Đỗ có núi Tản Viên, có sông Lô Nhị (tức sông Hồng ngày nay), núi cao sông sâu, đất bằng phẳng rộng rói". Điều đó cho thấy, Long Đỗ đã từng là tên gọi đất Hà Nội thời cổ.